Η Νέα Δημοκρατία αποτελεί την αναμφισβήτητη, βασική έκφραση των δεξιών αντιλήψεων μέσα στην κοινωνία: όταν αυτές αποσυσπειρώνονται μπορεί να «μετακομίσουν» για λίγο αλλά στη μεγάλη συσπείρωσή τους, ο πόλος της Νέας Δημοκρατίας είναι ο αυτονόητος προορισμός τους. Ο ΣΥΡΙΖΑ με τη σειρά του έχει καταφέρει με τα χρόνια να έχει ως σταθερή εκλογική του βάση την αντι-δεξιά πτέρυγα της κοινωνίας (πολύ περισσότερο από αριστεροί, μάλλον έτσι αυτοπροσδιορίζονται οι πιστοί του ψηφοφόροι): είτε στις πρώτες είτε στις δεύτερες εκλογές θα τον ψηφίσουν όπως και να έχει. Από τη μεγάλη λίμνη των ψηφοφόρων της αντι-δεξιάς ψαρεύει και το ΠΑΣΟΚ (πιάνοντας βέβαια πολύ λιγότερα «ψάρια»), που άλλωστε έχει έτσι κι αλλιώς μια ολόδική του βάση, συρρικνωμένη σε σχέση με το ένδοξο παρελθόν μεν, υπαρκτή δε.
Για το ΚΚΕ δεν το συζητάμε: έχει μάλλον τους πιο πιστούς ψηφοφόρους σε σχέση με οποιοδήποτε άλλο κόμμα – για κάποιους, το «κόμμα του λαού» είναι κάτι σαν θρησκεία. Και η Ελληνική Λύση του Βελόπουλου αφού κληρονόμησε ολόκληρη την ακροδεξιά που έφυγε τρέχοντας από την Χρυσή Αυγή μετά την καταδίκη της τελευταίας, πηγαίνει σε αυτές τις εκλογές χωρίς ουσιαστικό αντίπαλο αφού δεν υπάρχει ούτε ο Κασιδιάρης ούτε ο Μπογδάνος ούτε η Λατινοπούλου να τον ανταγωνιστούν με αποτέλεσμα να έχει μάλλον εξασφαλισμένο το απαιτούμενο ποσοστό για να μπει ξανά στη Βουλή.
Και το Μέρα25 του Γιάνη Βαρουφάκη; Ποια είναι η σταθερή, αδιαπραγμάτευτη εκλογική του βάση; Σε αντίθεση με αυτές των υπόλοιπων πολιτικών σχηματισμών, μοιάζει πολύ δύσκολο να οριστεί αυτή. Το συγκριτικό του μειονέκτημα σε σχέση με κάθε άλλο κοινοβουλευτικό κόμμα είναι αυτό ακριβώς: πιστοί ψηφοφόροι του Μέρα25 δεν υπάρχουν. Μπορεί να έχει πέραση ο Βαρουφάκης κατά καιρούς, μπορεί να κατάφερε αυτό που κανένα άλλο μικρό κόμμα της αριστεράς δεν κατάφερε ποτέ, να γίνει δηλαδή ο τρίτος αριστερός κοινοβουλευτικός πόλος, αλλά (ακόμα;) δεν μπορεί να νιώθει την ασφάλεια πως οι ταγμένοι ψηφοφόροι του είναι τόσοι πολλοί.
Θα έλεγε κανείς μάλιστα πως αν και οι λόγοι που το κόμμα του Βαρουφάκη έκανε το μεγάλο άλμα προς το κοινοβούλιο είχαν να κάνουν με τη διάχυτη δυσαρέσκεια που προέκυψε από τις κυβερνητικές μέρες του ΣΥΡΙΖΑ, ο τρόπος που αυτό επιτεύχθηκε υπήρξε σχετικά ιδιότυπος. Ο Βαρουφάκης άλλωστε, αν και αδειάστηκε από τον ΣΥΡΙΖΑ τις κολασμένες μέρες του 2015, αν και τα όσα εκπροσωπούσε πολιτικά τα απαρνήθηκε κεντρικά ο ΣΥΡΙΖΑ, ο ίδιος ποτέ δεν επιχείρησε να πολιτευτεί με βάση αυτή την σύγκρουση αλλά στην πραγματικότητα, παρά αυτή την σύγκρουση.
