Μια από τις φράσεις που έχει παραμείνει χαραγμένη στη μνήμη όλων των γενεών από τη δεκαετία του 1980 και πριν, αλλά σε πολλές περιπτώσεις και αργότερα, είναι η φράση «Λόλα να ένα μήλο». Όπως θυμούνται οι πιο μεγάλοι, η συγκεκριμένη φράση βρισκόταν για πολλές δεκαετίες και συγκεκριμένα από το 1919 στο αναγνωστικό βιβλίο της Α’ Δημοτικού με το όνομα «Αλφαβητάριο».
Η συγκεκριμένη φράση όμως, είναι προϊόν στρέβλωσης, καθώς η ακριβής φράση ήταν άλλη.
Ειδικότερα, το συγκεκριμένο βιβλίο είχε ως σκοπό να διδάξει το αλφάβητο στους τότε μικρούς μαθητές της Α’ Δημοτικού. Η παρεξήγηση λοιπόν συνέβη με το γράμμα «μ», όταν ένα από τα παραδείγματα ήταν η λέξη «μήλο». Η φράση που είχε χρησιμοποιηθεί για να ενταχθεί το μήλο συντακτικά μέσα σε μια πρόταση, δεν ήταν η περίφημη «Λόλα να ένα μήλο», αλλά «Έλλη να ένα μήλο» ή «Άννα, να ένα μήλο».
Συγκεκριμένα, η ακολουθία ήταν η εξής:
– Ἕλλη, νά ἕνα μῆλο.
-Λόλα, νά ἕνα ἄλλο.
-Ἄννα, νά μῆλα.
Φυσικά, όπως είναι ευνόητο, την εποχή εκείνη στη γραφή χρησιμοποιούταν το πολυτονικό σύστημα με τα πνεύματα και τις περισπωμένες, οπότε το ακριβές παράδειγμα γράφοταν όπως παραπάνω.
Η «Λόλα» επικράτησε τελικά της «Έλλης», επειδή όπως σημειώνουν αρκετοί εκπαιδευτικοί, η λέξη Λόλα είναι πιο περιπαιχτική, και οδηγεί το μυαλό στο… λωλός, οπότε ευνοεί περισσότερο το «παιχνίδι», με τη φράση ανάμεσα στα παιδιά, αλλά και τους ενήλικες.
Για την ιστορία, το αναγνωστικό της Α’ Δημοτικού με το όνομα Αλφαβητάριο, μπήκε στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση το 1919 και παρέμεινε σε χρήση έως και το 1974, όπου αντικαταστάθηκε από το γνωστό στους περισσότερους βιβλίο «Η Γλώσσα μου».
Το συγκεκριμένο βιβλίο, έμεινε γνωστό ως «το Αλφαβητάρι με τον Ήλιο», λόγω του εξωφύλλου του που επιμελήθηκε μαζί με την υπόλοιπη εικονογράφηση ο Κ. Μαλέας και απεικόνιζε στο εξώφυλλό του δυο Ελληνοπαίδες αγκαλιασμένους να διαβάζουν.
Και λέμε Ελληνοπαίδες, διότι τα παιδάκια ήταν ντυμένα με την τότε σχολική ενδυμασία, με το χαρακτηριστικό μπλε και άσπρο. Η ποδιά δηλαδή και ο γιακάς, που αντιστοιχούσαν στα χρώματα της ελληνικής σημαίας.
Δείτε τη χαρακτηριστική φωτογραφία από το αναγνωστικό της Α’ Δημοτικού:
