Τα ‘χα για τρεις μήνες κλεισμένα τα έξι, όταν έπεσε στο μάτι μου ο πρώτος διεθνής αγώνας ποδοσφαίρου. Βραζιλία – Σκωτία, Μουντιάλ ’82. Πολλά χρόνια αργότερα έμαθα ότι οι Σκωτσέζοι είχαν κατέβει με μεγάλες φιλοδοξίες σε αυτό το τουρνουά και πιθανότατα την καλύτερη ομάδα της ιστορίας τους. Νταλγκλίς, Σούνες, Άρτσιμπαλντ, Άλαν Χάνσεν, Στράχαν, ΜακΛίς. Εκείνη τη μέρα πάντως εμένα μου συστήθηκαν ως στρατιωτάκια ακούνητα. Και έχοντας προλάβει να δω έως τότε ορισμένα ματς του ελληνικού πρωταθλήματος, ένιωσα να μου συστήνεται (ξανά) και το ποδόσφαιρο.
Οι Σκωτσέζοι προηγήθηκαν στο 18’. «Όχι, όχι, τώρα τους τσαντίσαμε…», αφηγείται ότι είχε πει τότε για αστείο ο Γκόρντον Στράχαν. Και οι Βραζιλιάνοι με χιούμορ το εξέλαβαν. Άνοιξαν το γκάζι και έκαναν πλακίτσα. Τότε δεν ήξερα τι σημαίνει «χάθηκε η μπάλα», αλλά όταν το πρωτάκουσα εκείνο το ματς θυμήθηκα.
Ούτε Σόκρατες, Ζίκο, Φαλκάο, Ζούνιορ και Έντερ ήξερα ασφαλώς. Ο τελευταίος ήταν για χρόνια μια μυθική μορφή της παιδικής μου ηλικίας, καθώς ο εκφωνητής είχε πει ότι διαθέτει καταμετρημένα το ισχυρότερο σουτ στον κόσμο. Και το γκολ του για το 3-1 ήταν το καλύτερο που είχα δει έως τότε σε live μετάδοση. Κι όμως, στο προηγηθέν 2-1 με την ΕΣΣΔ διαπίστωσα ΜΟΛΙΣ (!) ότι είχε βάλει σαφώς ωραιότερο.
https://www.youtube.com/watch?v=cjHnmZNbxS8
Μην τα πολυλογώ, 4-1 τελείωσε το ματς με τη Σκωτία και κάπως έτσι ταυτίζεσαι εσαεί με μία ομάδα. Μεταξύ μας, υπήρξαν και πιο… ταπεινά κίνητρα βέβαια, εκείνο ο συνδυασμός με το κίτρινο και το μπλε με είχαν κερδίσει από την πρώτη ματιά.
Ο «έρωτας» ήταν κεραυνοβόλος. Τόσο, που κόντεψα να σπάσω το Playmobil – διαστημόπλοιο που είχα στα χέρια μου, όταν αυτός ο αναθεματισμένος ο Πάολο Ρόσι πέταξε έξω μόνος του από τον ημιτελικό αυτήν που αν δεν κοιμόταν ο Θεός θα σήκωνε το τρόπαιο.
Να ‘ταν όμως η μοναδική φορά που Τον πήρε ο ύπνος σε ένα Μουντιάλ εις βάρος της Βραζιλίας; Όχι φίλε αναγνώστη, δεν ήταν ούτε η πρώτη, ούτε η τελευταία.
Ας δούμε εντελώς ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΙΚΑ γιατί ο τίτλος Pentacampeones δεν αποδίδει στο ελάχιστο το μέγεθος της ομάδας που έπρεπε να έχει τόσα Παγκόσμια Κύπελλα όσα οι υπόλοιποι μαζί!
Κατ’ αρχάς δεν πήρε κανένα από αυτά τα 5 με «μαϊμουδιές». Όπως οι Ιταλοί τα δύο με τον Μουσολίνι και το ένα με τον… Ματεράτσι. Και οι Γερμανοί με τις σκιές για ντόπινγκ στην απάτη – «θαύμα» της Βέρνης, όταν ο Πούσκας έπαιζε κουτσός στον τελικό και οι Ούγγροι τους είχαν βάλει 8 στο ματς του ομίλου. Για να μην θυμηθούμε το πιο αστείο σφύριγμα σε τελικό Παγκοσμίου Κυπέλλου, το πέναλτι κόντρα στην Αργεντινή το ’90.
To 1978 η Βραζιλία δεν είχε τα μεγάλα ονόματα (ο Ριβελίνο ήταν στη δύση της καριέρας του και ο Ζίκο όχι τόσο αναγνωρισίμος ακόμα), ούτε το θέαμα στο αίμα της, αλλά δεν ήταν καθόλου χειρότερη από τη νικήτρια Αργεντινή. Στην πρεμιέρα της ο ανεκδιήγητος διαιτητής Κλάιβ Τόμας της στέρησε τη νίκη επί της Σουηδίας, με το πιο σκανδαλώδες σφύριγμα στην ιστορία των Μουντιάλ και εν τέλει προκρίθηκε στη δεύτερη φάση των ομίλων με τέσσερις βαθμούς (ισοπαλία και με Ισπανία, νίκη επί της Αυστρίας).
