Για τους περισσότερους ο Αθηνόδωρος Προύσαλης θα είναι ο τσαχπίνης και παμπόνηρος παππούς στο σίριαλ «Εγκλήματα». Εκεί, αν και σχεδόν σε όλες τις σκηνές ήταν ξαπλωμένος σε ένα κρεβάτι, έδωσε ένα πραγματικό ρεσιτάλ, συμβάλλοντας και αυτός στην τεράστια επιτυχία της σειράς.
Ωστόσο η καριέρα του είχε ξεκινήσει πολλές δεκαετίες νωρίτερα, σε κινηματογράφο και θέατρο. Εκεί διακρίθηκε από νωρίς, παίζοντας κατά βάση ρόλους που περιείχαν ισχυρές δόσεις… μαγκιάς. Υπό την έννοια ότι τέτοιους ρόλους (ειδικά στο σινεμά) προτιμούσαν να του δίνουν οι σκηνοθέτες. Ο ίδιος στην προσωπική του ζωή απείχε αρκετά από αυτό το πρότυπο, αλλά –επαγγελματίας γαρ- δεν έλεγε όχι στις προτάσεις. Ακόμη κι αν πολλές φορές δεν ακολουθούσε κατά γράμμα τις οδηγίες τους…
Το περιστατικό με τον Σακελλάριο
Αν και οι πρωτοεμφανίστηκε στη μεγάλη οθόνη το 1952 στα «Οι εγωιστές» και «Το στραβόξυλο», η πρώτος πραγματικός ρόλος του ήρθε το 1957 στο «Λατέρνα, φτώχεια και γαρύφαλλο» του Αλέκου Σακελλάριου, με τον Βασίλη Αυλωνίτη και τον Μίμη Φωτόπουλο. Ο Αλέκος Σακελλάριος τον επέλεξε ως τον τύπου που στην πρώτη σκηνή διηγείται τα βάσανα των πρωταγωνιστών.
Ο γνωστός Έλληνας σκηνοθέτης, μεταξύ άλλων, του ζήτησε να μιλάει μάγκικα. Όμως ο Προύσαλης σκέφτηκε ότι δεν θα ήταν ταιριαστό για έναν άνθρωπο του μόχθου και του μεροκάματου να μιλάει με τέτοιο τρόπο. Έτσι αψήφησε τις οδηγίες! Και ο Σακελλάριος αντί να θυμώσει που ένα… νιάνιαρο έκανε τα δικά του, παραδέχτηκε ότι έτσι ήταν πολύ καλύτερα.
Ίσως παίρνοντας έτσι το «βάπτισμα του πυρός», ο ηθοποιός συνέχισε να διαφωνεί ανοιχτά (αλλά πάντα κόσμια) με τους δημιουργούς εφόσον ένιωθε ότι είχε δίκιο.
Από την Πόλη στην Κοκκινιά και μετά στο σανίδι
Γεννήθηκε στις 15 Δεκεμβρίου 1926 στην Κωνσταντινούπολη και βρέθηκε με την οικογένειά του σε ηλικία 6 ετών στην Κοκκινιά, μαζί με άλλους πρόσφυγες κυρίως από την Μικρά Ασία. Αν και υιοθέτησε πολλές από τις συνήθειες και τις συμπεριφορές τους (εξ ου και η μαγκιά που έβγαζε στους ρόλους), ο ίδιος προερχόταν από σχετικά εύπορη (για εκείνα τα δεδομένα) οικογένεια.
Δεν αναγκάστηκε να δουλέψει σαν χαμίνι ως παιδί και βρήκε τη στήριξη που ήθελε όταν τελικά αποφάσισε να στραφεί στην υποκριτική. Βέβαια και για εκείνους, όπως για όλους τους Έλληνες, η Κατοχή ήταν μια φρίκη, όπως και ο Εμφύλιος που ακολούθησε. Πάντως στην Δραματική Σχολή του Ωδείου Αθηνών είχε γραφτεί κρυφά, χωρίς να το αποκαλύψει σε κανέναν!
