«Έτσι μιλάει ο κόσμος»: Ο καβγάς του Σωτήρη Μουστάκα με τους σεναριογράφους για τις βωμολοχίες στο θέατρο

Είχε εκφράσει την αντίθεσή του ανοιχτά

Από τις πιο σεμνές παρουσίες του ελληνικού θεάτρου και κινηματογράφου, ο Σωτήρης Μουστάκας ξεχώρισε όχι μόνο για το ταλέντο και το πηγαίο χιούμορ του αλλά και για το ήθος του.

Κάτι που εκτίμησε ιδιαίτερα ο κόσμος ο οποίος γνώριζε ότι σε μια εποχή που η βωμολοχία πήγαινε… σύννεφο και συχνά οι καλλιτέχνες κατέφευγαν σε «φτηνές» και εύκολες λύσεις, εκείνος προτιμούσε τον δύσκολο δρόμο. Όλοι γνωρίζουμε τον γεννημένο στην Κύπρο ηθοποιό κυρίως από τις ταινίες του, όμως η αλήθεια είναι ότι ο φυσικός χώρος του ήταν το θέατρο και πιο συγκεκριμένα η επιθεώρηση.

Μάλιστα είχε εκφράσει πολύ συχνά τις απόψεις του για το θέατρο, τονίζοντας ότι ακόμη κι αν κάποιος υπηρετεί την πιο «χαλαρή» και εύθυμη εκδοχή του, συνεχίζει να έχει μια «υποχρέωση» απέναντι στο κοινό και ξεκαθαρίζοντας ότι το είδος δεν είναι αυτό που καθορίζει και το επίπεδο.

Σε μια από τις συνεντεύξεις του μίλησε ειδικά για την διαμάχη που είχε προκύψει ανάμεσα στον ίδιο και αρκετούς θεατρικούς συγγραφείς εξαιτίας της θέσης του ότι θα έπρεπε πάνω στο σανίδι να αποφεύγονται όσο το δυνατόν περισσότερο οι βωμολοχίες. Ήδη από τα μέσα του ’80 οι… χοντράδες είχαν μπει για τα καλά στην ζωή των θεαμάτων, ίσως και ως αντίδραση στην έντονη λογοκρισία που υπήρχε νωρίτερα –ειδικά την περίοδο της χούντας.

Τότε ήταν που πολλά από τα σκετσάκια των επιθεωρήσεων μάλλον… ξέφυγαν, με αρκετούς καλλιτέχνες να μην διατυπώνουν ιδιαίτερες ενστάσεις, αφού σχεδόν πάντα αυτή είναι μια εύκολη λύση που πάντως περνάει στον κόσμο και προκαλεί γέλιο. Ωστόσο ο Σωτήρης Μουστάκας, μιλώντας την εκπομπή «Καλλιτεχνικό καφενείο» η οποία προβαλλόταν από την δημόσια τηλεόραση με παρουσιαστές τους Μίμη Πλέσσα, Βασίλη Τσιβιλίκα και Κώστα Φέρρη, στάθηκε απέναντι σε αυτήν την τακτική.

Όπως είπε, αντιλαμβανόταν ότι στο κοινό υπήρχαν πάντοτε και πιο ευαίσθητες κοινωνικές ομάδες, όπως τα παιδιά για παράδειγμα, με αποτέλεσμα να μην νιώθει άνετα να μιλά όπως θα έκανε στο σπίτι του. Και ήταν μια θέση η οποία δεν αποτελούσε έκφραση κάποιου είδους σεμνοτυφίας, αλλά σεβασμού προς το σύνολο των θεατών. Στην ουσία δηλαδή ξεκαθάρισε ότι υπάρχει ο τρόπος με τον οποίο ο καθένας μπορεί να μιλάει στο σπίτι του ή σε μια παρέα με φίλους του και ο… άλλος, αυτός που στην ουσία θεωρείται (και είναι) δημόσιος λόγος.

Δείτε το συγκεκριμένο απόσπασμα από την εκπομπή που προβλήθηκε το 1986.

https://www.youtube.com/watch?v=J2O5vPnZ-V4

Στην πραγματικότητα αυτές οι δηλώσεις έρχονται ως επιστέγασμα και συνέχεια της θέσης που είχε ο Σωτήρης Μουστάκας σε όλη την διάρκεια της ζωής του και προσπάθησε να μην κάνει εκπτώσεις στην καριέρα του, σε μια εποχή που αυτό ήταν πολύ δύσκολο πράγμα. Σίγουρα δεν το κατάφερνε πάντα, αλλά η σύγκριση με άλλους καλλιτέχνες της εποχής του, είναι απολύτως υπέρ του.

«Στο θέατρο πρέπει να υπάρχει μια παιδικότητα. Αυτό που κάνουμε είναι ένα παιχνίδι. Πώς όταν είμαστε μικρά θέλουμε να βάζουμε μάσκες, να μεταμφιεζόμαστε, να κάνουμε διάφορα; Έτσι…» είχε πει προσπαθώντας να συμπυκνώσει σε μερικές λέξεις την φιλοσοφία του, ενώ για την διαδρομή κάθε ηθοποιού είχε δηλώσει ότι «είναι σαν ένα απάτητο κι ανεξερεύνητο βουνό. Σκαρφαλώνεις με κόπο, φτάνεις στην κορυφή και βλέπεις ότι υπάρχει κι άλλη κορυφή, κι ύστερα κι άλλη. Όταν πεις έφτασα, το έχεις χάσει το παιχνίδι… Είμαι αληθινός σ’ αυτό που κάνω, χωρίς ψεύτικα τερτίπια, χωρίς χυδαιότητες και αυτό το νιώθει ο κόσμος. Για μένα το θέατρο είναι χαρά, κατάθεση ψυχής»…

Και διαβάζοντας αυτά τα λόγια συνειδητοποιείς ακόμη πιο ξεκάθαρα πόσο λείπουν όχι μόνο ηθοποιοί αλλά και άνθρωποι με το ήθος του Σωτήρη Μουστάκα.