Κάποιες λέξεις, αφελής και αθώος, νομίζεις πως δεν τις θα πεις ποτέ μαζί. Επειδή δεν κολλάνε νοηματικά, επειδή είναι ασύμβατες μεταξύ τους. Όπως το «σέξι τάφος». Κι όμως. Ποτέ μην λες ποτέ, ούτε να πιστεύεις πως τα έχεις δει και ακούσει όλα. Η ιστορία του Βικτόρ Νουάρ έρχεται να μας το υπενθυμίσει. Μια ιστορία αρκετά μαύρη, σε έναν άτυπο φόρο τιμής αυτού που σημαίνει στα γαλλικά το επώνυμό του (Noir), μπολιασμένη όμως με πολύ… ροζ!
Αυτός ο απλός και καθόλα συνηθισμένος τύπος γεννήθηκε το 1848 ως Ιβάν Σαλμόν. Άλλαξε το όνομά του όταν άρχισε να δουλεύει ως δημοσιογράφος σε μια εφημερίδα που λεγόταν «La Marseillaise» και έδρευε τότε στο Παρίσι. Δεν είναι ακριβώς σίγουρο το τι κάνει εμάς αλλά και άλλους που έχουν γράψει νωρίτερα γι’ αυτόν να τονίσουμε το πόσο «μη εντυπωσιακός» υπήρξε όσο ζούσε. Ποιος ξέρει, μάλλον από… ζήλεια για την υστεροφημία του!
Τίποτα το αξιόλογο δεν είχε να επιδείξει, ώσπου μια μέρα του 1870 βρέθηκε στη λάθος θέση τη λάθος στιγμή. Ο πρίγκιπας Πιέρ Μποναπάρτ, ανιψιός του Μεγάλου Ναπολέοντα και ξάδερφος του αυτοκράτορα Ναπολέοντα Γ’ και τελευταίου μονάρχη της Γαλλίας, θύμωσε τόσο με ένα άρθρο που είχε γραφεί στην εφημερίδα ώστε κάλεσε σε μονομαχία τον εκδότη – συνηθιζόταν τους ταραγμένους εκείνους καιρούς. Ο Νουάρ κλήθηκε να πάει στη συνάντηση αντί του προϊσταμένου του, για να κανονίσουν τα τι και πώς με τον «γαλαζοαίματο» της αυλής. Γρήγορα ωστόσο και άγνωστο γιατί, τα πράγματα ξέφυγαν και κατέληξε νεκρός, πυροβολημένος από τον πρίγκιπα, που ολοφάνερα δεν ήταν δα υπόδειγμα ψυχραιμίας και αβρότητας…
Η δολοφονία αυτή προκάλεσε την οργή του πλήθους. Ήταν που ήταν δυσαρεστημένοι με την πολιτική κατάσταση, είδαν και ένα μέλος της οικογένειας του αυτοκράτορα να δρα και να φέρεται σαν να μην τον αγγίζει τίποτα και κανένας. Σκοτώνοντάς έναν αθώο και απαλλασσόμενος μάλιστα με συνοπτικές διαδικασίες από τις κατηγορίες. Μοιραία και γρήγορα, ένας ανώνυμος δημοσιογράφος μετατράπηκε σε σύμβολο επανάστασης. Πάνω από 100.000 άνθρωποι πήγαν στην κηδεία του, στη γενέτειρά του, την πόλη Νεϊγί, ενώ σε διάφορα μέρη της χώρας, ξέσπασαν βίαιες διαδηλώσεις διαμαρτυρίας.
Πάντως, λίγο αργότερα το θέμα «έσβησε» και για κοντά μια 20ετία τον κακόμοιρο Βίκτορ Νουάρ θυμόντουσαν μόνο λίγοι. Μέχρι το 1891. Με την αποκατάσταση της δημοκρατίας, η σορός του μεταφέρθηκε στο φημισμένο νεκροταφείο Πέρ Λασέζ, στο Παρίσι. Για να τιμηθεί η μνήμη του και να μην ξεχαστεί ο τόσο άδικος τρόπος που έχασε τη ζωή του. Ένας διάσημος Γάλλος γλύπτης μάλιστα, ο Ζιλ Νταλού, κλήθηκε να φτιάξει ένα χάλκινο άγαλμα το οποίο θα έμπαινε στο πάνω μέρος του τάφου.
Έκανε, ομολογουμένως, καλή δουλειά. Προσέχοντας κάθε λεπτομέρεια. Μα κάθε λεπτομέρεια, όπως μαρτυρά το ότι τόνισε σε εντυπωσιακό βαθμό το μέγεθος των «προσόντων» του ανδρός κάτω από το παντελόνι του! Πιθανότατα ο καλλιτέχνης είχε γνώση για το φαινόμενο που αποκαλείται «στύση του θανάτου» ή «άγγελος θανάτου». Πρόκειται για μια μεταθανάτια στύση που συμβαίνει σε κάποιες περιπτώσεις, συνηθέστερα όχι απαραίτητα λόγω απαγχονισμού. Πρόκειται για αντανακλαστική αντίδραση και μόνο. Σε κάθε περίπτωση, όταν βλέπεις το άγαλμα, το μάτι σου πάει αμέσως σε αυτό το σημείο. Δεν είναι αδιακρισία, είναι… ανθρώπινο. Κι έτσι, η φήμη του έργου εξαπλώθηκε, στόμα με στόμα, σε όλο το Παρίσι – και όχι μόνο.
Κάπως, κάπου, κάποτε, με τις δεισιδαιμονίες του πλήθους να μην μπορούν να εξηγηθούν με βάση τη λογική, το άγαλμα μετατράπηκε σε σύμβολο σεξουαλικής ικανοποίησης και γονιμότητας. Γυναίκες από όλο τον κόσμο άρχισαν να προσέρχονται αθρόα στο νεκροταφείο για να φιλήσουν τα χείλη του Βίκτορ, να τρίψουν τον καβάλο του και γενικώς να κάνουν διάφορα άσεμνα και μακάβρια πράγματα (υπάρχει ολόκληρη λίστα με τα «τι και πώς» και τι αυτά θρυλείται πως προσφέρουν, από εγκυμοσύνη μέχρι παντοτινή αγάπη)!
Μια ματιά και μόνο στο άγαλμα αποκαλύπτει τι είχε συμβεί στο βάθος του χρόνου. Το πράσινο του οξειδωμένου χαλκού έχει… ξεθωριάσει στο στόμα και στην «ευαίσθητη ερεθισμένη περιοχή» από τα απανωτά «τριψίματα». Οι αρχές του νεκροταφείου είδαν και αποείδαν με τις «εκδηλώσεις αγάπης», ώστε το 2004 έβαλαν φράχτη προκειμένου να τις αποτρέψουν. Αυτό όμως έκανε χειρότερα τα πράγματα προκαλώντας έντονες διαμαρτυρίες. Με αποτέλεσμα οι υπεύθυνοι να αναγκαστούν να γκρεμίσουν, κυριολεκτικά και μεταφορικά, τα σχέδια τους. Να σημειωθεί πως μέχρι και διάσημες καλλιτέχνιδες, όπως η Αμερικανίδα βασίλισσα του μπουρλέσκ και άλλοτε σύζυγος του Μέριλιν Μάνσον, Ντίτα φον Τιζ έχουν υποκύψει στη γοητεία του μύθου, ποζάροντας δίπλα ή πάνω στο περιβόητο άγαλμα.
Αν ο δρόμος λοιπόν σας φέρει στο Παρίσι, μια επίσκεψη σε αυτό το Κοιμητήριο στο 20ο διαμέρισμα της γαλλικής πρωτεύουσας, θα μπορούσε άνετα να προστεθεί στη λίστα σας με τα «to do». Όσκαρ Γουάιλντ, Τζιμ Μόρισον, Εντίτ Πιάφ, Μαρσέλ Προυστ, Ονόρε ντε Μπαλζάκ και Γερτρούδη Στάιν είναι μερικοί μόνο από τους διάσημους που έχουν εκεί την τελευταία τους κατοικία. Μαζί με τον Βίκτορ Νουάρ. Τον τάφο του οποίου βεβαίως και αξίζει να επισκεφτείτε. Είτε επειδή πιστεύετε σε αυτού του είδους τις προλήψεις (ακόμα και εν έτει 2023, δικαίωμα σας είναι…), είτε επειδή θέλετε να βγάλετε μια «πικάντικη» φωτογραφία από τη διαμονή σας στο Παρίσι, είτε απλώς επειδή έχετε την περιέργεια να δείτε live αυτήν την τόσο κουφή… dead κατάσταση!