Αν έπρεπε να βγάλουμε έναν ορισμό του τι σημαίνει νομοθεσία, νομική παρέμβαση και συμφωνία τότε θα λέγαμε ότι «νόμος είναι εκείνο το πράγμα που βάζει τα όρια στην επιστημονική εξέλιξη». Αυτό δεν είναι μια αυθαίρετη και ανυπόστατη τοποθέτηση, αλλά μια γνωστική απόρροια όσων ειπώθηκαν χθες το βράδυ στην κεντρική σκηνή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών από τον προσκεκλημένο Κωνσταντίνο Δασκαλάκη, τον mr. τεχνητή νοημοσύνη. Ο διάσημος Έλληνας καθηγητής του MIT ανέπτυξε τις προβλέψεις του για το μέλλον του artificial intelligence και ξεθόλωσε κάποια σημεία που αφορούν τη γένεση και την πορεία της ως σήμερα.
Ο άνθρωπος που το 2008 έλυσε τον γρίφο του Νας για την θεωρία των παιγνίων, μαζί με την καθοδήγηση του Χρίστου Παπαδημητρίου και του Πολ Γκόλντμπεργκ, βρέθηκε στην Ελλάδα για τις γιορτές και λίγο πριν αναχωρήσει για τη Βοστόνη, έδωσε μια ομιλία στη Στέγη που ναι μεν έβγαλε λίγα πράγματα, αλλά ήταν λίγα με το πέπλο των πολλών. Τι εννοώ; Ότι η τεχνητή νοημοσύνη ήταν μέχρι το 2010 ένας τομέας, ένα πεδίο τεχνολογικό που μπορούσες να κάνεις άπειρες προβλέψεις σε βάθος δεκαετίας. Όμως τα πράγματα εξελίχθηκαν τρομακτικά πιο γρήγορα απ΄ό,τι ανέμεναν οι άνθρωποι που γνωρίζουν το αντικείμενο. Ανάμεσα τους και ο Κωνσταντίνος Δασκαλάκης, που αρκέστηκε σε συγκεκριμένα σημεία για όσα θα έρθουν, βασιζόμενος σε ήδη υπάρχουσες ενδείξεις και απόπειρες.
Το να βλέπουμε για παράδειγμα τους δρόμους του 2022 γεμάτους με αυτοοδηγούμενα οχήματα είναι κάτι που μας έδωσε το hint πρώτα το Google Car. Το να αντιλαμβάνεται η μηχανή την σκέψη μας χωρίς αυτή να πάρει σχήμα λέξεων είναι κάτι που όλοι υποθέτουμε ότι θα γίνει κάποτε στο μέλλον. Ο καθηγητής του MIT το τοποθέτησε συγκεκριμένα σε μια δεκαετία από σήμερα.
Η μεγάλη πρόοδος βέβαια έχει και τα συμπαρομαρτούντα της. Αυτά αφορούν ηθικά και ψυχολογικά διλήμματα που ο κ. Δασκαλάκης τα έδωσε σχηματικά με ένα πολύ ενδεικτικό παράδειγμα.
Αν το αυτοοδηγούμενο όχημα κληθεί να διαλέξει ανάμεσα σε δύο σενάρια που καταλήγουν σε θάνατο, πού θα κάτσει η μπίλια;
Αν γνωρίζεις ότι σε ένα τέτοιο σενάριο το όχημα θα διαλέξει μέσα σε λίγα δέκατα του δευτερολέπτου και μπορεί να προτιμήσει τον δικό σου θάνατο, θα το αγόραζες;
Αν η τεχνητή νοημοσύνη που θα διαβάζει τη σκέψη μας, ενσωματώσει όλες τις πληροφορίες και τους νοητικούς μας κόμβους, μπορεί να μας αντικαταστήσει; Μπορεί να μας θέσει εκτός κάδρου; Δύναται να γίνει συνέχεια της ύπαρξης μας όταν θα πεθάνουμε βιολογικά; Αυτά μας δείχνουν ότι ακόμα κι αν η τεχνητή νοημοσύνη είναι επιστημονικά και ευρέως εφικτή, δεν μπορεί να λειτουργήσει εύκολα στον επιθυμητό βαθμό. Κάπου εδώ μπαίνει η νομική-ασφαλιστική δικλείδα.
Γεννάται ταυτόχρονα και ένα ερώτημα-πρόβλημα στο οποίο πρέπει να ενσκήψει το σύνολο της κοινωνίας του παρόντος και του μέλλοντος.
Θέλουμε να κάνουμε μηχανές τεχνητής νοημοσύνης κατ΄εικόνα και καθ΄ομοίωση μας; Θέλουμε να τους προσδώσουμε όλα όσα ταλανίζουν τον άνθρωπο και τον διαχωρίζουν; Ή θέλουμε να συγκεντρώσουμε στις μηχανές τις καλύτερες εκδοχές των εαυτών μας;
Μια τέτοια συνθήκη χρήζει σκέψης από την επιστημονική κοινότητα που θα ανοίξει το μεγάλο μονοπάτι. Πριν απ΄όλα, χρειάζεται να δημιουργηθούν τα δεδομένα, ώστε να αποτραπεί κάποια κινηματογραφική «εξέγερση των μηχανών»!
Δες όλη την ομιλία εδώ.