«Ένας Κύπριος θα κάνει νοθεία»: Οι εκλογές που η ΝΔ ήταν βέβαιη ότι το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα θα νικήσει με κλοπή

Μια απίθανη σειρά συμπτώσεων και οι συνέπειες της άγνοιας

Με τον καιρό να έχει κυλήσει αρκετά και με τόσα φοβερά και τρομερά να έχουν συμβεί στο ενδιάμεσο σε αυτήν την ταλαίπωρη χώρα, τα τιμημένα 80s και η περίοδος ΠΑΣΟΚ στη διακυβέρνηση έχουν αποκτήσει μια κάποια μυθική διάσταση. Έχουν ταυτιστεί στις συνειδήσεις των πολλών ως η περίοδος της αφθονίας, η εποχή που όλα επιτρέπονταν και όλα μπορούσαν να γίνουν.

Υπό μια έννοια, ήταν έτσι. Με την υπερβολή που εξ ορισμού περιέχεται σε τέτοιου είδους διηγήσεις. Ήταν αναμφίβολα επίσης μια αρκετά ταραγμένη και πολωμένη χρονική περίοδος. Με το θερμόμετρο της πολιτικής αντιπαράθεσης να φτάνει στα ύψη, με κατηγορίες και τακτικές που κάθε άλλο παρά τιμούσαν τους «άρχοντες» της εποχής.

Συνοψίζει άρτια το κλίμα η παρακάτω ιστορία που συνέβη στις Ευρωεκλογές του 1984. Απαραίτητη σημείωση: δημοσκοπήσεις δεν υπήρχαν ακόμα. Οι αρχηγοί των κομμάτων συνεπώς, άκουγαν μόνο όσα τους έλεγαν οι άνθρωποι του επιτελείου τους, εξ αυτών αντλούσαν τον παλμό της κοινής γνώμης και της πρόθεσης ψήφου.

Οι περισσότεροι εκ των «αυλοκολάκων» αυτών το μόνο που ήθελαν ήταν να χαϊδέψουν τα αυτιά των προϊσταμένων τους. Να μην τους δυσαρεστήσουν, δηλαδή. Τα «θα κερδίσουμε πρόεδρε» έδιναν και έπαιρναν, λοιπόν. Σε αυτό το πλαίσιο, ο τότε αρχηγός της Νέας Δημοκρατίας, Ευάγγελος Αβέρωφ κατέληξε πως ήταν «στανταράκι» ότι το κόμμα του θα έβγαινε πρώτο στην κάλπη, αφού «αυτό λένε όλοι». Και δεν άκουγε κανέναν που (θα) του ζητούσε να είναι προετοιμασμένος για το αντίθετο.

Αλλά όσοι έφτιαχναν κλίμα θριάμβου έπρεπε να έχουν καλυμμένα τα νώτα τους σε περίπτωση ήττας – βαθιά μέσα τους είχαν προφανώς τις ζωηρές αμφιβολίες τους για όσα διέδιδαν. Ακόμα περισσότερο γιατί μετά θα είχαν πέσει στην παγίδα αυτού που πάση θυσία πάλευαν να αποφύγουν: να μπουν δηλαδή στη μαύρη λίστα του αφεντικού. Και πώς κρατάς πισινή; Μα φτιάχνοντας σενάριο που να δικαιολογεί εκ των προτέρων ενδεχόμενη αποτυχία. 

57 δις «αέρας»: Η άγρια εκλογική αναμέτρηση που έθρεψε τη φούσκα του χρέους

Έτσι έγινε και εν προκειμένω. Την Κυριακή των εκλογών, 17 Ιουνίου 1984 έγραφε το ημερολόγιο, ο Αβέρωφ πληροφορήθηκε από «δικούς» του ότι επίκειται νοθεία, ώστε το ΠΑΣΟΚ να κερδίσει. Και ότι βασικός υπεύθυνος για αυτό θα ήταν ένας Κύπριος, ευρισκόμενος σε επιτελικό πόστο στην εταιρεία «Ηλεκτρονικοί Διερευνηταί Δοξιάδη Α.Ε.», πρόδρομο της Δέλτα Πληροφορικής, στη συγκέντρωση και μετάδοση των αποτελεσμάτων.

Με το που άκουσε τα καθέκαστα, ο Αβέρωφ πήρε αμέσως τηλέφωνο τον πρόεδρο της εταιρείας, Απόστολο Κ. Δοξιάδη ζητώντας να μάθει τι συμβαίνει και «ποιος είναι αυτός ο Κύπριος που θέλει να μας κάνει κακό».

Άλλος με καταγωγή από το «Νησί της Αφροδίτης» πέραν του Ανδρέα Δρυμιώτη δεν υπήρχε στην εταιρεία. Ήταν τότε γενικός διευθυντής της. Μόνο τυχαίος δεν ήταν. Είχε ήδη οργανώσει την εκλογική αναμέτρηση του 1981 και όπως θα κατεδείκνυε εμφατικά η μετέπειτα πορεία του, ήταν απόλυτα καταρτισμένος στο αντικείμενο του και ικανότατος.

Πλέον θεωρείται κάτι σαν γκουρού των εκλογικών αποτελεσμάτων. Ξεχωρίζοντας για τον ορθολογισμό του και τη ψύχραιμη ανάλυση της πολιτικής πραγματικότητας. Με όπλο την ασύγκριτη πείρα που έχει αποκτήσει έχοντας οργανώσει, καθοδηγήσει και ολοκληρώσει τη σχέση της τεχνολογίας με τα αποτελέσματα κάθε εκλογικής αναμέτρησης από το 1981 κι ύστερα.

