Είναι γνωστό εδώ και αιώνες: ανάμεσα στη μουσική και τα συναισθήματα υπάρχει μια έντονη διαλεκτική σχέση. Για την ακρίβεια, ο μέσος άνθρωπος μπορεί να αλλάξει το συναίσθημα της στιγμής απλά και μόνο ακούγοντας ένα τραγούδι. Δεν είναι υπερβολή: οι άνθρωποι γίνονται χαρούμενοι από λυπημένοι και το αντίστροφο μόνο και μόνο ακούγοντας ένα τραγούδι.
Αυτό δεν επιβεβαιώνεται μόνο εμπειρικά αλλά και επιστημονικά: οι ερευνητές ισχυρίζονται πως η η ακρόαση μιας όμορφης μελωδίας μπορεί να μειώσει το άγχος και να έχει χαλαρωτική επίδραση στο μυαλό και το σώμα μας.
Μπορεί αυτή η σχέση συναισθημάτων και μουσικής να μετατρέψει σε δολοφονικό όπλο την τελευταία; Αυτό θα χαρακτηριζόταν υπερβολικό από τους περισσότερους. Μόνο που λογικά δεν θα γνωρίζουν την ιστορία του ούγγρικου τραγουδιού «Vége a világnak» (Ο κόσμος φτάνει στο τέλος του).
Πρόκειται για ένα τραγούδι του συνθέτη Rezso Seress, επίσης γνωστό και ως «ουγγρικό τραγούδι αυτοκτονίας» και το οποίο αποτελεί ένα από τα πιο μελαγχολικά τραγούδια που έχουν ηχογραφηθεί ποτέ. Είναι χαρακτηριστικό πως με το εν λόγω τραγούδι έχουν συνδεθεί περισσότερες από 100 αυτοκτονίες! Οι αυθεντικοί του στίχοι, με τους οποίους πρωτοκυκλοφόρησε το 1932, είχαν να κάνουν με την απελπισία που προκαλεί ο πόλεμος.
Ένα χρόνο αργότερα, οι στίχοι του τραγουδιού ξεχάστηκαν. Ο ποιητής László Jávor, φίλος του Seress, έγραψε καινούργιους στίχους και το τραγούδι μετονομάστηκε σε «Szomorú vasárnap» (Θλιμμένη Κυριακή). Ο τίτλος αυτός διατηρήθηκε και σε όλες τις επόμενες εκτελέσεις του.
Οι νέοι στίχοι αφορούσαν στις σκέψεις ενός άνδρα που φλερτάρει με την ιδέα ν’ αυτοκτονήσει έπειτα από το θάνατο της γυναίκας του και οι στίχοι θεωρούνται τόσο δυνατοί που πάνω από 100 άνθρωποι αυτοκτόνησαν ακούγοντάς το.
Το «Szomorú vasárnap», ωστόσο, πέρασε σχετικά απαρατήρητο τα δύο πρώτα χρόνια της κυκλοφορίας του. Μέχρι που το 1935, ένα εντυπωσιακό κύμα αυτοκτονιών συνδέθηκε μαζί του.
Ένας από τους πρώτους ανθρώπους που αυτοκτόνησε εξαιτίας του τραγουδιού ήταν ένας υποδηματοποιός από τη Βουδαπέστη με το όνομα Joseph Keller, ο οποίος και ανέφερε ανοιχτά στο σημείωμα αυτοκτονίας του ορισμένους στίχους της «Θλιμμένης Κυριακής».
Άλλοι τίναξαν τα μυαλά τους στον αέρα αφού άκουσαν μια μπάντα να παίζει το τραγούδι, άλλοι έπεσαν στον Δούναβη για να πνιγούν κρατώντας την παρτιτούρα του τραγουδιού στα χέρια τους: ο ούγγρικος Τύπος έκανε πάρτυ με όλα αυτά. Ο αστικός μύθος γύρω από «το τραγούδι της αυτοκτονίας» γιγαντωνόταν μέρα με τη μέρα.
Σύμφωνα με μια άλλη εκδοχή πάντως, όλα ήταν απλές συμπτώσεις και η σύνδεση των αυτοκτονιών με το τραγούδι ήταν περισσότερο κατασκεύασμα και παραφούσκωμα των εφημερίδων. Ο Rezso Seress πάντως, ο συνθέτης του τραγουδιού, δεν την γλύτωσε. Έπεσε σε βαθιά κατάθλιψη αναλογιζόμενος πως ευθύνεται για τόσες αυτοκτονίες και τελικά, αυτοκτόνησε το 1986 πηδώντας από ένα κτίριο στη Βουδαπέστη.
Το τραγούδι πάντως υπήρξε τόσο όμορφο που διασκευάστηκε μπόλικες φορές στα αγγλικά.
Καταρχήν, από τη θρυλική Billie Holiday:
Αλλά και τους Portishead…
…την Björk…
https://www.youtube.com/watch?v=kr7PtJAesA8
…και την Sinead O’Connor: