Έξι μεγάλα αεροσκάφη και 27 άνδρες. Ουδείς γνωρίζει ακόμα και τώρα τι απέγιναν. Απλά εξαφανίστηκαν. Χάθηκαν, χωρίς ούτε ένα ίχνος. Σα να κατάπιε η γη αυτούς και τα συντρίμμια. Είναι η τραγική κατάληξη της πτήσης 19 στις 5 Δεκεμβρίου του 1945. Αυτής δηλαδή που γέννησε το πιο δαιδαλώδες μυστήριο του πλανήτη. Εκεί που σταματάει η λογική (και η επιστήμη) ξεκινάει το «Τρίγωνο των Βερμούδων». Για την ακρίβεια οι μεταφυσικές θεωρίες που το έχουν αναδείξει εδώ και πάνω από μισό αιώνα σε Νο. 1 topic για τους απανταχού λάτρεις των θεωριών συνομωσίας.
Χρειάστηκε να περάσουν 17 χρόνια από εκείνο το συμβάν για να αποκτήσει διαστάσεις μύθου το εναλλακτικά ονομαζόμενο και ως «Τρίγωνο του Διαβόλου».
Το 1962 ο συγγραφέας Άλεν Έκερτ παρουσιάζει μια συνομιλία του επικεφαλής της πτήσης 19 με τον Πύργο Ελέγχου, σε άρθρό του με τον τίτλο «Η Χαμένη Πτήση» στο περιοδικό «American Legion». «Μπήκαμε σε λευκά νερά, τίποτα δεν φαίνεται σωστό. Δεν ξέρουμε που είμαστε. Τα νερά είναι πράσινα, όχι λευκά», φέρεται να λέει ο υποπλοίαρχος Τσαρλς Τέιλορ. Στην αναφορά του Έκερτ παρατίθεται και μια άποψη που ακούστηκε δήθεν από αξιωματούχους της εξεταστικής επιτροπής του Ναυτικού, σύμφωνα με την οποία «τα αεροπλάνα πέταξαν στον Άρη…».
Είχαν προηγηθεί δύο άρθρα, ένα το 1950 στο The Miami Herald που έκανε λόγο για ασυνήθιστες εξαφανίσεις στην περιοχή κι ένα στο περιοδικό «Fate» το 1952 με τον τίτλο «Sea Mystery at Our Back Door», που κάλυπτε την απώλεια αρκετών αεροσκαφών και πλοίων, συμπεριλαμβανομένης της απώλειας της πτήσης 19. Ο Έκερτ ήταν όμως ο πρώτος που έβαλε στην εξίσωση την παραφυσική δραστηριότητα.
Το 1964, ο Βίνσεντ Γκάντι γράφει στο περιοδικό «Argosy» για το «θανατηφόρο Τρίγωνο των Βερμούδων», υποστηρίζοντας ότι η πτήση 19 και άλλες εξαφανίσεις ήταν μέρος ενός σχεδίου παράξενων γεγονότων στην περιοχή. Το επόμενο έτος, ο Γκάντι επεκτείνει αυτό το άρθρο σε ένα βιβλίο με τον τίτλο «Αόρατοι Ορίζοντες».
Ήταν ουσιαστικά το έναυσμα. Από τότε ξεκινά η συγγραφή μιας κανονικής μυθολογίας για την περιοχή, με την έκδοση πλήθους δημοσιεύσεων και βιβλίων, είτε από ανθρώπους που είχαν την κατάρτιση και την ερευνητική ματιά να εκφέρουν άποψη, είτε από επαγγελματίες συνομωσιολόγους που απλώς ήθελαν να πουλήσουν την πραμάτεια τους.
Εξωγήινοι, μαγνητικά πεδία, χρονικές δίνες, πύλες που οδηγούν σε άλλους πλανήτες (μέσω της χαμένης Ατλαντίδας που είναι θαμμένη σε αυτή την περιοχή) έχουν συνδεθεί εδώ και μισό αιώνα με το φαινόμενο των εξαφανίσεων στο Τρίγωνο των Βερμούδων.
Παρότι εξαφανίσεις στην περιοχή σημειώθηκαν πολλές και προγενέστερα και μεταγενέστερα, η πτήση 19 ήταν αυτή που την όρισε ουσιαστικά ως μυστήριο. Αφενός μεν επρόκειτο για ιπτάμενο κι όχι για πλεούμενο (που από τη φύση του μειονεκτεί σε ίντριγκα), αφετέρου επρόκειτο για σμήνος του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ, που έστησε μια γιγαντιαία επιχείρηση εντοπισμού τους.
