Υπήρξε επί σειρά ετών η πιο «σκοτεινή» και εξ’ αυτού καταγγελόμενη σχέση του ελληνικού ποδοσφαίρου. Μια βαριά σκιά, εκπορευόμενη από τη «συγγένεια εξ’ αίματος» των δύο συλλόγων, κάλυπτε από τις αρχές της δεκαετίας του ’80 έως και για περίπου μια 25ετια τα παιχνίδια του Παναθηναϊκού με τον ΟΦΗ.
Ο Παναθηναϊκός του Γιώργου και ο ΟΦΗ του Θόδωρου Βαρδινογιάννη στιγματίστηκαν ιστορικά ως συγκοινωνούντα δοχεία.
Η ρετσινιά της «ομάδας – δορυφόρου» και του «παραρτήματος» είχε παγιωθεί λόγω των πολύ καλύτερων αποτελεσμάτων που είχε ο ΠΑΟ στην Κρήτη, συγκριτικά με Ολυμπιακό και ΑΕΚ. Τα πήγαινε-έλα δανεικών (και μη) και η παρουσία στα διοικητικά του ΟΦΗ του Παντελή Μυριοκεφαλιτάκη (ο οποίος προϊόντος του χρόνου έγινε κόκκινο πανί για τους οπαδούς της ομάδας) ήταν τα κομμάτια που συμπλήρωναν το παζλ.
Ήταν όμως έτσι ακριβώς τα πράγματα; Ή μήπως ο μεγάλος ΟΦΗ της εποχής του Ευγένιου Γκέραρντ λειτουργούσε υπεράνω αυτών των περιλάλητων δεσμεύσεων, κοιτάζοντας – κόντρα στους ψίθυρους, τις ενδείξεις και τα κουτσομπολιά – στα μάτια το μεγάλο πράσινο «αδελφό»;
Οι πρεσβύτεροι «ομιλήτες» είναι σε θέση να γνωρίζουν ότι ο Θόδωρος ήταν ένας απ’ αυτούς. Τίποτε λιγότερο δηλαδή από ένα φανατικό οπαδό της ομάδας, που ενεργούσε με γνώμονα το συμφέρον του Ηρακλειώτικου συλλόγου.
Πράγματι το «Γεντί Κουλέ» ήταν ιδιαίτερα φιλόξενο για τους πράσινους (από τη σεζόν 1989-90 μέχρι την αγωνιστική περίοδο 2006-07 είχε απολογισμό 13-4-1 εκεί), ωστόσο ο ΟΦΗ ευθύνεται και για κάποια μεγάλα χουνέρια, που του στέρησαν τίτλο, ευρωπαϊκή έξοδο ή… πρεστίζ.
Στην τελευταία κατηγορία εντάσσεται ασφαλώς το εκκωφαντικό 5-2 του ΟΦΗ στο ΟΑΚΑ, στις 20 Δεκεμβρίου του 1987. Παραμένει έως και σήμερα η πιο βαριά εντός έδρας ήττα του Παναθηναϊκού στο πρωτάθλημα, μαζί με το 3-6 κόντρα στον Εθνικό την προηγούμενη αγωνιστική περίοδο.
Ο κυπελλούχος Ελλάδας του ’87 και δευτεραθλητής του ’86 ΟΦΗ έπαιζε μαζί με τη Λάρισα την καλύτερη μπάλα στην Ελλάδα εκείνη τη σεζόν. Βέβαια κανείς δεν μπορούσε να φανταστεί ότι η ομάδα που είχε ανατρέψει το 2-5 κόντρα στη Χόνβεντ (νικώντας 5-1 στη ρεβάνς) θα μπορούσε λίγες ημέρες αργότερα να ηττηθεί με το ίδιο σκορ από το «φιλικό σωματείο» και μάλιστα εντός έδρας.
Γενικώς η σεζόν 1987-88 ήταν… παρανοϊκή για τον Παναθηναϊκό, ο οποίος απέκλεισε κοτζάμ Γιουβέντους, έβαλε 4 γκολ στον κάκιστο Ολυμπιακό της εποχής, δέχθηκε 5 γκολ από Χόνβεντ-ΟΦΗ, προκρίθηκε στους «8» του Κυπέλλου UEFA, τερμάτισε 5ος (!) στο πρωτάθλημα και χρύσωσε το χάπι με τη νίκη στον πιο παρασκηνιακό τελικό Κυπέλλου Ελλάδας όλων των εποχών (στα πέναλτι επί του Ολυμπιακού).
Σε εκείνο το ματς η αρμάδα του Γκέραρντ έκανε πλάκα, με τους Γιάννη Σαμαρά και Γρηγόρη Χαραλαμπίδη να πετυχαίνουν από δύο γκολ, τον Γιώργο Βλαστό να βάζει το κερασάκι στην τούρτα στο 89’ και τον Γρηγόρη Τσινό να αναδεικνύεται σε MVP της αναμέτρησης.
Ο ΟΦΗ –που νίκησε τον ΠΑΟ και εντός έδρας με 2-1 εκείνη τη χρονιά- πλήρωσε το κακό ντεμαράζ και τερμάτισε στην τέταρτη θέση (και το -6 από τη Λάρισα), ενώ ο Βασίλης Δανιήλ απομακρύνθηκε τρεις εβδομάδες αργότερα από τον πάγκο του τριφυλλιού, δίνοντας τη σκυτάλη στον Γκίντερ Μπένγκστον (με ενδιάμεσο σταθμό τον Γιάννη Καλογερά).
