Υπήρχε μια εποχή που η λέξη «Google Earth» δεν υπήρχε καν, τα smartphones ήταν επιστημονική φαντασία, οι δορυφόροι και τα apps θέσης που συνδέονταν με αυτούς τεχνολογία του μακρινού μέλλοντος και οι περισσότεροι μαθητές αναζητούσαν νέες χώρες όχι με ένα κλικ, αλλά με μια απλή κίνηση του χεριού πάνω σε μια μαγική σφαίρα: την υδρόγειο.
Η υδρόγειος σφαίρα δεν ήταν απλώς ένα διακοσμητικό στοιχείο στο γραφείο μας ή ένας συλλέκτης σκόνης σε ράφια σχολικών βιβλιοθηκών. Ήταν μια χρονομηχανή, ένας πλανητικός προσομοιωτής και ένα ατελείωτο παιχνίδι γνώσης. Ήταν το αντικείμενο που γύριζε αδιάκοπα με μια απλή σπρωξιά, προκαλώντας μας να βρούμε πού θα σταματήσει το δάχτυλό μας και ποια άγνωστη χώρα θα ανακαλύψουμε αυτή τη φορά.
Γιατί την αγαπούσαμε τόσο;
Γιατί μας έκανε ταξιδιώτες χωρίς διαβατήριο. Με μια μόνο στροφή, μπορούσαμε να καταλήξουμε σε μέρη που δεν είχαμε ξανακούσει. «Πού στο καλό είναι το Τουβαλού;», «Υπάρχει χώρα που λέγεται Κιργιζία;». Η περιέργεια γινόταν οδηγός και το γεωγραφικό μας λεξιλόγιο εμπλουτιζόταν κάθε φορά που ανακαλύπταμε έναν καινούργιο προορισμό.
Γιατί ήταν ένα παιχνίδι που δεν τελείωνε ποτέ. Εκτός από το κλασικό «Γύρισε την υδρόγειο και δες πού θα πέσει το δάχτυλό σου», υπήρχαν και άλλες προκλήσεις: Ποιος θα βρει πρώτος την Ισλανδία; Πόσο κοντά είναι το Μεξικό στην Ιαπωνία; Ήταν το απόλυτο γεωγραφικό κουίζ, χωρίς οθόνες και τεχνολογία.
Γιατί έκανε τη γεωγραφία πιο κατανοητή. Πόσο δύσκολο ήταν να καταλάβουμε τις αποστάσεις και τη θέση των ηπείρων με έναν απλό χάρτη; Η υδρόγειος έδειχνε τη Γη όπως πραγματικά είναι: μια σφαίρα όπου οι ήπειροι και οι ωκεανοί συνδέονται με τρόπους που δεν καταλαβαίνεις αν δεν τη γυρίσεις στα χέρια σου.
Γιατί είχε κάτι από… αρχοντιά. Όποιος είχε υδρόγειο στο δωμάτιό του θεωρούνταν λίγο πιο σοφός, λίγο πιο μελετηρός, λίγο πιο “πολίτης του κόσμου”. Ήταν το τέλειο διακοσμητικό για κάθε βιβλιοφάγο πιτσιρικά που ήθελε να δώσει μια ακαδημαϊκή νότα στο γραφείο του.
ΑΛΛΑ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΟΛΑ
Γιατί είχε κίνηση. Ένας επίπεδος χάρτης μπορεί να ήταν χρήσιμος, αλλά δεν είχε καμία μαγεία. Η υδρόγειος, από την άλλη, έδινε την αίσθηση του πραγματικού κόσμου. Έμοιαζε με τον πλανήτη μας, γυρνούσε όπως η Γη και μας έκανε να νιώθουμε μικροί εξερευνητές.
Έχουμε υδρόγειο σήμερα;
Παρότι πλέον έχουμε Google Maps και διαδραστικούς χάρτες στο κινητό μας, η αίσθηση του να γυρίζεις μια υδρόγειο και να ψάχνεις μέρη με τα χέρια σου δεν αντικαθίσταται εύκολα. Για πολλούς από εμάς, παραμένει ένα νοσταλγικό σύμβολο των παιδικών μας χρόνων – μια εποχή που η εξερεύνηση του κόσμου ξεκινούσε από ένα απλό, αλλά μαγικό, περιστρεφόμενο αντικείμενο.
Για όσους δεν έχουν υδρόγειο πια, ορίστε ένα απλό κουίζ γεωγραφίας για να εξομοιώσουμε όσο το δυνατόν καλύτερα εκείνη την αίσθηση του να ψάχνεις στην τύχη μία χώρα στην υδρόγειο, αυτή που θα καταλήξει το δάχτυλό σου μετά την περιστροφή της σφαίρας.
