Όταν στις 14 Απριλίου 1993 ο Ντον Κάλχουν στήθηκε στη γραμμή των ελευθέρων βολών σε ένα time out στον αγώνα των Σικάγο Μπουλς με τους Μαϊάμι Χιτ, διεκδικούσε εν γνώσει του το μέγιστο κέρδος από τα 15 λεπτά δημοσιότητας που σύμφωνα με τον Άντι Γουόρχολ αντιστοιχούν στον καθένα μας.
Και μόνο ότι στεκόταν λίγα μέτρα από τον Μάικλ Τζόρνταν και τους πρωταθλητές Bulls και θα δοκίμαζε υπό το βλέμμα τους να σκοράρει από τα 22.86μ., θα είχε έκτοτε τη διάσταση της «εμπειρίας ζωής» σε διηγήσεις προς οικείους και μη.
Για να πάρει κάποιο μερίδιο από αυτή τη δημοσιότητα όμως θα έπρεπε να πλησιάσει το στόχο – να προσεγγίσει έστω στεφάνι, δικαιολογώντας την επιλογή του ως ο επιλαχών της ημέρας για το σουτ από τη γραμμή των ελεύθερων βολών στο απέναντι καλάθι, στο πλαίσιο διαφημιστικής καμπάνιας και του σκηνικού entertainment που στήνουν οι Αμερικανοί στα διαλείμματα αγώνων του NBA.
Πριν από αυτόν είχαν δοκιμάσει 19 θεατές σε 19 διαφορετικά παιχνίδια των Bulls να γίνουν τροπαιούχοι του ενός εκατομμυρίου δολαρίων με τον ίδιο τρόπο. Αυτό ήταν το ποσό – έπαθλο για όποιον πετύχαινε να βάλει την μπάλα στο καλάθι από αυτή την απόσταση. Οι 16 είχαν κάνει air ball, δύο βρήκαν ταμπλό και μόνο ένας σίδερο. Η επιλογή έγινε τυχαία μεταξύ του κοινού και όπως έχει ομολογήσει ο Ντον Κάλχουν… «ξέρω ότι ακούγεται γελοίο, αλλά μόλις άκουσα το όνομα μου σκέφτηκα μόνο ένα πράγμα: να κατέβω στο παρκέ και να στείλω την μπάλα στο καλάθι».
O 23χρονος τότε Κάλχουν δούλευε ως πωλητής ειδών γραφείου για 5$ την ώρα στο Σικάγο και έχοντας ένα γιο τριών ετών ίσα που τα έφερνε βόλτα. Με το μπάσκετ δεν ήταν άσχετος. Είχε παίξει για λίγο στο Κολλέγιο, όπως και ο μεγαλύτερος αδελφός του Κλάρενς, τον οποίο είχε χάσει σε τροχαίο δυστύχημα το 1988, σε ηλικία 20 ετών. Ο Ντον ήταν ψυχολογικά ράκος για πολύ καιρό, η γέννηση του γιου του – τον οποίο ονόμασε Κλάρενς ΙΙ – τον βοήθησε να δει φως μέσα στο σκοτάδι του πένθους του. Λίγο πριν πεθάνει ο Κλάρενς του είχε πει ότι σύντομα ο Μάικλ Τζόρνταν θα γινόταν ο κορυφαίος παίκτης του NBA και οι Μπουλς θα έχτιζαν δυναστεία. Και τώρα, εκείνος ήταν εκεί, στο άντρο του εν δυνάμει GOAT και του πιο εμπορικού franchise του NBA. Σοκ και δέος; Όχι, αυτή δεν ήταν μία από τις… επιλογές του.
Όταν ο Ντον στήθηκε λίγο πίσω από τη γραμμή των βολών ήξερε ακριβώς πώς να πετάξει την μπάλα και τι ακριβώς να πει τη στιγμή της βολής. Από εμπειρία γνώριζε ότι μόνο με το ένα χέρι, με μια κίνηση quarterback – βγαλμένη από το American football – θα είχε τύχη. Πήρε λοιπόν την μπάλα μπροστά σε 18.600 θεατές στο Chicago Stadium και είχε την πρόνοια και την οξυδέρκεια να ζυγίσει το σουτ. Τη στιγμή που την άφησε από το χέρι του φώναξε «Κλάρενς, για σένα». Η τροχιά που διέγραψε η μπάλα ήταν περίεργη, δεδομένου ότι στην αρχή φαινόταν ότι θα βρει στο χρονόμετρο των «24» πάνω από το ταμπλό. Ξαφνικά όμως άρχισε να χάνει απότομα ύψος, λες και ένα αόρατο χέρι επενέβη για να τη στείλει συστημένη εντός καλαθιού, μπροστά στο εμβρόντητο κοινό.
