Στη μυθολογία της αντιπαλότητας δύο εκ των κορυφαίων όλων των εποχών στον ατομικό αθλητισμό, κάθε αναμέτρηση του Νόβακ Τζόκοβιτς με τον Ράφαελ Ναδάλ σε Γκραν Σλαμ αποτελεί ένα ξεχωριστό κεφάλαιο.
Ο φετινός ημιτελικός του Ρολάν Γκαρός, που ήταν το πρώτο μεγάλο εμπόδιο του Σέρβου για την κατάκτηση του 19ου Γκραν Σλαμ τίτλου, ήταν μεν ένα τεράστιο ματς, όχι όμως ένα εκ των κορυφαίων στη μεταξύ τους διελκυστίνδα.
Τον Ιούλιο του 2018, στον ημιτελικό του Γουίμπλεντον, οι δυο τους έπαιξαν 5 ώρες και 21 λεπτά, σε ένα ματς που ημερολογιακά κράτησε… δύο μέρες. Την προτελευταία φορά που είχαν συναντηθεί στο τέλος της διαδρομής σε Αυστραλιανό Όπεν (2012), χρειάστηκαν 5 ώρες και 52 λεπτά για να αναδειχτεί ο νικητής, διάρκεια που αποτελεί ρεκόρ σε τελικό Major τουρνουά.
Την επόμενη φορά που αναμετρήθηκαν στον τελικό της Μελβούρνης, στις 27 Ιανουαρίου του 2019, το ραντεβού τους είχε όλα εκείνα τα στοιχεία για να το προσδοκούν οι fan του τένις όπως κάποτε οι αντίστοιχοι της πυγμαχίας ένα blockbuster στο ρινγκ ανάμεσα στον Μοχάμεντ Άλι και τον Τζορτζ Φόρμαν.
Οι δύο πιο ανθεκτικοί και ισχυροί πνευματικά τενίστες όλων των εποχών σε μια μάχη μέχρι τελικής πτώσης, όπως προμήνυε η αγωνιστική εικόνα τους κατά τη διάρκεια του τουρνουά.
Ο Ναδάλ έφτασε στον τελικό με σετ 18-0 και χωρίς κανείς να έχει σπάσει κανείς το σερβίς του. Στον ημιτελικό έκανε έξι break στα 12 σερβίς game του Στέφανου Τσιτσιπά και αντιμετώπισε μόλις ένα break point (κι αυτό όταν όλα είχαν τελειώσει), προκαλώντας το αφελές… «απορώ πώς τον έχει νικήσει τόσες φορές ο Φέντερερ», του Έλληνα παίκτη.
Μαζί με τον Στέφανο απόρησε κατά τη διάρκεια του τελικού όλος ο πλανήτης, βλέποντας το «κτήνος» από τη Μαγιόρκα να υποτάσσεται χωρίς να προβάλει την παραμικρή αντίσταση στον μεγάλο αντίπαλό του. Ήταν το παιχνίδι που σηματοδότησε την ολική επαναφορά του Σέρβου στην κορυφή του παγκόσμιου τένις, ύστερα από μια παρατεταμένη περίοδο κρίσης, που σκέφτηκε ακόμα και να σταματήσει το τένις!
Η ποιότητα του Νόλε εκείνη την ημέρα δεν είχε «γήινες» καταβολές.
Σα να έχει παραχθεί από κάποιο γονιδιακό πείραμα μετεξέλιξης του είδους, ο Τζόκοβιτς έπαιξε ένα τένις που έως εκείνο το απόγευμα δεν ήταν γνωστό ότι μπορούσε να παίξει άνθρωπος. Έμοιαζε να έχει προσγειωθεί στη «Rod Laver Arena» από το μέλλον, περιέχοντας στο DNA του ένα μυστικό που απομένει να ανακαλυφθεί από την επιστήμη τα επόμενα χρόνια.
Ο Ναδάλ δεν έπαιξε καθόλου άσχημα στον τελικό, αλλά συνετρίβη σε 126 λεπτά, παίρνοντας τον πρώτο πόντο στο σερβίς του αντιπάλου του στο 5-3 του πρώτου σετ! Ο πρωταθλητής από το Βελιγράδι δεν «άγγιξε» απλώς την τελειότητα σε αυτό το ματς, της έδωσε νέο ορισμό.
Οι 34 winners και τα 9 αβίαστα λάθη σε ματς απέναντι στον Ναδάλ υποδηλώνουν μια «μηχανή», ένα ευγονικά προερχόμενο είδος, με τρομακτική ικανότητα να μην… βλέπει τους αντιπάλους του.
Κατήφορος δίχως φρένα
Κι όμως, είχε περάσει μόλις ένας χρόνος από τότε που o Νόβακ Τζόκοβιτς έμοιαζε να βρίσκεται σε αδιέξοδο, γνωρίζοντας εξευτελιστικό αποκλεισμό στον τέταρτο γύρο του Australian Open το 2018, με 3-0 σετ από τον Νοτιοκορεάτη Χέον Τσουνγκ.
Ήταν ο δεύτερος σερί δικός του που προκάλεσε πάταγο στη Μελβούρνη, ύστερα από αυτόν κόντρα στο Νο. 117 της παγκόσμιας κατάταξης, Ντένις Ιστόμιν το 2017. Μετά το θρίαμβο στο Ρολάν Γκαρός το 2016, η καριέρα του είχε πάρει για τα καλά την κατιούσα.
Στο Γουίμπλεντον ηττήθηκε από το Νο. 41 (Σαμ Κουέρι), ενώ στα δύο επόμενα Ρολάν Γκαρός συνετρίβη από τον Ντόμινικ Τιμ με 3-0 και αποκλείστηκε ξανά στον προημιτελικό από το Νο. 72 του κόσμου, τον Ιταλό Μάρκο Τσετσινάτο.
Ο πρώην ανίκητος Νόλε είχε κατρακυλήσει στο Νο. 22 του κόσμου, έμοιαζε ευάλωτος απέναντι σε όλους και έχοντας έναν τραυματισμένο αγκώνα να διαχειριστεί, κανείς – πιθανότατα ούτε και ο ίδιος – θα πόνταρε τα χρήματά του στο come back.
Η έλλειψη αφοσίωσης του Τζόκοβιτς και η πτώση του αγωνιστικού επιπέδου του ξεκίνησαν, σύμφωνα με τα σερβικά Μ.Μ.Ε., όταν έγιναν ορατά τα προβλήματα συναισθηματικής φύσεως με τη σύζυγό του, Γέλενα Ρίστιτς.
Δεν ήταν αρκετή η επίλυση αυτών όμως για να έρθει η ανάκαμψη. Πριν από το Ρολάν Γκαρός του 2017, ο Νόλε πήρε την αιφνιδιαστική απόφαση να απολύσει σύσσωμο το προπονητικό τιμ του.
Επικαλούμενος την ανάγκη για μια θεραπεία – σοκ («shock therapy», όπως χαρακτηριστικά ανέφερε) και την πνευματική ανάγκη για restart, έλυσε τη συνεργασία του με τον εμβληματικό Μάριαν Βάιντα και ξεκίνησε να πειραματίζεται, προσεγγίζοντας διαφορετικά τη ζωή και την καριέρα του.
Είχε ήδη προσλάβει τον αποκαλούμενο γκουρού του διαλογισμού, πρώην αποτυχημένο τενίστα, Πέπε Ιμάθ, ο οποίος κηρύττει τη φιλοσοφία… αγάπης και ειρήνης μέσα από την προπονητική του. Κατόπιν έβαλε στο team τον Αντρέ Αγκάσι και τον βετεράνο τενίστα Ράντεκ Στέπανεκ, ως αγωνιστικούς συμβούλους του.
Την είδε «σοφιστικέ», έγινε vegan στη διατροφή, αφαιρώντας εντελώς από το διαιτολόγιο του τη ζωική πρωτεΐνη και επιδόθηκε σε θρησκευτικές αναζητήσεις, προσεγγίζοντας, σύμφωνα με τη «μυθολογία» της κατάρρευσης του, το βουδισμό.
Αριστέρα ο Πέπε Ίμαθ
Αποτέλεσμα όλων αυτών ήταν η πιο εντυπωσιακή «εξαφάνιση» ενός υπεραθλητή στη σύγχρονη ιστορία των σπορ. Μετά τον προαναφερόμενο αποκλεισμό του από τον Τσουνγκ, ο Τζόκοβιτς υποβλήθηκε σε επέμβαση στον αγκώνα και ερωτηθείς αν θα μπορέσει να παίξει ξανά στο ίδιο επίπεδο, απάντησε με ένα λακωνικό «δεν έχω ιδέα».
Το τηλεφώνημα που τον έκανε ξανά ανίκητο
Λίγο καιρό αργότερα ωστόσο θα έπαιρνε την απόφαση που θα δρομολογούσε τη μεγάλη επιστοφή. «Ήμουν σπίτι μου και δέχτηκα μια κλήση από τη Δομινικανή Δημοκρατία. Ήταν ο Νόλε, που ύστερα από δύο χρόνια είχε πάει ξανά διακοπές με την οικογένειά του. Αιφνιδιάστηκα, δεν το περίμενα. Με ρώτησε πώς βλέπω το παιχνίδι του και αν θα ήθελα να συνεργαστούμε ξανά», έχει δηλώσει σε συνέντευξη του ο Μάριαν Βάιντα για το τηλεφώνημα που άλλαξε ξανά την καριέρα του Τζόκοβιτς.
Ήταν Μάρτιος του 2018. Ο Σέρβος είχε παίξει σε δύο μεγάλα τουρνουά (Ίντιαν Γουέλς και Μαϊάμι) μετά την αποθεραπεία του. Σε αμφότερα είχε αποκλειστεί από τον πρώτο γύρο, κόντρα σε παίκτες που έως και 1,5 χρόνο πριν δεν θα του πρόσφεραν ούτε μια γερή προπόνηση. Τον άσημο Γιαπωνέζο Τόρο Ντάνιελ και τον Γάλλο Μπενουά Περ!
«Μιλήσαμε περίπου για μια ώρα, ο Νόλε ήταν γεμάτος αμφιβολία. Του είπα ότι θα έπρεπε να αναλύσουμε την κατάσταση από κοντά, με τις συνθήκες που γνώριζα δεν θα μπορούσα να αναλάβω. Ναι, η απομάκρυνση του Πέπε Ίμαθ ήταν ένας από τους όρους μου, αλλά όχι ο πρώτος. Δεν ήθελα κανείς εκτός ομάδας να έχει επιρροή πάνω του, όπως ήξερα ότι συνέβαινε», έχει εξομολογηθεί ο Σλοβάκος προπονητής.
Ο Βάιντα ξεκίνησε από τα βασικά, την επιστροφή του Σέρβου στις αρχές του πρωταθλητισμού. Με τους μύες του εμφανώς αδυνατισμένους από την αμιγώς φυτική διατροφή, ο πρώτος όρος ήταν να βάλει ξανά στη διατροφή του μεγάλες ποσότητες ζωϊκής πρωτεΐνης, έστω προερχόμενη από το κρέας του ψαριού (εξακολουθεί να αποφεύγει το κόκκινο και το κοτόπουλο).
Για τη βελτίωση της φυσικής κατάστασης του προσελήφθη ξανά ο συνεργάτης του Βάιντα, Γκέμπχαρντ Γκριτς, ο οποίος τον επανέφερε σε χρόνο – ρεκόρ στην ιδανική κατάσταση.
«Το τένις δεν μπορεί να βασίζεται στις φιλοσοφικές αναζητήσεις. Είναι ένα one-on-one άθλημα. Έαν θέλεις να είσαι ο καλύτερος, πρέπει να προπονείσαι σκληρά, να παίζεις διαρκώς και να είσαι ισχυρός πνευματικά. Η νίκη πρέπει να είναι η απόλυτη προτεραιότητα σου. Όταν βλέπεις απέναντί σου τον αντίπαλο, πρέπει να συγκεντρώνεσαι για το που θα στείλεις το μπαλάκι, όχι να σκέφτεσαι τον Βούδα…».
