Στην πιο κρίσιμη καμπή του 20ου αιώνα: Η «σκοτεινή» σχέση της CIA με το τραγούδι που άλλαξε τον κόσμο (Vid)

Τι σχέση είχε η Υπηρεσία με το πιο γνωστό, ενδεχομένως, τραγούδι όλων των εποχών;

Διασχίζω τη Μόσχα ως το πάρκο Γκόρκι
Ακούγοντας τον άνεμο της αλλαγής
Μια καλοκαιρινή νύχτα του Αυγούστου, στρατιώτες που περνούν
Ακούγοντας τον άνεμο της αλλαγής

Ο κόσμος μικραίνει
Και σκέφτηκες ποτέ
Ότι θα μπορούσαμε να είμαστε τόσο κοντά σαν αδέρφια;
Το μέλλον είναι στον αέρα, το νιώθω παντού
Πνέει με τον άνεμο της αλλαγής

Πάρε με στη μαγεία της στιγμής
Σε μια ένδοξη νύχτα
Εκεί που τα παιδιά του αύριο ονειροπολούν
Στον άνεμο της αλλαγής

Περπατώντας στον δρόμο
Και οι μακρινές αναμνήσεις είναι θαμμένες στο παρελθόν για πάντα
Διασχίζω τη Μόσχα ως το πάρκο Γκόρκι
Ακούγοντας τον άνεμο της αλλαγής

Πάρε με στη μαγεία της στιγμής
Σε μια ένδοξη νύχτα
Εκεί που τα παιδιά του αύριο μοιράζονται τα όνειρά τους
Μαζί με εσένα και εμένα

Ο άνεμος της αλλαγής φυσά κατευθείαν στο πρόσωπο του χρόνου
Σαν άνεμος καταιγίδας που θα χτυπήσει το κουδούνι της ελευθερίας
Για τη γαλήνη
Άσε την μπαλαλάικα σου να τραγουδήσει
Αυτό που θέλει να πει η κιθάρα μου

Αυτοί είναι οι στίχοι του “Wind of change“, δηλαδή ενός εκ των πιο διάσημων τραγουδιών του κόσμου, όπως φανερώνει το γεγονός ότι έχει πάνω από 1.100.000.000 προβολές στο επίσημο κανάλι των Scorpions στο YouTube.

Ήταν το τέταρτο της πρώτης πλευράς του “Crazy World“, του 11ου δίσκου που κυκλοφόρησε το γερμανικό συγκρότημα εν έτει 1990 και έγινε single στις 21 Ιανουαρίου 1991.

Επισήμως, αυτή η εμβληματική αυτή μπαλάντα γράφτηκε από τον τραγουδιστή Κλάους Μάινε, αφότου η μπάντα επισκέφθηκε τη Σοβιετική Ένωση στο αποκορύφωμα της περεστρόικα, όταν η έχθρα μεταξύ του καπιταλιστικού μπλοκ και κομμουνιστικού μπλοκ υποχώρησε ταυτόχρονα με τη διακήρυξη μεγάλων κοινωνικοοικονομικών μεταρρυθμίσεων στο αχανές κράτος.

Συγκεκριμένα, η έμπνευση ήρθε στο Μουσικό Φεστιβάλ Ειρήνης της Μόσχας, μια ροκ συναυλία που πραγματοποιήθηκε το διήμερο 12 & 13 Αυγούστου 1989 στο στάδιο «Λένιν», νυν «Λουζνίκι», παρουσία θρύλων, όπως οι Bon Jovi, ο Όζι Όσμπορν και οι Mötley Crüe.

Οι Scorpions εμφανίστηκαν τη δεύτερη ημέρα μπροστά σε περίπου 300.000 θαυμαστές και το τραγούδι έγινε παγκόσμιο hit αμέσως μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα του 1991, το οποίο θα οδηγούσε τελικά στο τέλος της ΕΣΣΔ.

