Στις ελληνικές ακτογραμμές είναι γνωστό στα πέρατα της γης πως θα βρεις ότι τραβάει η ψυχή σου. Παραλίες κάθε είδους, τοπία που η ποικιλομορφία τους εκτείνεται σε μια τεράστια κλίμακα, από βραχώδη έως καταπράσινα, κολπίσκους που μαγεύουν με την απομόνωση και τα κρυστάλλινα νερά τους.
Θα βρεις και θαλάσσια σπήλαια, αυτό το εντυπωσιακό γεωλογικό φαινόμενο που ασκεί μια μυστηριώδη έλξη κυρίως σε όσους αρέσκονται στην περιπέτεια. Τα σπήλαια είναι μια ειδική κατηγορία με το δικό τους κοινό (εκτός αν πρόκειται για σπήλαια τύπου Μελισσάνης, που όλοι θα αποζητούσαν μια βαρκάδα) και από μικρή έως μηδαμινή επικινδυνότητα.
Δεν ισχύει βέβαια το ίδιο για τα υποθαλάσσια σπήλαια, τα οποία προσελκύουν κυρίως επαγγελματίες δύτες που αρέσκονται στην εξερεύνηση του αθέατου. Η Ελλάδα (προφανώς) διαθέτει σε πλεόνασμα και από δαύτα. Αρκετά είναι «απόρθητα» και φυσικά άλλα πολλά παραμένουν άγνωστα. Πρόκειται για τα λιγότερο μελετημένα οικοσυστήματα στον κόσμο εξαιτίας των δυσκολιών που κρύβει η έρευνά τους. Εντός τους εδρεύει η επιτομή της παρθένας ομορφιάς, αφού είναι εντελώς ανέγγιχτα από ανθρώπινη παρέμβαση.
Ένα από τα γνωστότερα μεγάλα και πιθανώς το πιο επικίνδυνο που είναι μερικώς «χατρογραφημένο» βρίσκεται δυτικά της Καρπάθου, στην περιοχή Σώκαστρο. Τον Αύγουστο του 2019 τρεις αλλοδαποί δύτες προσπάθησαν να το εξερευνήσουν, αλλά οι δύο εξ’ αυτών δεν επέστρεψαν ποτέ για να δουν τι είδαν…
Το σπήλαιο θεωρείται ένας θαλάσσιος λαβύρινθος, που μόνο κατά τύχη μπορείς να βρεις την έξοδο του αν μπεις μέσα χωρίς τα κατάλληλα μέτρα.
Μια σειρά από λάθη και παραλείψεις είχε αποβεί τότε μοιραία για έναν 30χρονο Ιρανό εκπαιδευτή δύτη και έναν 65χρονο Τσέχο ερασιτέχνη. Ένας τρίτος δύτης, επίσης Τσέχος την καταγωγή, είχε διασωθεί από καθαρή τύχη, καθώς εντόπισε ένα παρατημένο αλιευτικό εργαλείο, έναν κιούρτο, που τον βοήθησε να αναδυθεί.
Η παρέα των τριών είχε ανακαλύψει το καλοκαίρι του 2018 τη σπηλιά, που βρίσκεται σε πολύ απομονωμένο σημείο και σε βάθος 45 μέτρων. Αποφάσισαν να την εξερευνήσουν ένα χρόνο αργότερα, όμως, καθώς δεν γνώριζαν τι θα συναντήσουν, υποτίμησαν τον κίνδυνο.
Εκτός του ότι είχαν στη διάθεση τους μόνον μία φιάλη οξυγόνου, ενώ για τόσο μεγάλο βάθος απαιτούνται τουλάχιστον δύο, αψήφησαν το πιο βασικό. Απαράβατος κανόνας στην κατάδυση σε σπήλαια είναι η χρήση νήματος, το οποίο ο δύτης δένει στην είσοδο και ξετυλίγει όσο προχωράει προς το βάθος, προκειμένου να μη χάσει τον προσανατολισμό του. Οι δύο Τσέχοι και ο Ιρανός είχαν μαζί τους νήμα, αλλά δεν το χρησιμοποίησαν. Αρκέστηκαν στο να μείνει ο ένας στην είσοδο της σπηλιάς για προληπτικούς λόγους. Επιλέχθηκε ο γηραιότερος για αυτή τη δουλειά, ο 65χρονος Τσέχος. Όταν όμως ο συμπατριώτης του (διασωθέντας) έκανε σινιάλο να επιστρέψουν στην επιφάνεια και κατευθύνθηκε στην είσοδο, διαπίστωσε ότι ο μεν Ιρανός δεν τον ακολουθούσε, ο δε 65χρονος δεν βρισκόταν εκεί. Τους αναζήτησε για λίγο, μάταια όπως αποδείχθηκε. Είχε υπερβεί και αυτός τις δυνατότητές του. Το οξυγόνο του τελείωνε και αν δεν έβρισκε το αλιευτικό εργαλείο για να αναδυθεί, πιθανότατα θα είχε την τύχη των δύο συντρόφων του.
«Εμείς βρήκαμε την πόρτα, στα 43 μέτρα βάθος, πρόκειται για φαράγγι δαιδαλώδες, με σπηλαιώσεις. Το βάθος του φτάνει μέχρι και τα 60 μέτρα. Έχει πολλά υπόγεια ρεύματα. Δεν γίνεται να κάνεις κατάδυση σε τέτοιο βάθος χωρίς μίτο, δεν βρίσκεις ποτέ την έξοδο», είχε αναφέρει τότε o επαγγελματίας δύτης και μέλος της ομάδας των ερευνών Νίκος Παραγιός.
Σαν να μην έφταναν αυτά, ο καιρός δεν ήταν ιδανικός και οι τρεις φίλοι έχασαν γρήγορα την ορατότητα λόγω ενός ενζύμου που προκαλεί έκλυση φυσαλίδων εντός του σπηλαίου. Μέλη της ομάδας Μονάδας Υποβρύχιων Αποστολών ανέσυραν τα πτώματα των δύο άτυχων ανδρών μία ημέρα αργότερα. Εντοπίστηκαν πέντε μόλις μέτρα από την είσοδο του σπηλαίου, σε βάθος 45 μέτρων.
Η διαπίστωση ότι είτε στα μεγάλα υψόμετρα είτε στο βυθό της θάλασσας η υπερτίμηση των δυνατοτήτων και η αγνόηση της δύναμης της φύσης αποτελούν το μεγαλύτερο κίνδυνο, είχε επιβεβαιωθεί για άλλη μία φορά.
Όσο όμορφος μπορεί να είναι ο υποθαλάσσιος «λαβύρινθος» της Καρπάθου με τα ενδεδειγμένα μέτρα ασφαλείας, άλλο τόσο θανάσιμος μπορεί να αποβεί, αν απλώς ξεχάσεις να «σημαδέψεις» το πέρασμα για το εσωτερικό του.