Σε αντίθεση με άλλα βασικά στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ που έφυγαν με φασαρία από αυτόν κατά την περιόδο της μνημονιακής του μετάλλαξης, ο Βαρουφάκης δεν επένδυσε στον λαϊκισμό της «αντι-ΣΥΡΙΖΑ» υστερίας και των ρητορικών περί «προδοσίας» που εξαπλώθηκαν μετά το δημοψήφισμα του 2015: τόσο η Ζωή Κωνσταντοπούλου όσο και ο Λαφαζάνης, που επιχείρησαν να επενδύσουν σε αυτά, τους έφαγε η μαρμάγκα. Ο Βαρουφάκης κατάφερε να γίνει αντιληπτός σε ορισμένους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ ως «ο συνεπής ΣΥΡΙΖΑ» και όχι ως οργισμένος και προδομένος αντι-ΣΥΡΙΖαίος. Κατανόησε πως το να επενδύσει στο να δημιουργήσει αντιπάθεια για τον Τσίπρα είναι η οδός της συντριβής. Αντίθετα επένδυσε στο να γίνει τμήμα των διαλόγων του χώρου γύρω από τον ΣΥΡΙΖΑ και κάπως έτσι, πήρε το μερίδιό του. Θα αρκεί όμως αυτό για πάντα; Δύσκολα…
Υπό μια έννοια, δεν είναι καθόλου υπερβολή να ειπωθεί πως για ένα τμήμα του εκλογικού κοινού και ειδικά σε αυτές τις εκλογές, το Μέρα25 έχει δυνητικά έναν ρόλο αντίστοιχο με εκείνο που είχαν οι ΑΝΕΛ στις εκλογικές αναμετρήσεις του 2015 αλλά προφανώς, με αριστερό πρόσημο. Τους ΑΝΕΛ τους ψήφιζαν δεξιοί ψηφοφόροι, απογοητευμένοι από την Νέα Δημοκρατία αλλά πολύ δεξιοί για να ψηφίσουν ΣΥΡΙΖΑ. Σε αυτούς ορισμένοι δεξιοί είδαν το αναγκαίο δεξιό αντίβαρο στον υποχρεωτικό συμβιβασμό με την κυβέρνηση Τσίπρα. Ο ρόλος υπήρξε οπορτουνιστικός και σε περιόδους έντονης συσπείρωσης αυτονόητα χάθηκε η δυναμική τους. Μια παρόμοια συνθήκη ορίζει το Μέρα25.
Ένα μάλλον καθοριστικό τμήμα των ψηφοφόρων του Μέρα25 θα χοροπηδούσε από χαρά αν έβλεπε τον Βαρουφάκη να μπαίνει σε μια συγκυβέρνηση με τον ΣΥΡΙΖΑ μετά τις εκλογές της 21ης Μαΐου. Και θα είχε φύγει ο Μητσοτάκης και ο «πασοκοποιημένος» ΣΥΡΙΖΑ του σήμερα θα συγκυβερνούσε με την «συνεπή» εκδοχή του: με ένα σμπάρο, δυο τριγώνια. Αυτό το σενάριο θα αποτελούσε και μια κρίσιμη εξοικονόμηση χρόνου για τον Βαρουφάκη, που χρειάζεται όσο τίποτα το χρονικό περιθώριο που θα του δώσει την δυνατότητα να διαμορφώσει μια πολιτική ταυτότητα που δεν θα εξαρτάται από άλλα κόμματα.
Αντίθετα, αν το παραπάνω σενάριο δεν ισχύσει και πάμε σε δεύτερο γύρο εκλογών, τα πράγματα θα σκουρύνουν για τον Βαρουφάκη: η συσπείρωση που δεδομένα θα δημιουργηθεί τόσο γύρω από τον ΣΥΡΙΖΑ, θα μειώσει τόσο πολύ τα ποσοστά του Μέρα25 που θα είναι εξαιρετικά δύσκολο να ξαναμπεί στη Βουλή. Ίσως ο πάλαι ποτέ σούπερσταρ της κυβέρνησης του 2015 να πρέπει να ξανασκεφτεί άμεσα πόσο σοφά είναι τα σημάδια αδιαλλαξίας ως προς την συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ που κάνουν την εμφάνισή τους στα προεκλογικά του λόγια…