Μερικές ώρες μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, με τους νεκρούς να έχουν προσεγγίσει τους 140 και τους τραυματίες να έχουν ξεπεράσει τους 650, η κατάσταση που διαμορφώνεται στην Ευρώπη είναι τρομακτική.
Σε επίπεδο πολιτικής, δεν είναι μόνο οι κυρώσεις στις οποίες θα πρέπει να συμφωνήσουν οι Ευρωπαίοι με τις ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ – η χθεσινή Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλες έβγαλε αποτέλεσμα που απογοήτευσε την Ουκρανία αφού η Ρωσία δεν αποκλείστηκε από το σύστημα SWIFT – αλλά και ένας άξονας στήριξης των Ευρωπαίων πολιτών απέναντι στις ραγδαίες αυξήσεις τιμών στην ενέργεια.
Μπορεί οι αναλυτές να εκτιμούν ότι οι επιπτώσεις θα είναι περιορισμένες, αλλά η εκτίμηση μοιάζει πρόωρη. Η Ρωσία, λόγω των αυξημένων τιμών, έχει ένα τραπεζικό απόθεμα 630 δισ. δολαρίων. Άρα έχει το περιθώριο να κλείσει την κάνουλα παροχής φυσικού αερίου και πετρελαίου προς την Ευρώπη.
Ήδη η τιμή του βαρελιού ξεπέρασε τα 100 δολάρια το βαρέλι – 105 για την ακρίβεια το Brent Crude, το πιο συνηθισμένο πετρέλαιο – και υπάρχουν εκτιμήσεις πως μπορεί να πιάσει τα 140 δολάρια, σύμφωνα με την Capital Economics. Τόσο τα μέτρα της Ε.Ε. όσο και αυτά του Biden, δεν φαίνεται να δημιουργούν ένα πλαίσιο ώστε να υπάρξει πτώση της τιμής. Και η Ε.Ε. εισάγει το 40% του πετρελαίου της από τη Ρωσία.
Ουκρανία: Όλα εξαρτώνται από το SWIFT
Καθώς η Ρωσία έχει επιτεθεί σε 10 πόλεις και ετοιμάζεται να κυκλώσει το Κίεβο με στόχο την αποστρατιωτικοποίηση και παράδοσή του, η Δύση μοιάζει ανήμπορη να αντιδράσει, την ώρα που προτάσεις όπως της Capital Economics για μέτρα που θα πρέπει να παρθούν (μεταξύ αυτών προτείνει αφαίρεση του 1% του ρωσικού ΑΕΠ, ποσοστό που μπορεί να πάει στο 5% αν υπάρξει η αποκοπή από το SWIFT- σύστημα τραπεζικών συναλλαγών) μοιάζουν περισσότερο με ανέκδοτο.
Σε περίπτωση πάντως που το πετρέλαιο πάει στα 120-140 δολάρια το βαρέλι, τότε θα υπάρξει πληθωρισμός αυξημένος κατά 2 μονάδες στις ανεπτυγμένες οικονομίες για το 2022, με την Ευρώπη να υφίσταται το μεγαλύτερο πλήγμα.
Έχοντας διανύσει μια περίοδο 4-5 μηνών με διαρκείς αυξήσεις στην ενέργεια, που έγιναν και πριν τα γεγονότα στη Ουκρανία, είναι πιθανό οι κεντρικές τράπεζες να προχωρήσουν σε αύξηση επιτοκίων.
Ανησυχητικά σημάδια στα τρόφιμα
Οι ρωσικές αγορές βλέπουν ήδη τα αρνητικά αποτελέσματα, αλλά αυτές μπορούν να αντέξουν τους κραδασμούς. Οι αποκλεισμοί των δύο μεγάλων ρωσικών τραπεζών, της Sverbank και της VTB από τις ΗΠΑ, αλλά και από την Ευρώπη, θα αποτελέσουν το μεγάλο στοίχημα της Δύσης. Στο ρωσικό χρηματιστήριο οι μετοχές κατέρρευσαν κατά 50% στο πρώιμο εμπόριο.
Στη Βρετανία που εισάγει το 6% του πετρελαίου και το 5% του αερίου από τη Ρωσία, σημειώθηκε αύξηση τιμής κατά 60%. Ο Joe Biden προετοίμασε τον αμερικανικό λαό πως η στήριξη της Ουκρανίας σημαίνει ότι θα κληθούν να κάνουν υπομονή στις τιμές και το αποθεματικό της ενέργειας.
Η δυσχέρεια που προκαλεί η εισβολή, αποτυπώνεται και στις διεθνείς αγορές. Στην Ευρώπη ο βρετανικός δείκτης FTSE 100 είχε πτώση 3.9%, που είναι η μεγαλύτερη πτώση σε μια ημέρα από τον Ιούνιο του 2020. Ο Dax στη Γερμανία έπεσε 4%. Ο Dow Jones 2%.
Στις ΗΠΑ βέβαια, όπου το χρηματιστήριο βρισκόταν σε πτώση εβδομάδων από τις αρχές του έτους, υπήρξε μια εκτόξευση στον τεχνολογικό τομέα κι έτσι ο Nasdaq ανέβηκε 3.3 μονάδες και το S&P έκλεισε με 1.5% αύξηση λόγω Netflix και Microsoft.
Το ακόμα πιο ανησυχητικό, είναι αυτό που προβλέπει ο επικεφαλής επενδύσεων της AJ Bell, Russ Mould που εξήγησε ότι η αύξηση στην τιμή του πετρελαίου, θα φέρει ψηλά τους λογαριασμούς ρεύματος, αλλά και τις τιμές τροφίμων, μιας και η Ουκρανία με τη Ρωσία είναι από τους μεγαλύτερους προμηθευτές τροφίμων και οποιαδήποτε διακοπή στην αλυσίδα διανομής, θα φέρει άνοδο τιμών.
* Με πληροφορίες από το BBC