Τότε όμως ήταν ακόμα σχετικά άγνωστος στην πολιτική τάξη του τόπου. Έπρεπε συνεπώς να αποδείξει πως δεν είναι ελέφαντας. Ο πρόεδρος υπερασπίστηκε με σθένος τον υπάλληλο του, ο οποίος παρεμπιπτόντως είχε ήδη μάθει από άλλη πηγή τι πήγαιναν να του φορτώσουν, άρα ήταν προετοιμασμένος.

Πιθανότατα το θέμα θα είχε μείνει εκεί και εμείς δεν θα γράφαμε ποτέ αυτές τις γραμμές αν η συνέχεια δεν ήταν μια συρραφή συμπτώσεων που έριξαν λάδι στη φωτιά των ψιθύρων και μετέτρεψαν στην ιστορία αυτή σε μια αλησμόνητη φάρσα, για γέλια και για κλάματα…

57 δις «αέρας»: Η άγρια εκλογική αναμέτρηση που έθρεψε τη φούσκα του χρέους

Πρώτα και κύρια, υπήρχε υπηρεσιακός υπουργός Εσωτερικών. Ο Παναγιώτης Μαρκόπουλος, αφού ο Μένιος Κουτσόγιωργας είχε παραιτηθεί για να βοηθήσει το ΠΑΣΟΚ στις Ευρωεκλογές, οι οποίες ως κάτι φρέσκο, είχαν αποκτήσει ξάφνου τεράστια πολιτική σημασία.

Η πραγματική όμως αιτία που θα ανακάτευε άγρια τα πράγματα ήταν ότι ουσιαστικά αυτές ήταν οι πρώτες Ευρωεκλογές που διεξάγονταν ταυτόχρονα με όλες τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ΕΟΚ τότε.

Τα στελέχη του υπουργείου Εσωτερικών ήταν όλοι καινούργιοι στις θέσεις τους, άπειροι άρα επί της διαδικασίας. Η Εγκύκλιος που στάλθηκε στις Νομαρχίες όριζε ότι αποτελέσματα δεν πρέπει να μεταδοθούν πριν από τις 23:00, ώρα που κλείνουν οι κάλπες στην Ιταλία, παρερμηνεύοντας ουσιαστικά την Οδηγία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Στις Νομαρχίες κατάλαβαν πως έπρεπε να ξεκινήσουν την καταμέτρηση των ψήφων και την αποστολή των αποτελεσμάτων όχι με το κλείσιμο της κάλπης (21:00), αλλά στις 23:00!

Και κάπως έτσι, οι άνθρωποι κάθονταν το βράδυ μπροστά στην (κρατική  μόνο) τηλεόραση περιμένοντας μάταια να μάθουν τι είχε αποφασίσει ο λαός. Το οξύμωρο είναι ότι ο Δρυμιώτης και οι συνεργάτες του είχαν σαφώς προειδοποιήσει μέσω του Τύπου για την επικείμενη καθυστέρηση, αλλά κανείς δεν είχε προσέξει ή δεν ήθελε να προσέξει.

Είναι κατανοητό πως η «σιγή ασυρμάτου» ενίσχυσε τη θεωρία της νοθείας. Γιατί αργούν; Μα επειδή μαγειρεύουν τα αποτελέσματα, απαντούσαν μόνοι τους όσοι αυτό ακριβώς ήθελαν να πιστέψουν.

Κλιμάκιο της Ν.Δ. μάλιστα, με επικεφαλής τον Μιλτιάδη Εβερτ έκανε «ντου» στο υπουργείο απαιτώντας εξηγήσεις από τον υπηρεσιακό υπουργό. Ο Δρυμιώτης ήταν εκεί, βγήκε και τους ενημέρωσε προσωπικά για το τι είχε συμβεί, αλλά κανείς δεν τον άκουγε. Είχαν ήδη αποφασίσει πως ήταν θύματα απάτης και μάλιστα ακριβώς «από αυτόν τον Κύπριο…»

Την επομένη οι τίτλοι των τότε παντοδύναμων εφημερίδων ήταν γεμάτοι κατηγορίες για νοθεία. Ωστόσο το παραμύθι αυτό δεν είχε δράκο. Δεν υπήρχε, στην πραγματικότητα, τίποτα το επιλήψιμο.

Το πρώτο συγκεντρωτικό που δόθηκε στις 00:35 έδινε τα εξής αποτελέσματα: ΠΑΣΟΚ 42,35% και Ν.Δ. 38,00%. Τα τελικά αποτελέσματα των Ευρωεκλογών ήταν: ΠΑΣΟΚ 41,58% και Ν.Δ. 38,10%. Σχεδόν πλήρης ταύτιση δηλαδή. Η οποία έσβησε μεμιάς τις «κηλίδες». Δεν υπήρχε πλέον επιχείρημα που να στηρίζει το αφήγημα της… κάλπικης κάλπης.

Παρότι οι εφημερίδες της αντιπολίτευσης συνέχισαν να παίζουν το χαρτί των αιχμών, αφήνοντας υπόνοιες ακόμα και αρκετές μέρες μετά – έτσι τους βόλευε. Παρότι το θέμα έγινε ως και νούμερο στις επιθεωρήσεις του καλοκαιριού. Καμία νοθεία δεν έγινε, κάτι που πρακτικά παραδέχτηκε πολύ νωρίς και η Νέα Δημοκρατία. Μόνο μια απίθανη σειρά συμπτώσεων σε μια εποχή που η άγνοια ξεχείλιζε ακόμα και στα πιο ισχυρά πολιτικά πρόσωπα…