Πολλά πράγματα μπορείς να πεις για τον Ανδρέα Παπανδρέου.
Ήταν τέτοια η διαδρομή του, το εκτόπισμά του, η επιρροή του στην πολιτική ιστορία της χώρας που θα συζητιέται αιώνια.
Θα μνημονεύεται (και από τις επόμενες γενιές) ως μια προσωπικότητα larger than life.
Ανεξάρτητα λοιπόν από τη γνώμη που έχει κανείς, αν συγκαταλέγει τον εαυτό του σε αυτούς που τον λάτρεψαν ή σε αυτούς που τον θεωρούν από τους βασικούς λόγους της μετέπειτα οικονομικής κατάρρευσης, δυο πράγματα είναι αναμφισβήτητα:
Ότι ο ιδρυτής και ηγέτης του ΠΑΣΟΚ υπήρξε ο δεινότερος ρήτορας όλων των εποχών.
Και ότι στο διάστημα της Χούντας έκανε πραγματικό αγώνα για την ανατροπή της.
Όταν λοιπόν αυτά τα δυο συνδυάστηκαν σε μια τηλεοπτική παρουσία του το 1972 το αποτέλεσμα ήταν ιστορικό.
Γιατί πετσόκοψε το κίνημα των συνταγματαρχών με μια μόνο ατάκα του!
Έχοντας συλληφθεί το βράδυ του πραξικοπήματος, ο Παπανδρέου αποφυλακίστηκε με παρέμβαση του προέδρου των ΗΠΑ.
Έπειτα από διαμαρτυρίες και πιέσεις κορυφαίων ακαδημαϊκών και διανοούμενων, ο Λίντον Τζόνσον ζήτησε την απελευθέρωσή του.
Έτσι, μπόρεσε να φύγει στο εξωτερικό, να ιδρύσει το ΠΑΚ (Πανελλήνιο Απελευθερωτικό Κίνημα) και να ξεκινήσει άμεσα τον αγώνα για επαναφορά της δημοκρατίας στην Ελλάδα.
Σε αυτό το πλαίσιο το 1972 εμφανίστηκε σε τηλεοπτικό κανάλι της Ουάσινγκτον.
Φιλοξενήθηκε στην εκπομπή «Firing Line», με παρουσιαστή τον William Frank Buckley Jr και τίτλο επεισοδίου «The Greek Dilemma».
Και η συνέντευξή του πέρασε στην ιστορία…
Καταρχάς γιατί ήταν η πρώτη φορά που δηλώθηκε από Έλληνα πολιτικό (και μάλιστα σε αμερικανικό ακροατήριο) ότι ο πρωτεργάτης του πραξικοπήματος, Γιώργος Παπαδόπουλος, ήταν πράκτορας της CIA.
«Τυχαίνει να τον γνωρίζω.
Από κακή μου τύχη έγινα υπουργός επικρατείας και ήμουν υπεύθυνος της ελληνικής υπηρεσίας πληροφοριών.
Με μεγάλη μου έκπληξη ανακάλυψα το εξής:
Η ΚΥΠ ήταν οικονομικά και διοικητικά, προσάρτημα της αμερικανικής CIA.
Αυτό που είχα μάθει τότε είναι πως ο Παπαδόπουλος ήταν ο επίσημος σύνδεσμος μεταξύ CIA και ΚΥΠ», ανέφερε ευθαρσώς.
Για να καταλήξει χαρακτηριστικά:
«Στην Ελλάδα λέμε ότι ο Γιώργος Παπαδόπουλος ήταν ο πρώτος γνωστός πράκτορας της CIA που έγινε πρωθυπουργός σε μια ευρωπαϊκή χώρα».
Όταν, δε, η συζήτηση πήγε στην απελευθέρωσή του και τον ρόλο που έπαιξε σε αυτή ο πρόεδρος των ΗΠΑ, ο Παπανδρέου έπαιξε ρέστα.
Και βρήκε την ευκαιρία να εκθέσει με ακόμα περισσότερο… στιλ τη χούντα.
«Λέτε ότι ο άνθρωπος που απέτρεψε την εκτέλεσή σας ήταν ο Λίντον Τζόνσον και μεταφέρετε τη φράση:
“Απλά είπα στους Έλληνες μπάσταρδους (σ.σ. τους χουντικούς) ν’ αφήσουν τον Παπανδρέου, όποιο κι αν ήταν το μικρό του”.
Εννοείτε με αυτό ότι ο Τζόνσον ήλεγχε τους χουντικούς ή απλώς ήταν τόσο μεγάλο το κύρος του;», τον ρώτησε ο παρουσιαστής.
«Όχι, τους ήλεγχε», απάντησε χωρίς περιστροφές ο Παπανδρέου.
Για ν’ ακολουθήσει η ερώτηση:
«Αποκαλεί Έλληνες μπάσταρδους τους ανθρώπους που ελέγχει;»
Αυτό ήταν…
Ο Ανδρέας είχε πάρει την πάσα για να «σκοράρει» με μια ακόμα ιστορική του ατάκα.
Και να «δικάσει» τους Απριλιανούς πριν καν την κυριολεκτική τους δίκη:
«Γνωρίζοντας την ποιότητα των ανθρώπων της Χούντας, λογικά ναι».