Όταν τελείωσε ο Β΄Παγκόσμιος Πόλεμος, η κατεστραμμένη Γερμανία άφησε πίσω της ένα κενό. Αυτό το κενό ήθελαν να το καλύψουν οι ΗΠΑ, που ήταν στην πλευρά των νικητών ως ηγέτιδα χώρα, και η Ρωσία…γιατί είναι η Ρωσία. Κι έτσι ήρθε ο Ψυχρός Πόλεμος.
Αυτός κράτησε μέχρι την πτώση του Τείχους του Βερολίνου, αλλά στα τελευταία 30 χρόνια τείνουμε με ευκολία να χρησιμοποιούμε τις δύο αυτές λέξεις όταν υπάρχει μια διπλωματική κρίση με μεγάλη διάρκεια ανάμεσα σε δύο χώρες: Ψυχρός Πόλεμος.
Η κλιματική κρίση όμως φαίνεται να προσδίδει κυριολεκτική σημασία σε αυτό το δίπολο, καθώς το λίωσιμο των πάγων αποκαλύπτει νέα εδάφη προς επέκταση σε μιλιταριστικές χώρες που θέλουν να τα χρησιμοποιήσουν ως κρυφές βάσεις για ασκήσεις και πειράματα.
Κάπου στην Αλάσκα, ο Λοχαγος Γουέστον Ιανόν και οι στρατιώτες του κατευθύνονται βαθιά στο χιόνι και στήνουν μια προσωρινή βάση σε μια κορυφογραμμή δίπλα σε ένα άλσος με χοντρές ερυθρελάτες που επίσης προσπαθούν να επιβιώσουν στο κρύο.
Σε μια θερμοκρασία υπό του μηδενός, πολύ συχνά κάτω από τους -30 βαθμούς Κελσίου, στο απόλυτο σκοτάδι, 120 άντρες και γυναίκες έχουν συγκεντρωθεί για να συμμετέχουν σε μια μεγάλη στρατιωτική άσκηση στην υποαρκτική Αλάσκα κι ενώ η προμηθευτική γραμμή με καύσιμα και υλικά αναγκαία για να ζεσταθούν, αρχίζει να χωλαίνει.
«Όλα είναι μια πρόκληση: το νερό, τα καύσιμα, το φαγητό, το να μετακινούμαστε, το να παραμένουμε σε μια άνεση», λέει ο Ιανόν στους New York Times ενόσω οι στρατιώτες του φτυαρίζουν στο χιόνι για να στήσουν ένα στέρεο έδαφος για τη βάση τους.
Αυτή η πρώτη άσκηση τέτοιου είδους θα απασχολήσει 8.000 στρατιώτες λίγο έξω από το Φέρμπανκς. Είχε σχεδιαστεί πριν τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, αλλά η εισβολή άλλαξε τη φύση της και την ταχύτητα της.
Η Αλάσκα είναι μια πολιτεία των ΗΠΑ αποκομμένη, που κάποτε, το 1867, την αγόρασαν από τη Ρωσία, αλλά εδώ και κάποια χρόνια ερείζουν για τα σημεία της που λιώνουν οι δύο χώρες. Προσφάτως μάλιστα, σε μια συζήτηση κυρώσεων για τον πόλεμο, Ρώσος αξιωματούχος ζήτησε να επιστρέψουν οι Αμερικάνοι την Αλάσκα στη Ρωσία.
Βλέπετε, η Αλάσκα προσφέρει ναυτικά μονοπάτια και αποθέματα ενέργειας που σε μια περίοδο ενεργειακής κρίσης και αυξανόμενης κλιματικής κρίσης, είναι παραπάνω από θησαυρός. Η μάχη για αυτονομία στον Αρκτικό Κύκλο ίσως μπαίνει στην πιο σκληρή της περίοδο.
Ψυχρός Πόλεμος κανονικά και με το νόμο
Στη δυτική ακτή της Αλάσκα έχουν επενδυθεί εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια για την επέκταση του λιμανιού στο Νομ, μια πλέον ακατοίκητη πόλη της πολιτείας. Το σημείο αυτό προβλέπεται να γίνει ένα hub στα βαθιά της θάλασσας που θα εξυπηρετεί την ακτοφυλακή και τα πλοία του ναυτικού στην πλοήγησή τους στον Αρκτικό Κύκλο. Η αμερικανική ακτοφυλακή θα στείλει εκεί τρία νέα παγοθραυστικά. Η Ρωσία έχει ήδη 50 να επιχειρούν.
Η αμερικάνικη αεροπορία μεταφέρει στην Αλάσκα F-35 μαχητικά αεροσκάφη και το Πεντάγωνο ανακοινώνει πως εκεί θα υπάρχουν οι πιο εξελιγμένοι μαχητές από κάθε άλλο σημείο στον κόσμο. Το σχέδιο αυτό έχει και όνομα: Regaining Arctic Dominance. Η Επανάκτηση της Κυριαρχίας στην Αρκτική. Το βλέμμα της έχει στρέψει και η Κίνα προς τα εκεί.
Η Κίνα συνεργάζεται με τη Ρωσία και έχει αυτοανακηρυχθεί «κράτος πλησίον του Αρκτικού», προωθώντας μια ατζέντα βιώσιμης ανάπτυξης και επέκτασης στα εμπορικά μονοπάτια της περιοχής.
Ένας πόλεμος στους πάγους που λιώνουν!
Καθώς η αύξηση της θερμοκρασίας μειώνει τον πάγο της θάλασσας στην Αλάσκα, τα κοπάδια ψαριών πάνε όλο και πιο βόρεια, ενώ τα σπάνια ιχνοστοιχεία και τα καίρια αποθέματα της Αρκτικής σε ορυκτά γίνονται στόχος για εκμετάλλευση. Η κίνηση βαρκών για εμπόριο και τουρισμό θα αυξηθεί δραματικά.
Κι εδώ δεν εκλείπει ο Ψυχρός Πόλεμος, ο μεταφορικός και κυριολεκτικός. Δύο χρόνια πριν, η Μόσχα δοκίμασε στην Αλάσκα όπλα και απαίτησε από τα αμερικάνικα αλιευτικά να εξαφανιστούν, με την αμερικάνικη ακτοφυλακή να ζητάει από τα αλιευτικά να υπακούσουν.
Παράλληλα, οι Ρώσοι ακολουθούν μια τακτική που έχουμε δει αρκετά να επιστρατεύει ο Ερντογάν. Στέλνουν αεροσκάφη και πολεμικά πλοία μόνο και μόνο για να αποσπάσουν την ακτοφυλακή και να τεστάρουν την απόκριση.
Για αιώνες η Αρκτική ήπειρος ήταν μια ήπειρος κλειδωμένη από πάγο, με τα εδαφικά της όρια να αποτελούσαν διαμφισβητούμενα σημεία για τις ΗΠΑ, τη Ρωσία, τον Καναδά, τη Νορβηγία, τη Δανία και την Ισλανδία. Η αλλαγή του κλίματος όμως επαναφέρει προς συζήτηση και αμφισβήτηση τις συνθήκες που έχουν υπογραφεί και τις ζώνες συνόρων για κάθε χώρα.