Το θέμα έλαβε τεράστια δημοσιότητα, καθώς επί μία εβδομάδα εκατοντάδες αεροσκάφη και πλοία ημέρες «χτένισαν» περίπου 300.000 τετραγωνικά μίλια θάλασσας, χωρίς το παραμικρό αποτέλεσμα.
Η επιχείρηση έρευνας και (ει δυνατόν) διάσωσης είχε ως στόχο τα πέντε βομβαρδιστικά αεροπλάνα του Αμερικανικού Ναυτικού, τύπου ΤΒΜ Avenger, με συνολικό πλήρωμα 14 ατόμων. Απογειώθηκαν στις 14:10 της 5ης Δεκεμβρίο του ’45 από τη ναυτική βάση του Φορτ Λότερντεϊλ της Φλώριδας, κάτω από άριστες καιρικές συνθήκες, για μια εκπαιδευτική πτήση ρουτίνας, διάρκειας δύο ωρών.
Επικεφαλής του σμήνους ήταν ο υποπλοίαρχος Τσαρλς Τέιλορ, ένας πιλότος με 2.500 ώρες πτήσης και εμπειρία στα μέτωπα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Η «Πτήση 19» περιλάμβανε ασκήσεις περιπολίας και βομβαρδισμού σε μια διαδρομή, που σχεδόν συμπίπτει με αυτή που αργότερα ονομάστηκε Τρίγωνο των Βερμούδων (Μαϊάμι – Πουέρτο Ρίκο – Μπαχάμες – Μαϊάμι).
Όλα πήγαιναν σύμφωνα με τον προγραμματισμό, μέχρι τις 15:45, όταν ο υποπλοίαρχος Ρόμπερτ Κοξ, που ηγείτο ενός άλλου σμήνους με παρόμοια αποστολή, άκουσε από την εκπαιδευτική συχνότητα ότι η «Πτήση 19» αντιμετώπιζε κάποιο πρόβλημα.
Ο Τέιλορ τον πληροφόρησε ότι και οι δύο πυξίδες του ήταν εκτός λειτουργίας και αντιμετώπιζε πρόβλημα προσανατολισμού. «Ψάχνω να βρω το αεροδρόμιο και δεν μπορώ» ακούστηκε να λέει. Στις 18:20 ο Κοξ άκουσε για τελευταία φορά τον Τέιλορ να λέει: «Δεν έχουμε καύσιμα. Πέφτουμε».
Ένα περιπολικό υδροπλάνο PBM-5 Martin Mariner, με πλήρωμα 13 ανδρών, απογειώθηκε σε βοήθεια της Πτήσης 19, όμως λίγα λεπτά μετά χάθηκε και αυτό. Ποτέ κανείς δεν άκουσε κάτι ούτε και βρέθηκε κανένα ίχνος από τα 5 τορπιλοπλάνα και το υδροπλάνο που έσπευσε σε βοήθειά τους.
Το 1974 ο δημοσιογράφος-ερευνητής A. Ford, που παρακολουθούσε την υπόθεση από το 1945, έκανε μια… συνταρακτική αποκάλυψη, μιλώντας σε μια τηλεοπτική εκπομπή. Ένα από τα μηνύματα του επικεφαλής της Πτήσης 19 ήταν: «μην έρχεστε πίσω μου, μοιάζουν να είναι από το διάστημα».
Το μήνυμα αυτό είχε καταγράψει κάποιος ραδιοερασιτέχνης και το είχε αναφέρει στον Ford την εποχή του συμβάντος. Χρόνια αργότερα, μελετώντας τα αρχεία της επιτροπής διερεύνησης του συμβάντος, ανακάλυψε ότι η επίσημη καταγραφή των διαλόγων περιείχε σε κάποιο σημείο τη φράση: «μην έρχεστε πίσω μου».
Η φράση αυτή του θύμισε τη μαρτυρία του ραδιοερασιτέχνη, η οποία αποκτούσε πλέον σημασία, καθώς ο Ford πίστευε ότι το Ναυτικό είχε φροντίσει να κρατήσει απόρρητο ένα μέρος των αρχείων. Το πως προέκυψε όμως το συνοδευτικό «μοιάζουν να είναι από το διάστημα», θα πρέπει όμως μάλλον να αναζητηθεί στη μυθοπλαστική ικανότητα του…
Οι σκόπιμες ανακρίβειες, παραλείψεις (ή προσθήκες) όλων όσων θέλησαν να προβληθούν μέσω του γεγονότος ή και να το καπηλευτούν οικονομικά έγραψαν ουσιαστικά την παρά φύσει εκδοχή της ιστορίας.
