Λίγες μέρες πριν τα Χριστούγεννα του 2005 ο Νικολάι Βαλιούεφ κρατά στα χέρια του το «δώρο» που ονειρευόταν από παιδί. Τη ζώνη της WBA στα υπερβαρέα της πυγμαχίας έχοντας επικρατήσει του Αμερικανού Τζον Ρουίζ στα σημεία. Εκείνο το βράδυ ο Ρώσος, επονομαζόμενος «Τέρας της Ανατολής», γράφει ιστορία. Γίνεται ο πιο ψηλός (2.13μ) και πιο βαρύς (149 κιλά) παγκόσμιος πρωταθλητής όλων των εποχών στο μποξ. Για πρώτη φορά στη ζωή του νιώθει δικαιωμένος για την επιλογή του να ανέβει σε ρινγκ, παρά το γεγονός ότι η πυγμαχική κοινότητα συνεχίζει να τον αντιμετωπίζει με δυσπιστία.
Από μικρός… φαινότανε
Γεννημένος το 1973 στο (τότε) Λένινγκραντ της (τότε) Σοβιετικής Ένωσης, ο Βαλιούεφ αποτέλεσε ένα «καπρίτσιο» της φύσης. Το ύψος του πατέρα του ήταν μόλις 1.67μ. Η μητέρα του ήταν ακόμη πιο κοντή. Στις φλέβες του όμως έτρεχε το αίμα του Τατάρου προπάππου του που υπήρξε ονομαστός πολεμιστής στις αχανείς στέπες της ρωσικής επικράτειας. Το DNA του θηριώδους μακρινού συγγενή του βρισκόταν ένα αιώνα σε… ύπνωση, μέχρι να εμφανιστεί ξανά στον νεαρό που ασχολήθηκε -χωρίς ιδιαίτερη επιτυχία- με το πόλο και το μπάσκετ.
Τότε ήταν που οι προπονητές του αποφάσισαν να τον ρίξουν στα ρινγκ. Ωστόσο το παρουσιαστικό του δεν θύμιζε πυγμάχο, αλλά περισσότερο μια κινούμενη ατραξιόν. Ακόμη κι έτσι, ο πρώτος του αγώνας κόντρα στον Τζον Μόρτον ήταν νικηφόρος, όπως και οι υπόλοιποι 41, μέχρι να φτάσει στο σημείο να διεκδικήσει τη ζώνη του παγκόσμιου πρωταθλητή απέναντι στον Τζον Ρουίζ. Μετά από 12 γύρους, το ρεκόρ του είχε γίνει 43-0 και η ζώνη της WBA ήταν δική του.
Κανένα στυλ
Αντίθετα από ό,τι ενδεχομένως πιστεύει κανείς, οι αγώνες του Βαλιούεφ συνήθως δεν είχαν μεγάλο ενδιαφέρον. Οι περισσότεροι αντίπαλοί του προσπαθούσαν να τον αποφύγουν, ενώ και ο ίδιος δεν έδειχνε καμία ιδιαίτερη διάθεση ή ικανότητα για να τους κυνηγήσει. Αργός, δυσκίνητος και όχι τόσο δυνατός όσο θα περίμενε κανείς, ο Ρώσος πυγμάχος συχνά χρησιμοποιούσε ένα μάλλον… βρώμικο όπλο. Την τριχοφυΐα του. Η περιγραφή του Ντέιβιντ Χέι, τελευταίου αντιπάλου που αντιμετώπισε στην καριέρα του, είναι απολύτως ενδεικτική και άκρως υποτιμητική για τον συναθλητή του.
«Αρκεί κανείς να δει μια φωτογραφία του τύπου και θα καταλάβει. Δεν είναι πυγμάχος, αλλά κομμάτι σόου ενός τσίρκου, που απλά τυχαίνει να πυγμαχεί. Δεν παίζει όμορφα. Προτιμά να κολλάει πάνω σου, να σε αγκαλιάζει και να σε προκαλεί, λες και πάει για καυγά. Πλησιάζει και αγγίζει το τριχωτό, ιδρωμένο σώμα του στο πρόσωπό σου. Είναι αηδιαστικό», θα πει ο Βρετανός μποξέρ για τον Ρώσο. Μια άποψη που φαίνεται πως κάλυπτε και τους περισσότερους συναθλητές τους.
