Το ροκ ήταν πάντα ένα ιδιαίτερο είδος μουσικής. Λαϊκό από τη φύση του και με το πνεύμα της εναντίωσης στα «πρέπει» να το χαρακτηρίζει, έχει υπάρξει ο ορισμός της αντι-εμπορευματικής μουσικής. Και ταυτόχρονα, ο ορισμός της εμπορευματικής μουσικής: συγκροτήματα που ξεκίνησαν να παίζουν ροκ στην εφηβεία τους ως αντίδραση στους γονείς τους και αποδόμησαν δια της «σεξ, ναρκωτικά και ροκ» ζωής τους το πρότυπο του ήσυχου πολίτη, κατέληξαν να δίνουν συναυλίες σε στάδια και τα βγάζουν λεφτά με το τσουβάλι.
Από αυτή την αντίθεση, το ροκ μάλλον δεν θα απαλλαγεί ποτέ. Πάντα η μουσική βιομηχανία θα χρησιμοποιεί την ριζοσπαστικότητά του για να εξελίσσεται και πάντα η ριζοσπαστικότητα θα είναι αυτή που θα το γεννάει.
Οι Rolling Stones και οι Beatles θα ξεκινάνε προκαλώντας την κοινωνία με τις ιδιαιτερότητές τους και τελικά, θα καταλήγουν να κάνουν την κοινωνία να παίζει ξύλο για ένα εισιτήριο στα στάδια των live τους. Όχι επειδή η κοινωνία άλλαξε αλλά γιατί εκείνοι ενσωματώθηκαν σε αυτή, έγιναν έμποροί της και για τους έμπορους ο πελάτης έχει πάντα δίκιο.
Κι όμως, η εκδίκηση είναι ένα πιάτο που τρώγεται κρύο: αυτή ακριβώς η αντίφαση είναι τόσο εξόφθαλμη που πολλές φορές κάνει την βιομηχανία του ροκ να μπλοκάρει. Να μπουχτίζει. Το κοινό της γυρνάει την πλάτη γιατί την αντιλαμβάνεται σαν δήθεν. Και τότε μια νέα γενιά συγκροτήματων κάνει την εμφάνισή της.
Είνα τα συγκροτήματα που στα συντρίμια του ροκ, αυτά που προκάλεσε η εμπορική εκμετάλλευσή του, έρχονται να το αναγεννήσουν. Βγάζοντας τη γλώσσα στην προηγούμενη κατάσταση και κάνοντας κατανοητή την αντίθεσή τους στα πολλά στην εμπορευματοποίηση της μουσικής τους, ανασταίνουν το ροκ. Καταρχήν, διότι ανασταίνουν το πνεύμα του.
Έχουν ωστόσο λίγο καιρό να ζήσουν μουσικά. Διότι και η δικιά τους ενσωμάτωση στη μαζική βιομηχανία μουσικής είναι νομοτελειακή. Η τελευταία φορά που μια τέτοια φουρνιά συγκροτημάτων ήρθε να σώσει το ροκ ήταν στις αρχές των ’90s.
Ήταν στο Σιάτλ και η σκηνή ονομάστηκε Grunge. Διένυσε με ένταση και εφηβική αποφασιστικότητα την περίπου μια δεκαετίας της μουσικής της εγρήγορσης και έσβησε με συνέπεια πριν τα συγκροτήματά της γίνουν «δεινόσαυροι». Τραγική ειρωνία: οι περφόμερ των τριών από τα τέσσερα αυτά συγκροτήματα έχουν πεθάνει.
Τα πάντα ξεκίνησαν με αυτό το τραγούδι:
Oι Temple of Dog των δυο κολλητών, Κρις Κορνέλ και Έντι Βέρντερ αφού έκαναν αυτή την επιτυχία και όλος ο μουσικός πλανήτης γύρισε να κοιτάξει την αυθόρμητη και γνήσια ροκ δημιουργικότητά τους, διέλυσαν την μπάντα τους και έφτιαξαν δυο άλλες. Τους θρυλικούς Pearl Jam και τους θρυλικούς Soundgarden.
Ταυτόχρονα, μια μικρή μπάντα με ξυραφένιους κιθαριστικούς ρυθμούς από το Σιάτλ έκανε την εμφάνισή της και τον κόσμο να γουστάρει: οι Nirvana.
To Σιάτλ έγινε η πρωτεύουσα του ροκ. Πλάι στα τρία αυτά νέα συγκροτήματα, προστέθηκαν οι μέταλ γείτονές τους, οι Alice In Chains. Η «Αγία Τετράδα» είχε συμπληρωθεί:
To Grunge δεν υπήρξε ποτέ είδος μουσικής. Ήταν περισσότερο κουλτούρα παρά μουσική. Ετερόκλιτα είδη άλλωστε παίχτηκαν κάτω από την ταμπέλα του.
Οι «παραδοσιακοί» Pearl Jam…
…και οι θορυβώδεις Soundgarden:
Oι κιθαριστικοί Nirvana…
…και οι «σκληροί» Alice in Chains:
Στα 90s οι συζητήσεις έδιναν και έπαιρναν ανάμεσα στις εναλλακτικές παρέες. Ποιοι ήταν οι καλύτεροι. Οι «ψαγμένοι» απέρριπταν τους πολύ εμπορικούς Nirvana και τους πολύ «ευγενικούς» Pearl Jam και τσακωνόντουσαν για τους Soundgarden και τους Αlice In Chains.
Στα σημεία κέρδιζαν οι Soundgarden, που είχαν βγάλει και το επικό Black Hole Sun:
Αλλά εντάξει, πλέον όλοι γνωρίζουμε ποια ήταν η καλύτερη grunge μπάντα…
Η παρέα του Σιάτλ «έσβησε» με τα χρόνια. Οι σταρ της άφησαν τον κόσμο λες και δεν μπόρεσαν ποτέ να διαχειριστούν το γεγονός ότι από ανόθευτοι ρόκερ . Πρόλαβαν να φτιάξουν μια ολόκληρη σχολή, να καθορίσουν μια κουλτούρα, να αναγεννήσουν το ροκ.
Πλέον, μόνο οι Pearl Jam έχουν μείνει να κρατάνε ψηλά τη σημαία του grunge. Αλλά εδώ που τα λέμε έγιναν και αυτοί «δεινόσαυροι», αυτό στο οποίο αντιτέθηκαν δηλαδή.
Δεν φταίνε αυτοί. Μια παροιμία λέει πως «στο ροκ ή θα πεθάνεις ή θα γίνει δεινόσαυρος». Να΄ναι καλά, ο Έντι Βέντερ και η παρέα του και ας είναι και δεινόσαυροι, δεν πειράζει. Άλλωστε δεν θα τους είχαμε δει στην Ελλάδα αν δεν ερχόντουσαν έτσι τα πράγματα:
Όπως και να έχει όμως, οι αληθινοί Pearl Jam θα είναι πάντα αυτοί των 90s. Αυτοί που αποτέλεσαν το 1/4 της «Αγίας Τετράδας του Grunge»:
https://www.youtube.com/watch?v=m7TI6PtlKNY