Αυτό που ακολούθησε είναι μια εικόνα σπάνια ακόμα και σε πλάνα του «Last Dance». Ο ενθουσιασμός και η χαρά των παικτών του Σικάγο ήταν αυθόρμητα και διάχυτα, με τον Ντον να γίνεται ο σταρ της στιγμής, να επευφημείται απ’ όλους και να δέχεται ακόμα και τον εναγκαλισμό του Τζόρνταν, μαζί με την ατάκα «Great shot, kid». Ο Φιλ Τζάκσον παρακολουθούσε με ένα χαμόγελο ευφορίας, ενώ όλοι οι παίκτες θέλησαν να βρεθούν κοντά και να συγχαρούν τον απρόσμενο ήρωα της βραδιάς, που τους έκανε να αισθανθούν ξανά, για λίγο, παιδιά.
Τελικά δεν ήταν 15 τα λεπτά δημοσιότητας, αλλά πολύ παραπάνω…
Ο Ντον Κάλχουν έγινε αμέσως γνωστός και φυσικά περιζήτητος για συνεντεύξεις από τα Μ.Μ.Ε. ως ο θεατής του ενός εκατομμυρίου δολαρίων. Όλη η πόλη μιλούσε μέρες για αυτόν, η εταιρία στην οποία δούλευε (και εγκατέλειψε πάντως σχετικά γρήγορα) έκανε διαδοχικά ρεκόρ πωλήσεων τις μέρες μετά το σουτ, ο ίδιος εμφανίστηκε σε talk show και ενημερωτικές εκπομπές εκφράζοντας και κοινωνικού χαρακτήρα απόψεις. Έμοιαζε για λίγο καιρό με ανεπίσημο δήμαρχο του Σικάγο. «Μου πήρε τρία χρόνια να βγάλω 1 εκατ. δολάρια και τα κατάφερε σε 5’’», αστειεύτηκε ο Χόρας Γκραντ.
Η αλήθεια πάντως είναι ότι όταν τελείωσαν τα καλά νέα ξεκίνησαν τα δυσάρεστα. Η ασφαλιστική εταιρία, που είχε αναλάβει το βάρος της απονομής του επάθλου, αρνήθηκε να πληρώσει επικαλούμενη παραβίαση των κανόνων. Ποιοι ήταν αυτοί; Ο διαγωνιζόμενος είχε αγωνιστεί εντός της τελευταίας πενταετίας σε ομάδα μπάσκετ και σε διοργάνωση επίσημη υπό την αιγίδα της ομοσπονδίας – το Κολλέγιο που λέγαμε. Η απόφαση δεν στερούταν νομικής υπόστασης, αλλά ακόμα κι έτσι θεωρήθηκε εντελώς unfair για τον Κάλχουν, ο οποίος ξαφνικά έπεσε από τα σύννεφα. Τέθηκε επιπλέον ζήτημα αξιοπιστίας. Η παρέμβαση των χορηγών του event (Coca-Cola, Lettuce Entertain You) και των Σικάγο Μπουλς απέδωσε καρπούς. Για τα επόμενα 20 χρόνια ο Κάλχουν θα λάμβανε ετησίως 50.000 δολάρια (38.000 για την ακρίβεια μετά τις κρατήσεις φόρων)!
Τι ακριβώς είχε συμβεί και οι χορηγοί είχαν βρει τη χρυσή τομή με την ασφαλιστική εταιρία ώστε να ανοίξει ο δρόμος για να λάβει το σύνολο του επάθλου του ο νικητής; Ο Κάλχουν δεν έμαθε το παρασκήνιο – πώς από το «όχι» της ασφαλιστικής η κατάληξη ήταν να λάβει όλα τα χρήματα σε δόσεις. Θα έπρεπε να περάσουν μερικές εβδομάδες για να διαπιστώσει ότι πιθανότατα χρειάστηκε μια ασίστ – κλειδί από μια μυστική πηγή: από τον ίδιο τον Μάικλ Τζόρνταν…
Μετά το «τρελό» σουτ που τον έκανε εν μια νυκτί πλούσιο, ο Κάλχουν είχε τη διαύγεια, μέσα στην έκσταση του, να σκεφτεί και τη… δόξα. Ζήτησε πάνω στο χαμό, από όποιον ήταν εφικτό, να υπογράψει πάνω στην μπάλα του θριάμβου. Κατάφερε να πάρει τις υπογραφές των Πίπεν, Γκραντ, Πάξον και B.J. Άρμστρονγκ από τους Μπουλς και των Ρόνι Σεϊκέλι, Στιβ Σμιθ από τους Χιτ. Φυσικά όμως ήταν η υπογραφή κάποιου άλλου που ήθελε διακαώς πάνω στην μπάλα του. Λόγω των τηλεοπτικών συνεντεύξεων όμως, που ξόδεψαν το χρόνο του, δεν κατάφερε να «ξεμοναχιάσει» τον Τζόρνταν. Όταν μετά το τέλος του ματς τον έψαξε, ένας υπάλληλος του γηπέδου του είπε ότι θα μπορούσε να αφήσει την μπάλα και να τη δώσουν κάποια στιγμή στον M. J. για να την υπογράψει.
