Μια από τις πιο αμφιλεγόμενες πτυχές του ελληνικού κυβερνητικού σχηματισμού είναι η έννοια του «μετακλητού υπαλλήλου» στα υπουργεία. Και αυτό ανεξαρτήτως κυβέρνησης: είτε μιλάμε για την νυν είτε για προηγούμενες κυβερνήσεις, αποτελούσε πάντα ένα σημείο έντονων πολιτικών αντιπαραθέσεων το πόσοι είναι οι μετακλητοί υπάλληλοι και το σε ποια πόστα βρίσκονται. Ειδικά κατά την περίοδο της διακυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ το συγκεκριμένο ζήτημα γιγαντώθηκε ως συζήτηση. Έβαλε βέβαια και ο ίδιος ο ΣΥΡΙΖΑ το χεράκι του.
Το πρόβλημα με το ζήτημα των μετακλητών είναι πως πολλοί άνθρωποι που παρακολουθούν τον δημόσιο διάλογο και τους πολιτικούς διαξιφισμούς δεν γνωρίζουν ακριβώς πως ορίζεται ως «μετακλητός» ένας υπάλληλος με αποτέλεσμα πολλές φορές, αυτού του τύπου οι εργαζόμενοι στα υπουργεία να ταυτίζονται με την έννοια του «βύσματος». Όμως δεν είναι ακριβώς έτσι…
Μετακλητός είναι ο εργαζόμενος, που δεν εργάζεται κάπου στον δημόσιο τομέα και καλείται λόγω της εξειδίκευσής του ή της επιστημονικής του κατάρτισης πάνω σε κάποιο ζήτημα να προσφέρει τις επιστημονικές του γνώσεις, στα γραφεία του Πρωθυπουργού, των Υπουργών, των Αναπληρωτών Υπουργών, των Υφυπουργών και των Γενικών και Ειδικών Γραμματέων. Οι μετακλητοί υπάλληλοι διορίζονται για όσο χρόνο βρίσκεται στη θέση του ο άνθρωπος που τους διόρισε: τη στιγμή που θα σταματήσει η θητεία ενός υπουργού, τερματίζεται και η παρουσία των ανακλητών στα (εκάστοτε) υπουργεία.
Πρόκειται με άλλα λόγια για θέσεις που είναι χρήσιμες και όχι περιττές για τις κυβερνήσεις. Αυτό που εν δυνάμει ωστόσο πάσχει σε επίπεδο πρόληψης για τον συγκεκριμένο θεσμό είναι πως ο καθένας θα μπορούσε να τον χρησιμοποιήσει για να βολέψει «δικό του κόσμο». Και πράγματι, η Νέα Δημοκρατία το ισχυρίστηκε πολύ έντονα αυτό ως αξιωματική αντιπολίτευση των προηγούμενων χρόνων. Άλλωστε, η επί ΣΥΡΙΖΑ εκτόξευση του αριθμού των μετακλητών υπαλλήλων της έδωσε το δικαίωμα να το κάνει.
Είναι χαρακτηριστικό πως κατά την περίοδο 2015-2019, ο αριθμός των μετακλητών αυξήθηκε κατά 44%! Όμως, από το καλοκαίρι του 2019 μέχρι και σήμερα, στον ένα χρόνο διακυβέρνησης δηλαδή της Νέας Δημοκρατίας, ο αριθμός αυτός όχι μόνο δεν μειώθηκε όπως θα περίμενε κανείς (μάλλον αφελώς…) να γίνει μετά την αντιπολιτευτική φασαρία των προηγούμενων χρόνων αλλά αυξήθηκε ακόμα παραπάνω: από 2.739 τον Απρίλιο του 2019, οι μετακλητοί έγιναν 2.774. Αυτό ωστόσο δεν ήταν το μεγαλύτερο ατόπημα της Νέας Δημοκρατίας επί του θέματος.
Το μεγάλο «φάουλ» της Νέας Δημοκρατίας είναι πως τοποθετεί μαζικά μετακλητούς σε θέσεις προϊσταμένων μέσα στα υπουργεία! Με άλλα λόγια, οι μετακλητοί επί Νέας Δημοκρατίας δεν είναι απλά υποστηρικτικοί υπάλληλοι στο έργο ενός υπουργείου αλλά επί της ουσίας -και χωρίς υπερβολή- «διορισμένοι» υπουργοί: ασκούν δημόσια εξουσία, έχουν την εξουσιοδότηση να χειρίζονται δημόσιο χρήμα λογοδοτώντας μόνο στον αρμόδιο υπουργό τους και πουθενά αλλού. Το τραγελαφικό μάλιστα είναι πως στο πρόσφατο νομοσχέδιο που προώθησε η Νέα Δημοκρατία για το επιτελικό κράτος, στο σημείο που αναφέρονται τα προσόντα που πρέπει να έχουν, αναφέρεται γενικόλογα πως «ισχύουν οι προϋποθέσεις που θέτει ο νόμος 4622/2019 για το επιτελικό κράτος». Τι σημαίνει αυτό πρακτικά; Πως μπορεί κάποιος με απολυτήριο σχολείου να ασκήσει χρέη ουσιαστικού υπουργού!
Με άλλα λόγια, ένα ζήτημα για το οποίο η κριτική στον ΣΥΡΙΖΑ υπήρξε μάλλον καθολική, η Νέα Δημοκρατία να το κάνει τη νούμερο ένα βασική «παραφωνία» της τον τελευταίο χρόνο. Θέλει προσπάθεια αν μη τι άλλο…