Το σκάνδαλο με την αποστολή της Εθνικής στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μόσχας

Θύμα ο σχεδιαστής Γιάννης Τσεκλένης

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1980 στη Μόσχα έμειναν στην ιστορία καθώς ήταν οι πρώτοι στους οποίους υπήρξε εκτεταμένο μποϋκοτάζ από τις χώρες της Δύσης. Η εισβολή της Σοβιετικής Ένωσης στο Αφγανιστάν στάθηκε ως αφορμή για αυτήν την κίνηση, στην οποία συμμετείχαν σχεδόν όλα τα κράτη που βρίσκονταν στο «άρμα» του ΝΑΤΟ και της ΕΟΚ.

Παρά το γεγονός ότι η Ελλάδα ήταν ήδη μέλος της Βορειοατλαντικής στρατιωτικής συμμαχίας και είχε ήδη υπογράψει την συμφωνία ένταξής της στον πρόδρομο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πήρε διαφορετική απόφαση και τελικά συμμετείχε στους Αγώνες, οπότε η προετοιμασία συνεχιζόταν κανονικά όπως και οι παράλληλες δραστηριότητες, σχετικά με το κορυφαίο αθλητικό γεγονός του πλανήτη.

Μία από αυτές ήταν και… στυλιστικού χαρακτήρα. Δηλαδή ο σχεδιασμός των στολών που θα φορούσαν τα μέλη της ελληνικής αποστολής, που υπενθυμίζουμε ότι έχει πάντα την τιμή να μπαίνει πρώτη στο στάδιο κατά την τελετή έναρξης, γεγονός που σημαίνει ότι τα μάτια όλου του πλανήτη θα βρίσκονταν κυριολεκτικά πάνω στους Έλληνες αθλητές.

Ήταν η εποχή που ο γνωστός σχεδιαστής Γιάννης Τσεκλένης είχε καταγράψει στο βιογραφικό του αρκετές δουλειές δημοσίου συμφέροντος και το όνομά του είχε ξεφύγει από τα στενά όρια του κόσμου της μόδας. Εκείνος απολάμβανε μια ιδιαίτερη δημοφιλία μεταξύ των απλών καταναλωτών κυρίως εξαιτίας του γεγονότος ότι είχε αναλάβει να σχεδιάσει τις σχολικές ποδιές που φορούσαν οι μαθητές, πριν την κατάργησή τους, ενώ αντικείμενο θαυμασμού για την πρακτικότητα και την καλαισθησία τους είχαν αποτελέσει η δημιουργίες του για λογαριασμό της Ολυμπιακής Αεροπορίας, όταν ο ίδιος ο Αριστοτέλης Ωνάσης είχε δώσει την έγκρισή του στις προτάσεις του Τσεκλένη (απορρίπτοντας παράλληλα τον Πιέρ Καρντέν) για τις στολές των πιλότων, των αεροσυνοδών και των ιπτάμενων φροντιστών του μετέπειτα «εθνικού αερομεταφορέα». Τουλάχιστον πριν αυτός περάσει στα χέρια του δημοσίου με την γνωστή σε όλους μας κατάληξή του…

Όπως και να ‘χει, ήδη από τα μέσα του 1979, σχεδόν ένα χρόνο πριν τους Αγώνες, ο Έλληνας σχεδιαστής είχε προσφερθεί αφιλοκερδώς να «ντύσει» την ελληνική αποστολή που αποτελούνταν από μόλις 6 άτομα. Επιπλέον στην πρότασή του έκανε σαφές ότι ο ίδιος δεν θα λάμβανε κάποια αμοιβή για την δουλειά του και επιπλέον θα χρέωνε μόνο το κόστος για τις επίσημες εμφανίσεις των τελετών έναρξης και λήξης των Αγώνων, αναλαμβάνοντας ξανά ο ίδιος το κόστος για τις αθλητικές στολές των συμμετεχόντων. Τα συνολικά έξοδα με τα οποία θα επιβαρυνόταν το ελληνικό δημόσιο, βάσει της πρότασής του, δεν θα ξεπερνούσε τα δύο εκατομμύρια δραχμές.

Πάντως διαβάζοντας κανείς τον Τύπο της εποχής, θα διαπιστώσει ότι τελικά κάτι τέτοιο δεν συνέβη, με την εφημερίδα «ΝΕΑ» -μεταξύ άλλων- να κάνει λόγο για σκάνδαλο και να δημοσιεύει λεπτομέρειες για το πώς τελικά αντί για την πρόταση του Γιάννη Τσεκλένη προτιμήθηκε μια εταιρεία ιαπωνικών συμφερόντων.

Η συμφωνία προχωρούσε κανονικά και τίποτα δεν μαρτυρούσε το φιάσκο που θα ακολουθούσε. Μάλιστα στις 15 Μαρτίου του 1980, ελάχιστο διάστημα πριν την έναρξη των Αγώνων, η Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή διοργάνωσε και επίδειξη σε κεντρικό σημείο της Αθήνας στην οποία πραγματοποιήθηκε η επίσημη παρουσίαση των δημιουργιών, ενώ με επιστολή της ευχαριστούσε τον Έλληνα σχεδιαστή και εξέφραζε την χαρά της για την μεταξύ τους συνεργασία.

Μετά το πέρας της εκδήλωσης ο Τσεκλένης παρέδωσε μάλιστα και τον σχετικό φάκελο με τα τελικά σχέδιά του, όντας βέβαιος για το γεγονός ότι τίποτα δεν θα μπορούσε να αλλάξει. Σύμφωνα με τον Τύπο, όμως, έκανε λάθος, καθώς όπως γράφουν οι εφημερίδες ακολούθησε σκάνδαλο.

Ο σχεδιαστής απλά ενημερώθηκε από τις αρμόδιες υπηρεσίες ότι αντί για τις δικές τους προτάσεις, προτιμήθηκε εντελώς ξαφνικά μια ιαπωνική εταιρεία, με την επίσημη δικαιολογία να είναι ότι θα έκανε δώρο και τα παπούτσια. Όμως τα «ΝΕΑ» δημοσίευσαν μια διαφορετική πτυχή, υποστηρίζοντας ότι η «πέτρα του σκανδάλου» ήταν ένας δικηγόρος ο οποίος είχε θέση στην Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή, αλλά παράλληλα ήταν και νομικός εκπρόσωπος της εταιρείας που σαν από θαύμα πήρε την δουλειά…

Το ακόμη πιο εξοργιστικό σε αυτή την ιστορία, εφόσον τα πράγματα συνέβησαν όντως έτσι, είναι ότι τα σχέδια για τις εμφανίσεις των Ελλήνων αθλητών που ντύθηκαν από τους… Ιάπωνες, είχαν σατανικές ομοιότητες στο σύνολό τους με τις δημιουργίες που είχε παρουσιάσει ενώπιον όλων ο Γιάννης Τσεκλένης μήνες νωρίτερα.