Ο Κάλχουν όμως δεν είχε καμία διάθεση να αφήσει πίσω την μπάλα. Αντίθετα, έβαλε σε εφαρμογή το σχέδιο να συναντήσει τον Τζόρνταν σε έναν άλλο χώρο. Είχε μάθει από ένα φίλο του ότι ο σούπερσταρ του Σικάγο παρακολουθούσε live κάθε εντός έδρας αγώνα της σχολικής ομάδας όπου έπαιζε ο γιος του Τζέφρι. Αποφάσισε να πάρει την… μπάλα του και να παραστεί σε έναν από αυτούς, ελπίζοντας να πλησιάσει τον Μάικλ.
Βεβαίως ο Τζόρνταν είχε… προνοήσει για όλα αυτά και δεν εμφανιζόταν πουθενά δημόσια χωρίς άνδρες ασφαλείας που θα κρατούσαν μακριά κάθε ενοχλητικό. Ο Κάλχουν ζήτησε να τον αφήσουν να προσεγγίσει τον Μάικλ για αυτόγραφο, αλλά του ξεκαθάρισαν ότι δεν υπογράφει ποτέ αυτόγραφα όταν παρακολουθεί αγώνες του γιου του. Ως έσχατη λύση έπαιξε τα ρέστα του. Ζήτησε ευγενικά από έναν σωματοφύλακα να πει στον Τζόρνταν ότι αυτός που θέλει αυτόγραφο είναι ο τύπος που έβαλε το περίφημο καλάθι τον περασμένο Απρίλη. Η απάντηση ήταν ξανά «όχι».
Ωστόσο ο Κάλχουν δεν έφυγε από το γήπεδο. Σαν να είχε διαισθανθεί ότι θα πετύχαινε το σκοπό του, έμεινε κι εκείνος να παρακολουθήσει τον Τζόρταν junior εν δράσει. Προς το τέλος του αγώνα τον πλησίασε στην εξέδρα ένας από τους σωματοφύλακες και του είπε ότι μετά το τέλος του αγώνα θα μπορούσε να περπατήσει έως το αυτοκίνητο του Τζόρνταν και να τον συναντήσει. Όταν τελικά το όνειρο έγινε πραγματικότητα, η πρώτη φράση που βγήκε από τα χείλη του Τζόρνταν ήταν η εξής: «Πήρες τα χρήματά σου;». Ο Κάλχουν απάντησε ότι είχε πάρει την πρώτη δόση και ο Τζόρνταν συνέχισε: «Τους αναγκάσαμε να στα δώσουν. Είχαμε νευριάσει που προσπάθησαν να μην σε πληρώσουν!»
Για την ιστορία ο Τζόρνταν είπε στον Κάλχουν να αφήσει την μπάλα στο εστιατόριο ιδιοκτησίας του και να περάσει κάποια στιγμή να την πάρει υπογεγραμμένη. Έτσι κι έγινε. Μετά από κάποιες μέρες του τηλεφώνησε κάποιος από την ασφάλεια του Αir για να του πει ότι «ο Μάικλ υπέγραψε και σου εύχεται τα καλύτερα». Βεβαίως αυτό ήταν πια το λιγότερο που περίμενε αφότου έμαθε ότι ο Τζόρνταν αυτοπροσώπως είχε πιθανότατα μεσολαβήσει για να λάβει την επιβράβευση του ενός εκατομμυρίου.
Ποτέ δεν αποσαφηνίστηκε ποιος ή ποιοι πλήρωσαν επί 20 χρόνια αυτά τα χρήματα. Γράφτηκε ότι πιθανότατα το έκαναν οι χορηγοί, δεν αποκλείεται όμως να συνέδραμαν και οι ίδιοι οι Μπουλς και η ασφαλιστική εταιρία. Το γεγονός είναι ότι ο Κάλχουν μεγάλωσε με άνεση τέσσερα παιδιά, αξιοποιώντας αυτό το ποσό.
Καθώς και ότι δίδαξε πολύ κόσμο ότι το δικό του – καλώς εννοούμενο – θράσος δεν σε βγάζει ποτέ χαμένο…