Έχει αποδειχτεί- δυστυχώς για εμάς- εξαιρετικά «ανθεκτικός»: παρά το γεγονός πως η ανθρωπότητα έχει ρίξει εναντίον του τα (εξαιρετικά αποτελεσματικά) εμβόλια, τις μάσκες, το social distancing, τα διαγνωστικά τεστ πάσης φύσεως (self, rapid, PCR), τα lockdowns μακράς διαρκείας, αυτός, που να πάρει, απλά… ανθίσταται.
Ο κορωνοϊός είναι ακόμα εδώ και συνεχίζει να βάζει πολύ δύσκολα στις κυβερνήσεις του πλανήτη, «κλέβοντας» στο αποκρουστικό του διάβα ανθρώπινες ζωές και γεμίζοντας τον τόπο με κρούσματα και συμπολίτες μας που νοσηλεύονται στις Μονάδες Εντατικής Θεραπείας. Οι μεταλλάξεις, μάλιστα, όπως η Δ της Ινδίας, προβληματίζει ολοένα και περισσότερο τους λοιμωξιολόγους, μια και αυξάνεται κατακόρυφα η μεταδοτικότητά του.
Το καλοκαίρι, ωστόσο, είναι σαφές πως η «απόδοσή» του… πέφτει. Λόγω του ότι αποφεύγεται ο συνωστισμός σε κλειστούς χώρους, συν το ότι τα δωμάτια αερίζονται και, όπως είναι λογικό, καθόμαστε πολύ περισσότερο έξω, τα νούμερα που καταγράφονται σε ημερήσια κρούσματα-διασηληνωμένους-θανάτους είναι σαφέστατα μειωμένα εν συγκρίσει με τον χειμώνα και το φθινόπωρο.
Σ’ αυτό το πλαίσιο- και καθώς, πράγματι, τόσο το Rt όσο και οι «ξεροί» αριθμοί είναι μειωμένα- τα πολύ σκληρά μέτρα έχουν αρθεί από καιρό στην πλειονότητα του πλανήτη. Το τελευταίο… οχυρό ήταν η καθολική χρήση της μάσκας, τόσο σε εσωτερικούς όσο και σε εξωτερικούς χώρους, η οποία ήταν υποχρεωτική και οι παραβάτες (υποτίθεται ότι) τιμωρούνταν.
Πλέον, όμως, μετά την εισήγηση της επιτροπής εμπειρογνωμόνων, ο υφυπουργός πολιτικής προστασίας και διαχείρισης κρίσεων Νίκος Χαρδαλιάς ανακοίνωσε με κάθε επισημότητα το απόγευμα της Τετάρτης (23/6) πως καταργείται η καθολική χρήση της μάσκας στους εξωτερικούς χώρους.
Μέχρι εδώ, ας πούμε για την οικονομία της συζήτησης, όλα καλά- παρά το γεγονός πως ελλοχεύει ο κίνδυνος να διασπαρεί περαιτέρω ο ιός αν δεν έχουμε το «σημαντικότερο όπλο μας ενάντια στην πανδημία» (όπως χαρακτηριστικά έλεγαν για τις μάσκες οι κυβερνώντες).
Το κωμικοτραγικό (ή μήπως σκέτο τραγικό;) είναι οι «οδηγίες» που δόθηκαν για το πότε δε φοράμε τη μάσκα έξω. Πιο συγκεκριμένα, η καθηγήτρια Βάνα Παπαευαγγέλου είπε στην συνέντευξη τύπου:
«Η επιτροπή εισηγήθηκε τη διατήρηση της μάσκας σε όλους τους δημόσιους χώρους και στους εξωτερικούς όπου υπάρχει συγχρωτισμός. Δηλαδή επιτρέπεται να βγάλουμε τη μάσκα μόνο όπου δεν υπάρχει συγχρωτισμός. Θεωρούμε τη μάσκα ως τη σημαντικότερη προστασία έναντι του κορωνοϊού.
