Για την πλειοψηφία των συμπατριωτών μας μιας κάποιας ηλικίας τα μέτρα που έχουν τεθεί σε ισχύ το τελευταίο διάστημα δεν είναι εντελώς άγνωστα. Περιορισμοί και απαγορεύσεις είχαν τεθεί σε εφαρμογή και πριν από κάτι παραπάνω από μισό αιώνα όταν ο Στρατός κατέλυσε την Δημοκρατία και εγκαθίδρυσε δικτατορία, με τους πολίτες μια μέρα σαν την σημερινή, στις 21 Απριλίου 1967, να ξυπνούν από τον απαίσιο ήχο που κάνουν οι ερπύστριες των τανκς όταν αγγίζουν την άσφαλτο…
Φυσικά, κάθε παραλληλισμός μεταξύ της σημερινής εποχής με εκείνες τις «μαύρες» ημέρες είναι σαφώς ακραίος, αφού τα σημερινά μέτρα εντάσσονται σε μια οργανωμένη (ακόμη κι αν είναι ανεπιτυχής) προσπάθεια ελέγχου και περιορισμού της πανδημίας του κορωνοϊού. Αντίθετα, οι χουντικοί δεν στόχευαν στην προστασία του κόσμου από οτιδήποτε, αλλά στο να εξαφανίσουν εν τη γενέσει της κάθε αντίθετη φωνή η πράξη αντίστασης.
Το πρωί της 21ης Απριλίου 1967 εκδόθηκε και έγινε γνωστό το περιεχόμενου του διαβόητου Βασιλικού Διατάγματος με το οποίο ανεστάλησαν τα άρθρα 5, 6, 8, 10, 11, 12, 14, 18, 20, 95 και 97 του Συντάγματος. Επί της ουσίας δηλαδή κάθε άρθρο το οποίο σχετιζόταν με πολιτικές, ατομικές και συλλογικές ελευθερίες. Από εκείνη την στιγμή και μετά η Ελλάδα θα έμπαινε –επίσημα πια- σε «γύψο» από τον οποίο θα έβγαινε σχεδόν 7 χρόνια αργότερα, με τίμημα νεκρούς, φυλακισμένους, εξορισμένους και την μισή Κύπρο την οποία με τις αθλιότητές τους παρέδωσαν στους Τούρκους.
Τι περιελάμβαναν όμως τα συγκεκριμένα άρθρα; Οι Έλληνες πληροφορήθηκαν το περιεχόμενό τους από τον Τύπο που ανέλυε λιτά και συνοπτικά τι απαγορευόταν πλέον να κάνει ο καθένας. Γραμμένες σε άπταιστη καθαρεύουσα, τον αγαπημένο τρόπο έκφρασης των χουντικών, οι εντολές-διαταγές ήταν οι εξής:
«Απεφασίσαμεν και διατάσσομεν.
Απαγορεύομεν:
Τας εν υπαίθρω συγκεντρώσεις άνω των πέντε ατόμων.
Τας εν κλειστώ χώρω συγκεντρώσεις πλην των δημοσίων θεαμάτων.
Την καθ’ οιονδήποτε τρόπον άσκησιν αντεθνικής προπαγάνδας.
Την προσωρινήν περίθαλψιν κατ’ οίκον προσώπων μην ενοικούντων μετά της οικογενείας ήτις παρέχει την περίθαλψιν, εάν τούτο δεν δηλωθή εντός δύο ωρών εις την οικείαν Αστυνομικήν Αρχήν.
Την κατοχήν, εγκατάστασιν και λειτουργίαν ερασιτεχνικών ραδιοφωνικών σταθμών και παντός μέσου ανταποκρίσεων και διαβιβάσεων.
Οι παραβάται της παρούσης θα παραπέμπτωνται εις το Έκτακτον Στρατοδικείον».
Έτσι, με την υπογραφή του Αντιστράτηγου Οδυσσέα Αγγελή, Αρχηγού ΓΕΣ, μετά από υπόδειξη των Παπαδόπουλου, Μαρκεζίνη, Παττακού οι Έλληνες έμπαιναν σε μία άλλη πραγματικότητα, πολύ μακριά από αυτή που είχαν συνηθίσει στην προβληματική (είναι αλήθεια) ελληνική Δημοκρατία.
Τι σήμαιναν όλα αυτά πρακτικά; Το πλέον βασικό σχετικά με την καθημερινότητα ήταν αυτή η απαγόρευση στην κυκλοφορία, μέσω της οποίας από ένα σημείο και μετά οποιοσδήποτε απλά περπατούσε στον δρόμο, θεωρούνταν αυτόματα ύποπτος και οι Αρχές είχαν το δικαίωμα να τον συλλάβουν. Έτσι απλά. Δίχως απαγγελίες κατηγοριών ή έστω ενδείξεις για την δράση του, η αστυνομία (και στην επαρχία η χωροφυλακή) μπορούσε να οδηγήσει ανθρώπους στα τμήματα, στη συνέχεια στα κρατητήρια και από εκεί ο δρόμος για την φυλακή ή ακόμη και την εξορία, ήταν… ανοιχτός.
Κατά την διάρκεια των πρώτων ημερών μετά την ανάληψη της εξουσίας από τους συνταγματάρχες τέθηκαν σε ισχύ και μια σειρά από άλλοι περιορισμοί. Κι ενώ ενδεχομένως κάποιος ίσως να πίστευε ότι με το πέρασμα του χρόνου τα μέτρα θα χαλάρωναν, συνέβη ακριβώς το αντίθετο. Μέρα με την μέρα το πρόσωπο και οι ενέργειες της χούντας γινόταν ολοένα και πιο σκληρά.
Οι άνθρωποι αυτοί επιθυμούσαν τόσο πολύ να μείνουν γαντζωμένοι στην εξουσία που ήταν αποφασισμένοι να συνθλίψουν οποιαδήποτε φωνή λογικής, στο όνομα της «σωτηρίας» της Ελλάδας από τον «κομμουνιστικό» κίνδυνο ή οποιονδήποτε άλλο λόγο θα μπορούσαν να σκαρφιστούν μόνο και μόνο για να αιτιολογήσουν την ύπαρξη και τις άθλιες πράξεις τους.
Κι όμως, σχεδόν πενήντα χρόνια μετά την πτώση της χούντας, ορισμένοι με επιλεκτική μνήμη, προτιμούν αντί για το αίμα των θυσιασμένων στο όνομα μιας παράνοιας, να «θυμούνται» την ψευδαίσθηση ασφάλειας και τις… ιστορίες για ανοιχτά παράθυρα και κατασκευές δρόμων…