Σε ότι αφορά το υδροπλάνο διάσωσης, οι συνθήκες εξαφάνισης του έχουν εξακριβωθεί. Το σκάφος απογειώθηκε στις 19.27 και ενώ οι καιρικές συνθήκες είχαν ήδη χειροτερέψει πάρα πολύ. Το ραντάρ του αεροπλανοφόρου Solomons (CVE-67) που βρισκόταν στην περιοχή και συμμετείχε στις έρευνες, το παρακολουθούσε μέχρι τις 19.50, όταν ίχνος του εξαφανίστηκε.
Την ίδια ώρα το τάνκερ SS Gaines Mills έστειλε σήμα ότι παρατηρήθηκε έκρηξη στον αέρα. Το σημείο όπου χάθηκε το ίχνος του υδροπλάνου από την οθόνη ραντάρ του Solomons ήταν ακριβώς το σημείο όπου το τάνκερ σημείωσε την έκρηξη και στη συνέχεια εντόπισε κηλίδες καυσίμου. Το υδροπλάνο εξερράγη στον αέρα, λόγω διαρροής καυσίμων, πιθανότατα σε συνδυασμό με το άναμμα τσιγάρου από κάποιο μέλος του πληρώματος. Επρόκειτο άλλωστε για ένα προβληματικό αεροσκάφος, που οι αεροπόροι αποκαλούσαν «Ιπτάμενο Ντεπόζιτο».
Για την Πτήση 19 το Ναυτικό συνέγραψε πόρισμα 500 σελίδων. Επέρριπτε τις ευθύνες στον επικεφαλής της επιχείρησης υποπλοίαρχο Τέιλορ, ο οποίος έχασε τον προσανατολισμό του, με συνέπεια όλο το σμήνος να καταλήξει στα άγρια νερά του Ατλαντικού, ελλείψει καυσίμων.
Κάποιοι από τους εκπαιδευόμενους πιλότους φαίνεται να του είχαν υποδείξει τη σωστή πορεία, αλλά δεν θέλησαν να επιμείνουν, λόγω της στρατιωτικής πειθαρχίας και της μεγάλης εμπειρίας του αρχηγού τους. Επιπρόσθετα, ο Τέιλορ αρνήθηκε να αλλάξει τη συχνότητα του ασυρμάτου του στο κανάλι έκτακτης ανάγκης, επειδή ήταν ελαττωματικός και πίστευε ότι θα έχανε την επαφή του με τα αεροπλάνα του σμήνους.
Η μεγαλύτερη ανακρίβεια αφορά την παρουσίαση των διαλόγων. Κατ’ αρχήν η Πτήση 19 βρισκόταν σε επαφή με τον πύργο ελέγχου του Fort Lauderdale, αλλά και άλλες βάσεις της περιοχής, για αρκετές ώρες. Οι διάλογοι που εμφανίστηκαν κατά καιρούς σε άρθρα και βιβλία (όπως αυτά των Έκερτ και Γκάντι) είναι ένα μίγμα φράσεων που καταγράφηκαν και φράσεων που δεν ελέχθησαν ποτέ.
Μηνύματα για «ωκεανό που δε δείχνει όπως θα έπρεπε», «πυξίδες που γυρίζουν σαν τρελές» και «λευκά νερά», ουδέποτε ελήφθησαν από την Πτήση 19. Αναφέρθηκαν επανειλλημένα από ευφάνταστους, δίκην χαλασμένου τηελφώνου και εντυπώθηκαν στις συνειδήσεις πολλών ως αληθινές.
Η φράση «μην έρχεστε πίσω μου» από τον Υποπλοίαρχο Τέιλορ όντως ελέχθη, αλλά μόλις στις 16.11 περίπου, ενώ η Πτήση 19 συνέχισε να έχει επαφή με τη βάση για σχεδόν 3 ακόμα ώρες, μέχρι τις 19.04. Και φυσικά δεν συνοδεύτηκε από το «μοιάζουν να είναι από το διάστημα».
