Η εικόνα συνηθισμένη. Ένα δρομικό αγώνισμα μέσης ή μεγάλης απόστασης έχει μόλις ολοκληρωθεί και οι κάμερες ζουμάρουν στον μεγάλο νικητή. Ειδικά αν έχει συνδυάσει την επικράτησή του με ένα παγκόσμιο ρεκόρ, αποθεώνεται από όλους.
Σε πολλές από αυτές τις περιπτώσεις μερίδιο στην επιτυχία διεκδικούν κι άλλοι (τουλάχιστον ένας) λιγότερο προβεβλημένοι αθλητές της κούρσας. Και συχνά κάποιος που δεν τερμάτισε καν. Είναι ο επονομαζόμενος «λαγός» ο οποίος τρέχει με έναν και μοναδικό στόχο. Να βγει μπροστά και να δώσει τον απαραίτητο ρυθμό ώστε να σημειωθεί από τους καλύτερους συμμετέχοντες η πολυπόθητη μεγάλη επίδοση.
Αυτή η τακτική είναι πολύ διαδεδομένη σε αποστάσεις που ξεκινούν συνήθως από τα 1.500 μέτρα και φτάνουν μέχρι και τον μαραθώνιο, με τελευταίο τέτοιο παράδειγμα αυτό που συνέβη στους αγώνες «Ineos 1:59 Challenge», όπου ο Έλιουντ Κιπτσόγκε έγινε ο πρώτος που χρειάστηκε λιγότερες από 2 ώρες για να καλύψει τα 42.195 μέτρα της απόστασης.
Για να συμβεί αυτό, όμως, χρειάστηκε να επιστρατευτεί ένα ολόκληρο… κοπάδι «λαγών», δηλαδή αθλητών που πήραν μέρος στον αγώνα με μοναδικό σκοπό να δημιουργήσουν στον 34χρονο χρυσό Ολυμπιονίκη από την Κένυα τις ιδανικές συνθήκες προκειμένου να πετύχει αυτή την ιστορική επίδοση.
Κινούνταν γύρω του σε ομάδες των επτά ατόμων, εναλλάσσονταν στην κορυφή δίνοντας τον απαιτούμενο ρυθμό, ενώ παράλληλα τον προστάτευαν από τον άνεμο. Όπως αποδείχτηκε εκ του αποτελέσματος, έκαναν ομολογουμένως καλή δουλειά.
Και αυτό διότι αντίθετα από ό,τι ενδεχομένως νομίζουν κάποιοι, οι «λαγοί» είναι αξιόλογοι αθλητές, με καλές επιδόσεις και εξαιρετική αντίληψη, γεγονός που συχνά τους κάνει αργότερα και σπουδαίους προπονητές.
Χαρακτηριστικές του πόσο καλοί και παρεξηγημένοι αθλητές είναι οι «λαγοί» είναι οι περιπτώσεις που κατά την διάρκεια ενός αγώνα άλλαξαν απόφαση και κρίνοντας ότι οι δυνάμεις τους επαρκούν, συνέχισαν μέχρι τέλους, κατακτώντας από το πουθενά μια απρόσμενη νίκη.
Τέτοια παραδείγματα υπάρχουν κάμποσα, αλλά εκείνος που θεωρείται πρωτοπόρος σε τέτοιο βαθμό ώστε να μείνει το όνομά του στην ιστορία ήταν ο Τομ Μπάιερς. Ακόμη και σήμερα, όταν συμβαίνει κάτι τέτοιο, οι Αμερικανοί λένε πως υπήρξε «περίπτωση Μπάιερς», βαφτίζοντας έτσι τους «λαγούς» που τελικά υπαναχώρησαν από τα συμφωνηθέντα και βγήκαν νικητές.
Ο Μπάιερς ασχολήθηκε ενεργά με τον αθλητισμό την δεκαετία του ’70 όντας φοιτητής στο Πανεπιστήμιο του Οχάιο. Στο απόγειο της καριέρας του έτρεχε τα 1.500 μέτρα σε 3.37.50, χρόνο που τον έφερνε 7ο μεταξύ των συμπατριωτών του και δεν του επέτρεψε να κερδίσει μέσω των τράιαλς θέση στην ομάδα των ΗΠΑ για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1976, ενώ τέσσερα χρόνια μετά το εμπάργκο άφηνε εκείνον τους άλλους Αμερικανούς εκτός Μόσχας.
Με τα χρόνια να έχουν περάσει, ο Μπάιερς επέστρεψε στις μεσαίες αποστάσεις ως επαγγελματίας και κερδίζοντας αρκετά χρήματα ως «λαγός». Το 1981 στο μίτινγκ του Όσλο (κομμάτι του παλαιότερου Golden και σήμερα Diamond League) όλα τα φώτα έπεφταν πάνω στον χρυσό Ολυμπιονίκη (στα 800) και κάτοχο του παγκοσμίου ρεκόρ στα 1.500, Στιβ Όβετ. Ο Βρετανός, του οποίου οι κόντρες με τον συμπατριώτη του Σεμπάστιαν Κόε σε 800 και 1.500 έμειναν στην ιστορία, κάλυπτε την απόσταση σε 3.30.77, δηλαδή 7 ολόκληρα δευτερόλεπτα πιο γρήγορα από τον Μπάιερς, ο οποίος κλήθηκε να του δώσει ρυθμό.
Την ώρα του αγώνα τα πράγματα πήραν μια απροσδόκητη τροπή…
Ο Μπάιερς βγήκε μπροστά, όμως ο Όβετ δεν έδειχνε διάθεση να ακολουθήσει. Όσο περνούσε η ώρα, η απόσταση μεταξύ τους μεγάλωνε και όταν ακούστηκε το καμπανάκι για την τελευταία στροφή, ο «λαγός» είχε δημιουργήσει για τον εαυτό του μια απόσταση 10 δευτερολέπτων! Αποδείχθηκε πως ο Βρετανός είχε υπερεκτιμήσει τις δυνάμεις του…
Στα τελευταία 400 μέτρα οι θεατές παρακολούθησαν το ομολογουμένως εντυπωσιακό ντεμαράζ του, χάρη στο οποίο κάλυψε σχεδόν όλη την διαφορά. Δρασκελιά την δρασκελιά, η ποιότητα και οι ικανότητες του σπουδαίου δρομέα γίνονταν ολοένα και πιο ορατές, αλλά ο Μπάιερς ήταν αποφασισμένος να μην χάσει την απροσδόκητη ευκαιρία που του παρουσιάστηκε για να κερδίσει σε έναν τόσο μεγάλο αγώνα.
Έτσι, αν και ο Όβετ κάλυψε τα 9 από τα 10 δευτερόλεπτα της διαφοράς, ο Αμερικανός ήταν εκείνος που έκοψε πρώτος το νοητό νήμα, προκαλώντας μία από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις όλων των εποχών και ταυτόχρονα ανοίγοντας τον δρόμο και την… όρεξη σε μελλοντικούς «λαγούς» που αρνήθηκαν να… συμμορφωθούν με την προαποφασισμένη μοίρα τους!