Σύμφωνα με τον Βάιντα, ο Νόλε ήταν ανίσχυρος πνευματικά στα πρώτα τουρνουά, κατά τη διάρκεια της δεύτερης συνεργασίας τους. Η ήττα από τον Τσετσινάτο στο Ρολάν Γκαρός διατήρησε τις αμφιβολίες περί της ικανότητας του να επιστρέψει στο top επίπεδο. Aυτό όμως που δεν ήξερε ο κόσμος είναι ότι το νερό είχε μπει ήδη στ’ αυλάκι.
Ο 31χρονος τότε τενίστας είχε αφοσιωθεί ξανά ψυχή τε και σώματι σε αυτό που είναι ξανά πια ο «πλανητάρχης».
Νόλε reloaded
Στο Γουίμπλεντον του 2018 κατέκτησε τον πρώτο Σλαμ τίτλο του ύστερα από δύο και πλέον χρόνια, νικώντας εύκολα τον Κέβιν Άντερσον στον τελικό, ύστερα από την επική μονομαχία με τον Ναδάλ. Ίδια ήταν η κατάληξη και για τον Χουάν Μάρτιν Ντελ Πότρο (0-3) όταν συνάντησε τον Σέρβο στον τελικό του US Open τον Αύγουστο της ίδιας χρονιάς.
Ακολούθησε ο τίτλος στη Σανγκάη και έτσι ο Τζόκοβιτς επέστρεψε στις αρχές Νοεμβρίου του ’12 στο Νο. 1 της παγκόσμιας κατάταξης. Σχεδόν ασύλληπτο επίτευγμα, δεδομένου ότι 7 μήνες πριν είχε φτάσει στο low point των τελευταίων 14 χρόνων της καριέρας του (Νο. 22).
«Αν μου το λέγατε πριν από λίγο καιρό, θα σας κοιτούσα με απορία…», δήλωσε τότε, έχοντας εκπλήξει τον ίδιο του τον εαυτό.
Ακολούθησε ο επικός τελικός των 5 σετ και 5 ώρων στο Γουίμπλεντον το 2019, οπότε έσβησε δύο ματς πόιντ του Ρότζερ Φέντερερ και θριάμβευσε, «κλέβοντας» κυριολεκτικά τη νίκη μέσω της κυριαρχίας του στα τρία tie-break του αγώνα.
Και ύστερα από δύο ακόμη τρόπαια στο Αυστραλιανό Όπεν (2020, 2021), ο Τζόκερ έφτασε τους 19 major τίτλους – μόλις έναν πίσω από τους Φέντερερ και Ναδάλ – με την τρομέρη επιστροφή του στο Παρίσι κόντρα στον Στέφανο Τσιτσιπά. Ναι, αυτό ήταν κάτι που δεν είχε πετύχει ποτέ: να επιστρέψει σε τελικό Γκραν Σλαμ από το εις βάρος του 0-2.
Ο Ράφα Ναδάλ προσέβλεπε φέτος στο Ρολάν Γκαρός στον 21ο major τίτλο του προκειμένου να αφήσει για πρώτη φορά πίσω του τον Ελβετό θρύλο και να φτάσει ξανά στο +3 από τον Νόλε. Ο τελευταίος ωστόσο ανέτρεψε τα προγνωστικά, κατέκτησε το 19ο μέσα στο «βασίλειο» του Ισπανού και ο δρόμος είναι πια ορθάνοιχτος ώστε να πάρει κεφάλι στην κουβέντα για τον κορυφαίο όλων των εποχών.
Μπορεί με 15 Γκραν Σλαμ τίτλους στο παλμαρέ του, ο superman από το Βελιγράδι να ήταν ακόμα αρκετά πίσω από τον «βασιλιά» όταν έγινε εκείνο το ραντεβού επανασύνδεσης του με τον άνθρωπο που δεσπόζει ως πατρική φιγούρα του στο box, αλλά τώρα μπορούμε να υποθέσουμε με ασφάλεια ότι ο Μάριαν Βάιντα δεν θα επέστρεφε στο πλευρό του για τίποτε λιγότερο από το προσπέρασμα…