Scorpions - Wind of change

Ήταν στην κορυφή των charts στη Γερμανία και σε όλη την Ευρώπη, ενώ παράλληλα έφτασε στη δεύτερη θέση του Ηνωμένου Βασιλείου στην τέταρτη των ΗΠΑ.

Ο εκτιμώμενος αριθμός πωλήσεων παγκοσμίως αγγίζει τα 14.000.000 αντίτυπα και, φυσικά, πρόκειται για το πιο επιτυχημένο single Γερμανού καλλιτέχνη.

Το “Wind of Change” χρησιμοποιήθηκε ως ύμνος για την ελπίδα, έπειτα από την κατάρρευση του σοβιετικού κομμουνιστικού καθεστώτος, την πτώση του Τείχους του Βερολίνου και, κατ’ επέκταση, την ολοκλήρωση του Ψυχρού Πολέμου.

Και μόνο ότι η λέξη «Μόσχα» αποδίδεται στα ρωσικά, δηλαδή “Μoskva” αντί για “Moscow”, στέλνει ένα μήνυμα. Επίσης, εκτός φυσικά από το πάρκο, η φράση “Gorky Park” έχει συνδεθεί και με ένα -ομώνυμο- σοβιετικό ροκ συγκρότημα, το οποίο παρεμπιπτόντως είχε συμμετάσχει στο Μουσικό Φεστιβάλ Ειρήνης. Συμπτώσεις ή μήπως όχι;

Ένα κρύο σαββατιάτικο βράδυ του 1991, συγκεκριμένα στις 14 Δεκεμβρίου, μέλη των Scorpions πέρασαν το κατώφλι του Κρεμλίνου χωρίς να απαρνηθούν τη δερμάτινη περιβολή τους, προκειμένου να συναντηθούν για μία ώρα με τον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ και τη σύζυγό του, Ραΐσα.

Τα στελέχη του συγκροτήματος παρέδωσαν έναν χρυσό δίσκο του single και δύο επιταγές συνολικού ύψους 70.000 δολαρίων. Το μισό ποσό προσφέρθηκε από εκείνους και το άλλο από τη δισκογραφική τους (Mercury-Polygram). Τα χρήματα, όπως ανέφεραν τότε τα σοβιετικά πρακτορεία ειδήσεων, προορίζονταν για αγορά ιατρικού εξοπλισμού σε νοσοκομεία παίδων σε πολλές πόλεις.

Η συζήτηση στράφηκε ελάχιστα στην πολιτική και, κυρίως, στη μουσική. Οι Scorpions τόνισαν ότι η πρώτη τους απόπειρα περί εμφάνισης στη Μόσχα το 1988, είχε απορριφθεί. Τώρα, όμως, η κατάσταση είχε αλλάξει. Οι Γκορμπατσόφ, σύμφωνα με τον Μάινε, αποκάλυψαν πως υπέβαλαν ερωτήσεις στα παιδιά τους για τη διάσημη ροκ μπάντα. Ειδικά η Ραΐσα φαινόταν να έχει γνώση του αντικειμένου.

Η πραγματοποίηση μίας τέτοιας συνάντησης θα φαινόταν απίστευτη μέχρι πρότινος. Άλλες διασημότητες της Δύσης, όπως η Μαντόνα και ο Μπομπ Γκέλντοφ, είχαν επιδιώξει τετ-α-τετ με τον Ρώσο πρόεδρο, αλλά αυτός είχε δηλώσει πολύ απασχολημένος. «Ο “άνεμος της αλλαγής” μάς έριξε στο Κρεμλίνο», είχε σχολιάσει εύστοχα ο εμπνευστής του διάσημου τραγουδιού. Δώδεκα ημέρες αργότερα, η Σοβιετική Ένωση διαλύθηκε και το κουβάρι της ιστορίας της νεότερης Ρωσίας άρχισε να ξετυλίγεται.

 

Πάτρικ Ράντεν Κιφ

Τα χρόνια κύλησαν και το “Wind of change” δεν έχασε την αξία του, ώσπου το 2020, ο Πάτρικ Ράντεν Κιφ δημοσίευσε ένα podcast παραγωγής Spotify, Pineapple Street Studios και Crooked Media, σε οκτώ μέρη.

Σύμφωνα με τον συγγραφέα και ερευνητή δημοσιογράφο, υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι η επιτυχημένη μπαλάντα θα μπορούσε να ήταν ένα παρασκεύασμα της CIA, στον αγώνα της Δύσης ενάντια στον κομμουνισμό.

Ιδού τι έχει αναφέρει, μεταξύ άλλων, ο Κιφ: «Το 2020, κοιτάμε πίσω και λέμε: “Φυσικά το Τείχος του Βερολίνου θα έπεφτε, φυσικά η Σοβιετική Ένωση θα κατέρρεε, αλλά οι άνθρωποι στη CIA εκείνη την εποχή δεν το θεωρούσαν καθόλου δεδομένο. Υπήρχε η αίσθηση ότι η Σοβιετική Ένωση θα διαρκούσε για πάντα και η CIA έπρεπε να κάνει ό,τι μπορούσε για να το υπονομεύσει αυτό.

Οι Σοβιετικοί αξιωματούχοι ήταν από καιρό νευρικοί για την ελεύθερη έκφραση που αντιπροσώπευε το ροκ και για το πώς θα μπορούσε να επηρεάσει τη σοβιετική νεολαία. Η CIA έβλεπε τη ροκ μουσική ως πολιτιστικό όπλο στον Ψυχρό Πόλεμο. Το “Wind of Change” κυκλοφόρησε έναν χρόνο μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου και έγινε αυτός ο ύμνος για το τέλος του κομμουνισμού και την επανένωση της Γερμανίας. Είχε αυτό το μήνυμα ήπιας ισχύος που η υπηρεσία πληροφοριών ήθελε να προωθήσει.

Δεν μπορούσες να αγοράσεις δυτική μουσική στα δισκοπωλεία, μόνο μέσω της “μαύρης αγοράς”, και μπορούσες να μπλέξεις πολύ άσχημα επειδή άκουγες ένα συγκρότημα όπως οι Scorpions. Πήρα συνεντεύξεις από ανθρώπους στη Μόσχα και την Αγία Πετρούπολη που είχαν διακινδυνεύσει τη σύλληψη. Αυτό το τραγούδι σήμαινε πολλά γι’ αυτούς».

Πράγματι το podcast περιελάμβανε πάρα πολλές περίεργες συσχετίσεις. Αποκάλυψε μια μυστική ιστορία καλλιτεχνών, κινηματογραφιστών και μουσικών που συνεργάζονταν με τη CIA. Ονόματα όπως αυτά του Λουίς Άρμστρονγκ και της Νίνα Σιμόν, συμπεριλήφθηκαν στην έρευνα. «Διασταυρώνονται με τους κόσμους της πολιτικής και της κατασκοπείας, με τρόπο που μου έκανε τεράστια εντύπωση», ανέφερε ο Κιφ.

Η φήμη φαίνεται να έχει πάρα πολύ μεγάλη βάση. Ο ερευνητής πήρε συνέντευξη από τον ίδιο τον Μάινε, ο οποίος αρνήθηκε τα παραπάνω, αλλά κάπως μουδιασμένα. Υποστήριξε ότι το δημιούργησε στην κατοικία του. Και πως ήταν μόνος. Το παράδοξο ήταν ότι εκείνος δεν έγραφε σχεδόν ποτέ στίχους.

Το μόνο σίγουρο είναι ότι ο Ψυχρός Πόλεμος δεν σταμάτησε ποτέ. Ώσπου η ανθρωπότητα βίωσε και βιώνει την πικρή εμπειρία της εισβολής μιας ευρωπαϊκής χώρας σε μία άλλη (Ρωσία-Ουκρανία). Ο άνεμος της αλλαγής δεν φύσηξε ποτέ επί της ουσίας.