Στην κορυφή
Αφού κατόρθωσε να υπερασπιστεί τρεις φορές τον τίτλο του, ο Βαλιούεφ βρήκε στη δική του Νέμεση στο πρόσωπο του Ρασλάν Τσαγκάεφ που τον νίκησε στα σημεία. Ήταν η πρώτη ήττα για το «Τέρας της Ανατολής» μετά από 46 νίκες. Πολλοί πίστεψαν πως αυτό θα σήμαινε και το τέλος της παρουσίας του στον κόσμο της πυγμαχίας. Όμως εκείνος κατάφερε να επιστρέψει και μάλιστα να ξαναφορέσει τη ζώνη του παγκόσμιου πρωταθλητή, εκμεταλλευόμενος έναν τραυματισμό που δεν επέτρεψε στον Ουζμπέκο να αγωνιστή και την απόφαση της WBA να αφήσει τη ζώνη διαθέσιμη.
Επικρατώντας για δεύτερη φορά του Ρουίζ, ο Βαλιούεφ κατόρθωνε να επιστρέψει στην κορυφή αποστομώνοντας τους επικριτές του.
Το οριστικό τέλος
Ακολούθησε άλλος ένας αγώνας κόντρα στον Εβάντερ Χόλιφιλντ που προκάλεσε μεγάλες αντιδράσεις. Ο πρώην παγκόσμιος πρωταθλητής ήταν πλέον 46 ετών και ζυγίστηκε σχεδόν 50 κιλά λιγότερα από τον Ρώσο. Η απόφαση που ανακήρυξε τον γίγαντα νικητή αμφισβητήθηκε όσο ελάχιστες, αλλά σε κάθε περίπτωση ο Βαλιούεφ προχώρησε σε ακόμη ένα ματς το οποίο συζητήθηκε πολύ. Ο Βρετανός Ντέιβιντ Χέι ήρθε από την αμέσως χαμηλότερη κατηγορία σωματικού βάρους για να σταθεί απέναντί του σε μια μάχη που τα μίντια αποκάλεσαν «Δαυίδ εναντίον Γολιάθ». Και δεν είχαν άδικο.
Έχοντας μελετήσει τις κινήσεις πυγμάχων όπως ο Μέιγουεδερ, που φημίζονταν για την αμυντική τακτική τους, ο Χέι νίκησε σε ακόμη ένα βαρετό (όπως οι περισσότεροι με τον Ρώσο εμπλεκόμενο) αγώνα. Τρεις μέρες αργότερα ο Ρώσος γίγαντας ανακοίνωσε την απόφασή του να αποσυρθεί από το σπορ και τον χώρο που έδειχνε να μην τον αγαπά ούτε να τον αντιμετωπίζει με σεβασμό που ίσως άξιζε ένας άνθρωπος που είχε στεφθεί δύο φορές παγκόσμιος πρωταθλητής.
Μετά τα ρινγκ
Η απόφαση του Βαλιούεφ δεν άλλαξε ούτε όταν προσπάθησε να τον πείσει ο ίδιος ο Βιτάλι Κλίτσκο. Πίσω στην πατρίδα του πάντως παρέμενε εξαιρετικά δημοφιλής. Και όπως συνέβη με άλλους αγαπητούς αθλητές, δεν άργησε να μπει στην πολιτική, στο πλευρό του Πούτιν όπως τόσοι άλλοι. Έγινε μέλος της Δούμας κι άφησε οριστικά πίσω του τα γάντια και το σορτσάκι, αντικαθιστώντας τα με κοστούμι και γραβάτα.
Ήταν φανατικός υπέρμαχος του νόμου που απαγόρευε την υιοθεσία ορφανών παιδιών της Ρωσίας από Αμερικανούς πολίτες, ενώ μετά την απόφαση της Διεθνούς Ολυμπιακής Επιτροπής να αποβάλλει τους συμπατριώτες του λόγω εκτεταμένου σκανδάλου ντόπινγκ, προχώρησε στην καθόλου νηφάλια πρόταση του ότι θα έπρεπε να μπουκάρουν στα γραφεία τους και «να σχίσουν τους μπάσταρδους που προσπαθούν να σκοτώσουν τον αθλητισμό». Ευτυχώς η θέση του δεν έτυχε υποστήριξης κι έτσι το «Τέρας της Ανατολής» παραμένει… ανενεργό και απασχολούμενο με τα νέα καθήκοντά του.