Εκεί έπεσε πάνω στη διοργανώτρια Αργεντινή, το Περού και την Πολωνία. Η πρώτη του ομίλου θα έπαιζε τελικό και η δεύτερη στο μικρό τελικό. Έφερε λευκή ισοπαλία με την Αργεντινή και νίκησε με 3-0 το Περού, έχοντας +1 στη διαφορά τερμάτων σε σύγκριση με τη διοργανώτρια (που είχε νικήσει με 2-0 την Πολωνία).
Την τελευταία αγωνιστική τα δύο ματς του άλλου ομίλου (Αυστρία – Γερμανία, Ολλανδία – Ιταλία) διεξήχθησαν την ίδια ώρα, όχι όμως και τα Βραζιλία – Πολωνία, Αργεντινή – Περού! Η Σελεσάο επικράτησε με 3-1 της Πολωνίας και η ομάδα του… δικτάτορα Βιδέλα, που έπαιξε αργότερα, ήξερε ότι χρειαζόταν τέσσερα γκολ διαφορά απέναντι στο Περού για να παίξει στον τελικό.
Ως γνωστόν έβαλε έξι… καθαρά και ξάστερα (τόσα είχαν φάει οι Περουβιανοί σε όλο το τουρνουά) και η Βραζιλία έγινε η πρώτη και τελευταία ομάδα που αποκλείστηκε (πήρε τελικά την τρίτη θέση), χωρίς να ηττηθεί, ούτε καν στη διαδικασία των πέναλτι.
Για το 1982 τα είπαμε. Ας προσθέσουμε όμως ότι εκείνη η Ιταλία προκρίθηκε από τον όμιλο με 3/3 ισοπαλίες – υπερισχύοντας στην ισοβαθμία με το Καμερούν λόγω καλύτερης επίθεσης (με δύο γκολ!) – και ότι στον αγώνα της δεύτερης φάσης με την Αργεντινή ο σεσημασμένος Κλάουντιο Τζεντίλε λύσσαξε στο ξύλο τον νεαρό τότε Μαραντόνα, ο οποίος χρειάστηκε να αλλάξει και φανέλα κάποια στιγμή.
Το βρώμικο παιχνίδι του Ιταλού «εξολοθρευτή» («αν πας στην τουαλέτα θα σε ακολουθήσει κι εκεί», είχε πει ο Μάριο Κέμπες) έμεινε αδιάνοητα ατιμώρητο και η Ιταλία νίκησε με 2-1. Σε αυτό το ματς ο Μαραντόνα κέρδισε 23 φάουλ, αριθμός που παραμένει έως και σήμερα ρεκόρ στην ιστορία των Μουντιάλ!
Για τον τριμελή εκείνο όμιλο, η Βραζιλία, παίζοντας κανονική μπάλα, νίκησε πολύ εύκολα την Αργεντινή με 3-1 και στο ματς με τη Σκουάντρα Ατζούρα της αρκούσε και η ισοπαλία για να περάσει στον ημιτελικό. Δέκα φορές να έπαιζαν μεταξύ τους, τις 9 δεν θα έχανε η Βραζιλία. Συνέβη όμως εκείνο το απόγευμα της 5ης Ιουλίου, στη Βαρκελώνη, λες και ο τιμωρημένος για συμμετοχή σε σκάνδαλο με στημένους αγώνες, Πάολο Ρόσι, το είχε ποντάρει κι αυτό…
https://www.youtube.com/watch?v=3th82ZfFsUg
Έχοντας πάρει το μάθημα της από το ’82, το 1986 η Βραζιλία κάνει στροφή προς το ρεαλισμό και εκπτώσεις στο jogo bonito. Και πάλι όμως διαθέτει ομαδάρα, πιθανόν (και πάλι) την καλύτερη της διοργάνωσης. Σόκρατες και Ζίκο είναι ξανά εκεί, Αλεμάο, Ζούνιορ και Καρέκα πλαισιώνουν την πλειάδα αστέρων. Στους ομίλους είναι η μία από τις δύο ομάδες που κάνει το 3/3 και στη φάση των «16» διασταυρώνεται με τη Γαλλία.
Η πρωταθλήτρια Ευρώπης διαθέτει εξαιρετικό ρόστερ (Πλατινί, Τιγκανά, Ζιρές, Λουίς Φερναντές, Μπατιστόν, Αμορός), αλλά στο ματς με τους γνήσιους γητευτές της στρογγυλής θεάς κρατιέται από μια κλωστή για 120 λεπτά. Οι «δικοί» μας ανοίγουν το σκορ στο 17’ με ένα από τα ομορφότερα γκολ στην ιστορία των Μουντιάλ, έχουν δοκάρι για το 2-0 με τον Μίλερ και τελικά από μια καραμπόλα έρχεται το 1-1 στο 40’.