Από την επικοινωνία αυτή προκύπτει ότι ο ηγέτης του Σμήνους βρισκόταν σε πλήρη σύγχυση, λόγω δυσλειτουργίας των πυξίδων και απώλειας προσανατολισμού. Τα αεροπλάνα χάθηκαν, ήταν σε διαφορετική θέση από αυτήν που νόμιζε το πλήρωμα ότι βρισκόταν. Υπήρξε επίσης λάθος συνεννόηση στην εκτιμώμενη ώρα επιστροφής του Σμήνους στη βάση και οι διαδικασίες εκτάκτου ανάγκης ξεκίνησαν πολύ αργότερα απ’ όσο θα έπρεπε.
Επιπλέον, ο καιρός είχε ήδη χειροτερέψει, σε αέρα και θάλασσα, λίγο προτού χαθούν τα αεροσκάφη από τα ραντάρ. Τον προσανατολισμό του Σμήνους δυσχέραναν το σκοτάδι και οι ισχυροί άνεμοι που άρχισαν να πνέουν καθώς κατευθύνθηκε προς τα δυτικά, στην προσπάθεια να βρει στεριά.
Δεν βρήκε ποτέ όμως και τα καύσιμα εξαντλήθηκαν. Το γιατί δε βρέθηκε ποτέ κανένα συντρίμμι από τα αεροσκάφη, έχει να κάνει πιθανότατα με τις δυσμενείς καιρικές συνθήκες και τη ροή του ρεύματος του Κόλπου, που τα μετέφερε μίλια μακριά.
Έχει διατυπωθεί επίσης και μια άλλη εκδοχή. Ίσως οι ισχυροί άνεμοι μετέφεραν τα αεροσκάφη αρκετά προς τα βόρεια ώστε να φτάσουν πάνω από τη Georgia και να χαθούν στην απέραντη έκταση των βάλτων Okefenokee.
Συνηθισμένο… μυστήριο
Το βέβαιο είναι ότι το Τρίγωνο των Βερμούδων δεν είναι το μοναδικό μέρος στον κόσμο, όπου χάνονται πλοία και αεροσκάφη. Η αιτία δε που ο αριθμός των εξαφανίσεων είναι μεγαλύτερος στην συγκεκριμένη περιοχή έχει να κάνει με ένα πολύ απλό καταγεγραμμένο δεδομένο: πρόκειται για μια τεράστια έκταση περίπου 700.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, την οποία διασχίζει ένας πολύ μεγάλος- και μάλιστα μεγαλύτερος συγκριτικά με άλλες περιοχές- αριθμός πλοίων και αεροσκαφών.
Είναι κοντά στον Ισημερινό, κοντά δηλαδή σε ένα πλούσιο μέρος του κόσμου – τις ΗΠΑ- και έτσι κατά συνέπεια η κίνηση (δηλαδή ο αριθμός των διερχόμενων πλοίων και αεροσκαφών) είναι πολύ μεγάλη.
Ερευνητές συνηγορούν ότι εάν συγκρίνουμε τον συνολικό αριθμό πλοίων και αεροσκαφών που έχουν εξαφανιστεί και τον αριθμό αυτών που «χάθηκαν» διασχίζοντας την συγκεκριμένη περιοχή, θα διαπιστωθεί ότι δεν υπάρχει τίποτε το ασυνήθιστο.
«Σύμφωνα με τους Lloyd’s του Λονδίνου και την Αμερικανική Ακτοφυλακή τα ποσοστά των “εξαφανισμένων” πλοίων και αεροσκαφών είναι ίδια όπως και σε οποιοδήποτε άλλο σημείο», αναφέρει ο επιστήμονας Καρλ Κρουζελνίτσκι του Πανεπιστημίου του Σίδνεϊ, με ειδίκευση στην επικοινωνία της επιστήμης στους πολίτες.
Όπως συμπληρώνει ο ίδιος, υπάρχουν καθαρά εμπορικοί-κερδοσκοπικοί λόγοι για την εξάπλωση του «μύθου», αφού γύρω από το «μυστήριο» του Τριγώνου των Βερμούδων έχει αναπτυχθεί μια ολόκληρη βιομηχανία (βιβλιογραφία), κυρίως από το 1964 και μετά τη δημοσίευση του προαναφερόμενου άρθρου με τον τίτλο «Το θανατηφόρο Τρίγωνο των Βερμούδων».
Και φυσικά το σενάριο αυτό μοιάζει πολύ πιο αληθοφανές από όλα τα ευφάνταστα που ανάγουν σε… διαβολική τη διάσταση της περιοχής, σχετίζοντας την με κάθε λογής μεταφυσική δραστηριότητα.