Η Επιτροπή μας πιστεύει ότι η χρήση της μάσκας αποτελεί το σημαντικότερο μέτρο ατομικής προστασίας μας έναντι του κορωνοϊού. Σε καμία περίπτωση δεν θα θέλαμε να δοθεί το μήνυμα ότι πετάμε τις μάσκες. Η κοινή λογική και η εμπειρία τόσων μηνών, μας έχει δείξει πότε και πού μπορούμε να βγάλουμε την μάσκα με ασφάλεια, αλλά και σε ποιες συνθήκες η χρήσης της μάσκας παραμένει απαραίτητη».
Δηλαδή, για να καταλάβουμε: είναι δυνατόν το κριτήριο για το πότε δε φοράμε μάσκα να είναι ο πολίτης και η προσωπική του κρίση; Δηλαδή, ο πολίτης θα κρίνει πού υπάρχει συγχρωτισμός και πού όχι, επειδή πλέον είναι… έμπειρος, καθώς «ζούμε» με τον covid εδώ και 1.5 περίπου χρόνο;
Είναι δυνατόν να λέγεται πως δε θέλουμε να δοθεί το μήνυμα πως πετάμε τις μάσκες, αλλά, την ίδια στιγμή, να δίνουμε το… ελεύθερο στον κόσμο ν’ αποφασίζει αν 10 άτομα σε Χ τετραγωνικά λογίζονται ως συνωστισμός ή όχι, για να δει αν θα φορέσει μάσκα ή όχι;
Και πώς στο καλό μπορεί αυτό το κριτήριο να είναι καθολικό; Για κάποιον μπορεί συνωστισμός να λογίζεται μόνο μια κατάσταση τύπου Γούντστοκ, ενώ για κάποιους άλλους ακόμα και τα 3 άτομα ταυτόχρονα στο Μαρακανά να είναι κοσμοσυρροή. Η κοινή λογική πάρει περίπατο όταν ακούμε εκφράσεις όπως «Η κοινή λογική και η εμπειρία τόσων μηνών, μας έχει δείξει πότε και πού μπορούμε να βγάλουμε την μάσκα με ασφάλεια».
Πέραν τούτου, υποτίθεται πως η μάσκα, όπως ακούσαμε εκ νέου και σήμερα, είναι το απόλυτο μέτρο προστασίας απέναντι στον ιό. Και, υποτίθεται επίσης, όσο δεν είμαστε εμβολιασμένοι δεν είμαστε απολύτως προστατευμένοι (ούτε και με το εμβόλιο είμαστε 100%, αλλά σχεδόν εξαλείφεται η πιθανότητα θανατηφόρας νόσησης).
Για ποιο λόγο, λοιπόν, οι ανεμβολίαστοι να κυκλοφορούν επίσης χωρίς μάσκα σε ανοιχτούς χώρους και να «εξισώνονται», τρόπον τινά, με όσους έχουν λάβει το σκεύασμα; Προσοχή, δεν το λέμε αυτό σε πλαίσιο διάκρισης εμβολιασμένων-ανεμβολίαστων (ο καθένας έχει το δικαίωμα ν’ αποφασίσει αν θα κάνει το εμβόλιο ή όχι), αλλά για να προστατευτούν αυτοί που δεν το έχουν λάβει ακόμα.
Δε ρισκάρουν περισσότερο αυτοί οι άνθρωποι να κολλήσουν εφόσον δε θα φοράνε, πια, μάσκα; Δε θα έπρεπε να τους προστατεύσει περισσότερο η επιτροπή, αντί να δίνει στον καθένα το… ελεύθερο να επιλέγει αν θα βάλει τη μάσκα ή όχι;
Τα πράγματα είναι πολύ απλά: ο κόσμος- και με το δίκιο του, μετά από καραντίνα σχεδόν 7 μηνών- είναι εξαιρετικά κουρασμένος και αντιδρά στα… πάντα, ακόμα και στην παραμικρή υποψία μέτρου. Επομένως, είναι σίγουρα πως η σημερινή ανακοίνωση θα εκληφθεί ως «μάσκες τέλος».
Η επιτροπή οφείλει να πάρει μια συγκεκριμένη απόφαση: είναι ασφαλές το να μη φοράμε μάσκες έξω ή όχι; Το να δίνουμε την επιλογή στους πολίτες, λέγοντας παράλληλα πως είναι… έμπειροι, αγγίζει τα όρια της ιλαροτραγωδίας.
Κι αυτό ισχύει εξίσου για εμβολιασμένους ή μη.