Στην όπερα υπάρχει ο όρος «μουσική δωματίου». Προορίζεται για να εκτελεστεί από 2 ως 4 όργανα το πολύ και σε μικρούς-κλειστούς χώρους. Το Φονικό ή καλύτερο Φονικό στην Εκκλησία, όπως είναι η πιστή μετάφραση από τα αγγλικά, είναι μια παράσταση δωματίου. Παίρνει ανάσα από τον μικρό χώρο του Θεάτρου Τέχνης στην Στοά Πεσμαζόγλου και οι αισθήσεις τρέμουν σύγκορμες από αυτό που λαμβάνουν. Φωνές σταθερές και ασάλευτες, αν και βλέπουν το θάνατο. Ήχους σεπτούς και κάπως απόκοσμους. Δύο σημαντικές φωνές του ελληνικού θεάτρου να δένουν όλα αυτά τα στοιχεία.
Ο Γιώργος Νανούρης και η Ρούλα Πατεράκη ενώνουν τα παρελθόντα τους και μοιάζουν να τα διαμοιράζουν μεταξύ τους και με το κοινό στη σκηνή. Υπό την ολοκληρωτική σκηνική σύνθεση της Ιόλης Ανδρεάδη, εναλλάσσονται στο κυνήγι τους από τον φόβο και την αποδοχή.
Η ιστορία της παράστασης: Βασισμένο στο θεατρικό κείμενο του T. S. Elliott και την μετάφραση του Γιώργου Σεφέρη, το Φονικό μιλάει για μια υπόθεση επιβολής της κοσμικής εξουσίας στην ελευθερία της θεϊκής εξουσίας. Ο Θωμάς Μπέκετ είναι πρώην καγκελάριος, συγκυβερνήτης, αδελφικός φίλος του βασιλιά Ερρίκου Β’ και διάσημος μπον βιβέρ, γίνεται αρχιεπίσκοπος της Καντερβουρίας και, σαν από θείο φως, απαρνιέται μονομιάς τα εγκόσμια αξιώματα και τις ξέφρενες απολαύσεις και αφιερώνει τη ζωή του στην υπηρεσία όσων τον έχουν ανάγκη καθώς και στη μάχη με κάθε μέσο για την κατάλυση της κοσμικής εξουσίας.
Ανεπιθύμητος πια στον τόπο του, αυτοεξορίζεται στη Γαλλία. Ύστερα από μια επιφανειακή συμφιλίωση με το βασιλιά Ερρίκο Β΄ επιστρέφει, γνωρίζοντας ωστόσο τον κίνδυνο που παραμονεύει. Τα συναξάρια αναφέρουν ότι μια παραμονή Πρωτοχρονιάς, αυτή του 1170, τέσσερις απεσταλμένοι στρατιώτες του Ερρίκου πήγαν στο ναό και τον είδαν να τους περιμένει στωικά. Όταν έβγαλαν τα σπαθιά τους εκείνος συνέχισε να προσεύχεται και ένιωσε τις λεπίδες να τον τρυπούν ταυτόχρονα.
Ένας άνθρωπος επιστρέφει στην πατρίδα του πιστεύοντας ότι θα τον σκοτώσουν και τον σκοτώνουν…
Τα τεχνάσματα που επιλέγει η Ιόλη Ανδρεάδη και κατ΄επέκταση οι δύο ηθοποιοί για να δώσουν στον Θωμά Μπέκετ μια σωστή απεικόνιση του μαρτυρίου του είναι αυτά που αξίζει να μελετήσει και αναλύσει κανείς. Η ιστορία είναι αυτή και δεν αλλάζει. Αλλάζει όμως η αφήγηση. Αυτό είναι που μας κάνει διαφορετικούς από τους άλλους. Οι ιδέες που ξεπηδούν στο κεφάλι μας για να αναπαραστήσουμε κάτι με όλους τους συμβολισμούς που νιώθουμε να θέλουν να εκφραστούν.
Ένα από τα τεχνάσματα είναι το πασάλειμμα του Νανούρη-Μπέκετ από την Πατεράκη-ποίμνιο. Αυτός που λατρεύεται δέχεται την αλλοίωση απ΄αυτήν που τον λατρεύει. Στην αρχή νομίζεις ότι αυτό γίνεται για να του δώσει καμουφλάζ και να μην τον βρουν ποτέ οι στρατιώτες. Μετά από λίγο συνειδητοποιείς ότι είναι μέρος της αποδοχής. Ο Θωμάς Μπέκετ έχει ασπαστεί την μεταθανάτια ζωή πριν καν του συμβεί. Λες και την επιδιώκει. Σβήνει το πρόσωπο του, καλύπτει το δέρμα του και στην ουσία αφαιρεί κάθε ίχνος ανθρώπου.
Μέσα σε όλη αυτή την ιεροσύνη, μέσα σε τόση τελετουργία, επιθυμεί να κάνει τη δήλωση. Οι πράξεις σπάνε την τυπικότητα της τελετουργίας. Υπάρχει η προσευχή, υπάρχει το κυριακάτικο κήρυγμα, υπάρχει η εξομολόγηση. Υπάρχει όμως και το αίμα. Υπάρχει το χώμα. Με τα βιτρό στο πίσω μέρος του σκηνικού να φωτίζουν το σκοτάδι και την υποβλητική μουσική να στερεώνει το μονοπάτι του θανάτου, το Φονικό επιτελεί τον σκοπό του.
Αναβιώνει μέσα από τις ερμηνείες το εξιλαστήριο θύμα. Την αποκοπή του ανθρώπου από το θεϊκό στοιχείο. Ο Ερρίκος δεν σκοτώνει τυχαία τον Μπέκετ. Δεν είναι ο Μπέκετ ο μόνος που τον υποσκάπτει ως εξουσία. Είναι όμως εκείνος που δείχνει ότι ο άνθρωπος αποφασίζει να επιβληθεί στο επουράνιο. Είτε είσαι θρήσκος είτε όχι, η έννοια της πίστης και η μέθεξη σε αυτήν έχουν μια ιδιαίτερη έλξη. Αυτό γίνεται σοφά συνειδητό στην παράσταση.
Ο Γιώργος Νανούρης είναι ένας καλλιτέχνης που δεν μας αφήνει περιθώριο να μην τον θαυμάσουμε. Εδώ αξίζει να παρατήρησεις σε αυτόν τον τρόπο εκφοράς του. Κάθε λέξη που βγαίνει από το στόμα του είναι λες και το σκάει από μια φυλακή. Λες και θέλει να καταπιεί όλο τον διαθέσιμο αέρα. Έτσι πετυχαίνει να δώσει στον ρόλο του το πιο βασικό: την παράδοση της ύλης του.
Αναλύοντας όλα αυτά μέσα σου, ένα ένα, φτάνεις να αντιληφθείς τους άξονες πάνω στους οποίους θεμελιώνεται ως δική σου ατομική εμπειρία αυτή η παράσταση. Κι αυτό της απονέμει την μοναδική της ιδιαιτερότητα. Στην παράσταση ως όλον και σε κάθε της μέρος ξεχωριστά!
Ταυτότητα παράστασης:
Σκηνική Σύνθεση των Ιόλης Ανδρεάδη, Άρη Ασπρούλη
Διαρκεια : 90 ‘
Σκηνοθ.:Ιόλ. Ανδρεάδη
Ερμηνεύουν: Ρ. Πατεράκη, Γ. Νανούρης
Δευτέρα-Τρίτη 21:15
Τέχνης «Κάρολος Κουν»-Υπόγειο
Πεσμαζόγλου 5,Κέντρο
Τηλ.: 2103228706