Είναι μια ιστορία που χάνεται στα βάθη των προηγούμενων δεκαετιών, σε μια εποχή της Ελλάδας που δύσκολα μπορεί κανείς να φανταστεί πως ήταν η κατάλληλη για κάτι τέτοιο και όμως ισχύει: ήταν το μακρινό 1979 όταν η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία πρωτοπόρησε στην ανάπτυξη των drones σε παγκόσμιο επίπεδο. Ήταν μια εποχή που θα μπορούσε να αλλάξει την ιστορία όχι μόνο της αμυντικής αλλά εν γένει της ελληνικής βιομηχανίας.
Σήμερα, μοιάζει εκτός τόπου και χρόνου. Οι γνώστες μπορούν άλλωστε να επιβεβαιώσουν πως -σε αντίθεση με την γειτονική Τουρκία- η Ελλάδα βρίσκεται στη θέση του ουραγού όσον αφορά την τεχνολογία των μη επανδρωμένων αεροσκαφών. Αυτό ωστόσο δεν ίσχυε πάντα, ισχύει πλέον και για την ακρίβεια, ως αποτέλεσμα κακών σχεδιασμών και εσωτερικών διαμαχών. Όμως η ευκαιρία κάποτε υπήρξε.
Ο «πρωταγωνιστής» της ιστορίας ακούει στο όνομα «ΠΗΓΑΣΟΣ» και ήταν ένα πρωτοποριακό για τα δεδομένα της τεχνολογίας της εποχής αεροσκάφος. «Γεννήθηκε» το 1979 και μάλιστα χρειάστηκε μόλις 1,5 χρόνος για να ολοκληρωθεί στο Κ.Ε.Τ.Α. της Πολεμικής Αεροπορίας, χρόνος ρεκόρ για την περιπλοκότητά του και το επίπεδό του. Στόχος του ΠΗΓΑΣΟΥ ήταν η εναέρια παρακολούθηση και την συλλογή πληροφοριών.
Τότε, ελάχιστοι σε παγκόσμιο επίπεδο ασχολούνταν ακόμα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, γεγονός που έκανε τον ΠΗΓΑΣΟ πραγματικά ξεχωριστό. Η πρώτη του πτήση πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία το 1982 και αυτό παρά τον ακόμα ερασιτεχνικό εξοπλισμό για την τηλεκατεύθυνση.
Το πρώτο μοντέλο είχε μήκος 2,1 μέτρα, μέγιστη ταχύτητα 160 χιλιόμετρα την ώρα, αυτονομία περίπου 3,5 ωρών και βάρος απογείωσης 130 κιλά. Η κατασκευή του ήταν επίτευγμα μιας ομάδας αξιωματικών του Κέντρου Έρευνας και Τεχνολογίας Αεροπορίας, που ήταν φανατικοί αερομοντελιστές και αξιοποίησαν τις γνώσεις και το πάθος τους σε αυτή την δουλειά.
Οι αρχικές προθέσεις έκαναν λόγο για εξαγωγές σε μια σειρά χωρών από την πλευρά της Ελλάδα, αφού το όλο εγχείρημα πολύ μπροστά για την εποχή του και οι Αεροπορίες ακόμα και των πιο αναπτυγμένων τεχνολογικά κρατών δεν θα μπορούσαν παρά να το βλέπουν με δέος.
Το πρόγραμμα κατασκευής τελικά έμπλεξε στις συμπληγάδες της γραφειοκρατίας και αυτό είχε ως αποτέλεσμα να υπάρξουν πολύ μεγάλες καθυστερήσεις στην παραγωγή. Εν τέλει παράχθηκαν μόλις 12 μονάδες από την ΕΑΒ προτού το πρόγραμμα -και εξειατόας ορισμένων απωλειών σκαφών- να οδηγηθεί σε «πάγωμα» για πολλά χρόνια.
Παρ’ όλα αυτά, με τα χρόνια ο ΠΗΓΑΣΟΣ κατάφερε να εξελιχθεί σημαντικά, με δυνατότητες που ακόμα και σήμερα εντυπωσιάζουν, έχοντας αυτονομία σχεδόν 12 ώρες και οροφή πτήσης στα 15.000 πόδια.
Το 2005 εμφανίστηκε η δεύτερη γενιά, το ΠΗΓΑΣΟΣ ΙΙ, με πιο αναβαθμισμένα χαρακτηριστικά. Είχε εξελιγμένες κάμερες και συστήματα παρακολούθησης, μήκος 4,3 μέτρα, άνοιγμα φτερών 6,2 μέτρα, φορτίο απογείωσης τα 250 κιλά, και αυτονομία 15 ωρών.
Η δεύτερη γενιά μπήκε κανονικά σε υπηρεσία, όμως η οικονομική κρίση έφερε νέες δυσκολίες στο πρόγραμμα. Φαίνεται παράδοξο αλλά η μεγάλη «ατυχία» του ήταν πως βρέθηκε πολύ μπροστά από την εποχή του. Είναι ενδεικτικό ότι η Τουρκία ξεκίνησε με τα Bayraktar το 2014, δηλαδή 35 χρόνια μετά τον «Πήγασο». Το αποτέλεσμα; Σήμερα τα τούρκικα drones αλωνίζουν στο Αιγαίο και ο ΠΗΓΑΣΟΣ στέκει κάπου ξεχασμένος στην ιστορία…