Το δεύτερο δοκάρι στο β’ ημίχρονο και το χαμένο πέναλτι του Ζίκο δείχνουν ότι δεν ήταν γραφτό να σηκώσει την κούπα αυτή η ευλογημένη γενιά, κάτι που επιβεβαιώνεται στη διαδικασία των πέναλτι. Στο χτύπημα του Μπρούνο Μπελόν η μπάλα βρίσκει δοκάρι και μετά την πλάτη του γκολκίπερ Κάρλος, σε μια από τις πιο… αντιπαθητικές οπτικές παραστάσεις της παιδικής μου ηλικίας.
To 1990 η Βραζιλία φτάνει στην Ιταλία για να κατακτήσει επιτέλους το τρόπαιο ύστερα από 20 χρόνια. Στην επίθεση βασικοί είναι οι Καρέκα, Μίλερ και από πίσω οι Ρομάριο, Μπεμπέτο, στη μεσαία γραμμή δεσπόζουν Αλεμάο, Ντούνγκα και ο εξαιρετικός Βάλντο, που μόλις είχε οδηγήσει την Μπενφίκα στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών.
Έτσι για το σπάσιμο, κάνουμε ξανά 3/3 στον όμιλο και στους «16» πέφτουμε πάνω στην παρηκμασμένη Αργεντινή. Η οποία έχει προκριθεί (ως καλύτερη) τρίτη από τον όμιλο της, πίσω από Ρουμανία και Καμερούν. Το ματς είναι επιθετικός μονόλογος της μακράν καλύτερης ομάδας από την αρχή έως το τέλος, η μία ευκαιρία διαδέχεται την άλλη, αλλά η μπάλα δεν μπαίνει με τίποτα μέσα.
Στο 81’ ο Κλαούντιο Κανίγια τους δείχνει πώς γίνεται, με τον Ντιέγκο να ολοκληρώνει ένα εντυπωσιακό σόλο, βγάζοντας την ασίστ του Μουντιάλ.
Λίγο νωρίτερα, ο Μπράνκο, ο οποίος είχε επωμιστεί να είναι η σκιά του Μαραντόνα, είχε πιει νερό από ένα μπουκάλι που του είχαν δώσει οι Αργεντίνοι. Η άγνωστη στο ευρύ κοινό ιστορία είναι φημισμένη στη Λατινική Αμερική ως το «σκάνδαλο του αγιασμένου νερού». Ο Μπράνκο δήλωσε μετά το ματς ότι αφότου ήπιε το νερό παρέπαιε, ο ίδιος ο Ντιέγκο είπε (άγνωστο αν αστειευόταν) ότι το νερό περιείχε ηρεμιστικά! Ο Βραζιλιάνος αμυντικός θέλησε να βρει το δίκιο του, μηνύοντας την ομοσπονδία ποδοσφαίρου της Αργεντινής, η οποία δήλωσε φυσικά πλήρη άγνοια για το θέμα.
Για την ιστορία του 1998, που η Βραζιλία ανήμερα του τελικού διαλύθηκε ψυχολογικά και πνευματικά από την περιπέτεια με τον Ρονάλντο, δεν χρειάζονται πολλά λόγια. Σε όλα τα απίθανα που είχαν συμβεί σε αυτή την ομάδα προστέθηκε και αυτό, που ασφαλώς ούτε έχει προηγούμενο, ούτε πολύ πιθανό θα έχει επόμενο.
Οι τραυματισμοί του top-scorer και κορυφαίου επιθετικού της διοργάνωσης στο Μουντιάλ του 1938, Λεονίντας (έχασε τον ημιτελικό με την Ιταλία) και του Πελέ το ’66, δείχνουν ότι αν υπήρχε προηγούμενο πάλι για Βραζιλιάνο θα χτύπαγε η καμπάνα!
Και δεν βάζω καν μέσα το «Maracanazo», τότε που η Βραζιλία είχε στον τελικό όμιλο τέρματα 13-2 με Σουηδία, Ισπανία και η Ουρουγουάη 5-4 με αυτές τις δύο ομάδες, προτού το μεταξύ τους παιχνίδι. Respect στην μαγκιά των Ουρουγουανών, αν το ματς διεξαγόταν οπουδήποτε αλλού πιθανότατα οι Βραζιλιάνοι δεν θα ήταν υπεύθυνοι για την πιο αυτοκαταστροφική υποτίμηση αντιπάλου στην ιστορία.
Για τις τρεις τελευταίες διοργανώσεις δεν το συζητάμε, η ομάδα δεν βλεπόταν, μολονότι το ’06 κατέβηκε με Ροναλντίνιο, Ρονάλντο, Κακά, Αντριάνο και Ρομπέρτο Κάρλος. Τα σύκα, σύκα και η σκάφη, σκάφη, δεν θα διαβάσεις ανακρίβειες εδώ αναγνώστη μου, μονάχα αλήθειες για τους… ιεραπόστολους της μπάλας στη Γη.
Ελπίζω όμως να σε έπεισα ότι φέτος θα πρέπει να προστεθεί το 6ο στη συλλογή για να ξεκινήσει η αποκατάσταση της αδικίας. Διότι αυτή που με 5 αναγνωρίζεται ως πολυνίκης είναι και η πιο γκαντέμικη ομάδα στην ιστορία της διοργάνωσης!