Η δεκαετία του ’60 υπήρξε μια πολύ ιδιαίτερη περίοδος για το κοινωνικοπολιτικό σκηνικό της Ελλάδας. Από την δολοφονία Λαμπράκη και τα Ιουλιανά μέχρι και το στρατιωτικό πραξικόπημα που οδήγησε με την σειρά του στην επταετία της Χούντας, η συγκεκριμένη δεκαετία είναι γεμάτη από γεγονότα που ακόμα και σήμερα συζητιούνται και που, σε πολύ μεγάλο βαθμό, διαμόρφωσαν τις πολιτικές κουλτούρες που έφτασαν μέχρι και την Μεταπολίτευση.
Ένα από αυτά τα ιστορικά γεγονότα δεν είναι άλλο από το λεγόμενο «σαμποτάζ του Έβρου», μια εντυπωσιακή σκευωρία που στήθηκε από τους ανθρώπους που λίγα χρόνια αργότερα πρωτοστάτησαν στο χουντικό πραξικόπημα. Συγκεκριμένα, η Ελλάδα βρισκόταν μόλις δυο χρόνια μετά την δολοφονία του Λαμπράκη και δυο χρόνια πριν την έλευση της Χούντας, δηλαδή ακριβώς το 1965.
Η έμπνευση ήταν του Γεωργίου Παπαδόπουλου, που φιλοδοξούσε να διαχειριστεί με κάποιον τρόπο τις φήμες περί κομμουνιστικής συνωμοσίας μέσα στον στρατό. Ήταν η περίοδος άλλωστε που τα μέλη της λεγόμενης «ΑΣΠΙΔΑ», δηλαδή μιας φράξιας αριστερών καταβολών μέσα στο στρατό, δικάζονταν για συνωμοσία. Η «ΑΣΠΙΔΑ», που για πολλούς καθοδηγούνταν από τον μετέπειτα πρωθυπουργό της Ελλάδας, Ανδρέα Παπανδρέου, είχε φτιαχτεί ως απάντηση στην παρουσία του ακροδεξιού «ΙΔΕΑ», που επίσης δρούσε ως φράξια μέσα στον στρατό.
Το γεγονός ότι το ελληνικό κράτος κυνήγησε την «ΑΣΠΙΔΑ» αλλά όχι τον «ΙΔΕΑ» ήταν αρκετό για να συνεχίσουν να συντηρούνται οι φήμες περί κομμουνιστικής σκευωρίας. Τότε λοιπόν, ο αντισυνταγματάρχης Παπαδόπουλος, διοικητής σε μια Μοίρα του Πυροβολικού στην Ορεστιάδα, έστειλε επιστολή στο ΓΕΣ μιλώντας για «κομμουνιστική δολιοφθορά και διείσδυση εις ενόπλους δυνάμεις». Για την ακρίβεια, ο Παπαδόπουλος ισχυριζόταν πως οχήματα της μονάδας του είχαν υποστεί δολιοφθορά και πως οι δράστες σχεδίαζαν ακόμα και στη δολοφονία του.
Για το ξεδίπλωμα αυτού του ψέματος, ο Παπαδόπουλος χρησιμοποίησε ως αφορμή ένα πραγματικό γεγονός. Συγκεκριμένα, ένα εξευτελιστικό γεγονός για τον ελληνικό στρατό! Σε μια μετακίνηση φάλαγγας 24 στρατιωτικών οχημάτων προς το Κιλκίς, τα 19 εξ΄ αυτών ακινητοποιήθηκαν στον δρόμο από βλάβες, που οφείλονταν σε κακή συντήρηση. Στη συνέχεια, όπως ήταν λογικό, τα προϊσταμενικά κλιμάκια διέταξαν έρευνα για το γεγονός.
Ο Παπαδόπουλος δέχθηκε επίπληξη για το γεγονός αλλά αυτό δεν τον εμπόδισε από το να το μετατρέψει σε μια ευκαιρία για την προώθηση της δικής του ατζέντας. Γιγάντωσε το γεγονός δίνοντάς το σε διάφορες εφημερίδες της εποχής και ένα περιστατικό που υπό άλλες συνθήκες θα έπαιρνε έκταση μόνο μέσα στις τάξεις του ελληνικού στρατού, κατέληξε να γίνει πανελλαδικό θέμα συζήτησης.
Η «γραμμή» του Παπαδόπουλου ήταν πως ναι μεν ο ίδιος είχε ευθύνη για το γεγονός αλλά στην πραγματικότητα υπήρξε το θύμα μιας αριστερής δολοπλοκίας. Πολύ σύντομα, η φράση «κομμουνιστική συνωμοσία» έγινε η πιο πολυχρησιμοποιημένη στις δεξιές εφημερίδες. Τα σενάρια για αριστερούς που έβαζαν ζάχαρη στα ρεζερβουάρ των στρατιωτικών τζιπ για να τα αχρηστεύσουν, έδιναν και έπαιρναν.
Η εσωτερική έρευνα που διεξήχθη εντός στρατού βέβαια, έφτανε σε διαφορετικά συμπεράσματα. Ούτε σαμποτάζ δεν προέκυπτε, ούτε αριστερή τάση που βάζει ζάχαρες σε ρεζερβουάρ, ούτε τίποτα από αυτά. Το μόνο που προέκυπτε ήταν κακοσυντήρηση των οχημάτων. Παρ’ όλα αυτά, για την προπαγάνδα που είχε μπει ήδη μπροστά, ίσχυσε η φράση: «μην αφήνεις την πραγματικότητα, να χαλάσει μια ωραία ιστορία». Οι φήμες περί αριστερής συνωμοσίας δεν ατόνησαν ποτέ και συνέχισαν να δημιουργούν κλίμα ενώ χαρακτηριστικό είναι πως ο Κωνσταντίνος Γκόπης, ο αντισυνταγματάρχης που ερεύνησε εσωτερικά την υπόθεση, αμέσως μετά το πραξικόπημα ήταν από τους πρώτους αξιωματικούς που εκδιώχθηκαν από το καθεστώς της Χούντας!
Τραγικές φιγούρες της όλης κατάστασης δεν ήταν άλλοι από τους δυο στρατιώτες που συνελήφθησαν από τους άντρες του Παπαδόπουλου και έπειτα από βασανιστήρια δήλωσαν ένοχοι στις κατηγορίες. Ο Κώστας Ματάτης και ο Δημήτρης Μπέκιος, αριστερών καταβολών φαντάροι, πλήρωσαν το πολιτικό τους προφίλ και μετατράπηκαν σε εξιλαστήρια θύματα του μετέπειτα δικτάτορα. Χρόνια αργότερα φυσικά, όταν η σκευωρία του Παπαδόπουλου αποκαλύφθηκε, οι Ματάτης και Μπέκιος δικαιώθηκαν αλλά αυτό ελάχιστη σημασία έχει: υπήρξαν δυο από τους χαρακτηριστικότερους βασανισθέντες στην πορεία των συνταγματαρχών προς την εξουσία.