«Βαρύ» βιογραφικό
Ο Αθηνόδωρος Προύσαλης υπηρέτησε σχεδόν όλα τα είδη της υποκριτικής. Σπανίως έλεγε όχι σε κάποια πρόταση, χωρίς να νοιάζεται ιδιαίτερα ή να παραπονιέται για το πόσο μικρός μπορεί να ήταν κάποιος ρόλος. Έτσι συναντάμε το όνομά του σε περισσότερες από 100 ταινίες του παλιού ελληνικού σινεμά, ενώ αργότερα θα παίξει και σε περίπου 20 «κουλτουριάρικες», όπως συνήθιζε να τις αποκαλεί. Σίγουρα ξεχωρίζουν εκείνες του Θεόδωρου Αγγελόπουλου ο οποίος τον εμπιστεύτηκε στα «Ταξίδι στα Κύθηρα», «Ο μελισσοκόμος» και «Το μετέωρο βήμα του πελαργού».
Χωρίς δυσκολίες μεταπήδησε και στην τηλεόραση όπου έπαιξε σε πολλές δημοφιλείς σειρές. Πέρα από κάθε αμφιβολία όμως έμεινε βαθιά χαραγμένος στη μνήμη μας για τα «Εγκλήματα»! Ως Αριστείδης Μητρόπουλος ήταν ο παππούς της υπόθεσης, ο οποίος αν και (θεωρητικά) καθηλωμένος σε ένα κρεβάτι, γνώριζε τα πάντα και φυσικά χρησιμοποιούσε κάθε πληροφορία προς όφελός του, χαρίζοντάς μας σπαρταριστές σκηνές!
Στο θέατρο επίσης εμφανίστηκε από νεαρή ηλικία, ερμηνεύοντας διάφορους ρόλους. Ξεκίνησε την πορεία του το 1953 και συνεργάστηκε με τον Δημήτρη Ροντήρη στο Πειραϊκό Θέατρο, με το Κρατικό Θέατρο Βορείου Ελλάδος, τον θίασο του Νίκου Χατζίσκου, το Ελληνικό Λαϊκό Θέατρο του Μάνου Κατράκη, το Θέατρο Τέχνης «Κάρολος Κουν», με το οποίο ξεχωρίζει η συμμετοχή του στο «Φιντανάκι» του Παντελή Χορν, που ανέβηκε το 1988.
Το παρατσούκλι που σιχαινόταν
Από τον χώρο του θεάτρου είναι και το περιστατικό που τον είχε κάνει έξαλλο. Νέος ηθοποιός ακόμα, κατάφερε να κερδίσει την εκτίμηση της Κυβέλης. Η μεγάλη ερμηνεύτρια του έδειχνε ιδιαίτερη αδυναμία και το γεγονός δεν πέρασε απαρατήρητο. Οι περισσότεροι δεν έβλεπαν τίποτα ύποπτο εκεί. Υπήρχαν όμως και οι κακεντρεχείς συνάδελφοί του. Ένας εξ αυτών μάλιστα, ζηλεύοντας τρομερά τον Προύσαλη για την συμπάθεια της Κυβέλης, του έβγαλε το παρατσούκλι «ο νεκρόφιλος» λόγω της ηλικίας της…
Ο Αθηνόδωρος Προύσαλης έφερε βαρέως αυτή τη συμπεριφορά και πάντα έλεγε ότι στη ζωή του δύο πράγματα σιχαινόταν. Τη ζήλεια και την αχαριστία!
Ο ίδιος έζησε μια ήρεμη ζωή μακριά από τα φώτα. Χαιρόταν που το τηλέφωνό του χτυπούσε πάντα για δουλειά, ενώ παντρεύτηκε την σύζυγό του, Τούλα, με την οποία απέκτησαν ένα παιδί. Την θεατρολόγο Εύη Προύσαλη που ήταν και η μεγάλη του αδυναμία. Αν και στο μεταξύ το ζευγάρι πήρε διαζύγιο, η πρώην σύντροφός του στάθηκε κοντά του στο τέλος. Ο λατρεμένος ηθοποιός έλεγε ότι δεν άντεχε να βλέπει τους φίλους του να ταλαιπωρούνται σε μεγάλη ηλικία. Και μετά να «φεύγουν», αφήνοντάς τον ολοένα και πιο μόνο.
Προτιμούσε να φύγει από τη ζωή «μπαμ και κάτω». Τελικά αυτό συνέβη στις 5 Ιουνίου 2012, όταν χτυπήθηκε από έμφραγμα του μυοκαρδίου σε ηλικία 86 ετών.