Την περίοδο 1993-94 ο ΟΦΗ υποδέχεται τον Παναθηναϊκό, που μονομαχεί με την ΑΕΚ για το πρωτάθλημα. Είναι 27 Φεβρουαρίου και όλοι περιμένουν ένα άνετο πέρασμα των πρασίνων από το Ηράκλειο, καθώς οι γηπεδούχοι είναι βαθμολογικά αδιάφοροι.
Ο αστικός μύθος λέει ότι μέσω του Λύσσανδου Γεωργαμλή, που τότε φορούσε την ασπρόμαυρη φανέλα, μεταφέρθηκε στα μέλη του ΟΦΗ ότι η διοίκηση της ΑΕΚ δίνει πριμ σε περίπτωση που ο ΠΑΟ έχανε βαθμούς.
Ιστορικό στους θαμώνες του «Γεντί Κουλέ» έχει μείνει το στιγμιότυπο με τον Παντελή Μυριοκεφαλιτάκη να τρέχει, στις καθυστερήσεις για να επιστρέψει γρήγορα την μπάλα στους παίκτες του Παναθηναϊκού, προκειμένου να πετύχουν το γκολ της νίκης. Το 0-0 έμεινε έως τέλους και για την ιστορία η ΑΕΚ πήρε το πρωτάθλημα με εφτά βαθμούς διαφορά, ενώ ο ΟΦΗ έμεινε 7ος, στο -16 από την Ευρώπη.
Το μεγαλύτερο κάζο του… Ευγένιου Γκέραρντ στον Παναθηναϊκό άφησε άφωνη όλη την ποδοσφαιρική Ελλάδα. Ο βασικός λόγος είναι ότι ο Θόδωρος Βαρδινογιάννης δεν υπήρχε πια, έχοντας αφήσει την τελευταία πνοή του το Σεπτέμβριο του 1996. Ήταν 18 Μαΐου του 1997 για την προτελευταία αγωνιστική του πρωταθλήματος.
Το εντυπωσιακό είναι ότι ο Παναθηναϊκός δεν είχε κανένα περιθώριο για απώλεια βαθμών, καθώς θα έμενε de facto εκτός Ευρώπης αν ο ΠΑΟΚ έκανε το 2/2, απέναντι σε Καβάλα και Καστοριά, (όπως συνέβη τελικά). Ο ΟΦΗ ακόμα και σε περίπτωση ήττας είχε την κατάσταση στα χέρια του, αφού του αρκούσε έστω και ένας βαθμός στο τελευταίο παιχνίδι, στη Βέροια (ως βαθμολογικά αδιάφορος ηττήθηκε με 2-0).
Ο Παναθηναϊκός προηγήθηκε στο 34’ με τον Νίκο Λυμπερόπουλο, αλλά το ιστορικό γκολ του Γιώργου Κουτσουπιά στο 70’ διαμόρφωσε το τελικό 1-1 και άφησε εκτός Ευρώπης τους πράσινους ύστερα από 16 χρόνια. Την ίδια ομάδα δηλαδή που ένα χρόνο πριν είχε φτάσει ένα βήμα από τον τελικό του Τσάμπιονς Λιγκ με τη νίκη επί του Αγιαξ στο Άμστερνταμ!
Οι σκιώδεις ιστορίες που συνοδεύουν αυτό το ματς έχουν λάβει θρυλικές διαστάσεις στο Ηράκλειο. Λέγεται ότι οι παίκτες του ΟΦΗ δεν πήραν καν πριμ εκείνη τη σεζόν για την έξοδο στην Ευρώπη, καθώς και ότι δέχτηκαν υβριστική επίθεση στα αποδυτήρια μετά το τέλος του ματς από διοικητικό παράγοντα του συλλόγου.
Ο «αποδυτηριάκιας» είχε γράψει ότι ο Μάνος Μυροκουκουλάκης είχε στριμώξει έναν παράγοντα του ΟΦΗ στις τουαλέτες και αφού του έβαλε το κεφάλι στη λεκάνη τράβηξε και το καζανάκι! Στους παίκτες της κρητικής ΠΑΕ επιβλήθηκε απαγόρευση δηλώσεων, ενώ χαρακτηριστικό είναι το δημοσίευμα της «Ελευθεροτυπίας» την επομένη του αγώνα.
«“Eγώ αδερφέ θέλω να βγει στην Eυρώπη ο Παναθηναϊκός κι όχι ο ΠAΟK”, παραδέχθηκε ευθαρσώς… πριν από την έναρξη του αγώνα ο Παντελής Mυριοκεφαλιτάκης, ο οποίος στο τέλος δεχόταν… βαριεστημένα συγχαρητήρια.
“Tι να τα κάνω μωρέ τα συγχαρητήρια”, έλεγε στο τέλος, την ώρα που λίγο πιο πέρα άλλος Kρητικός παράγων προσπαθούσε να εξηγήσει κάτι σ’ έναν άνθρωπο του Παναθηναϊκού».
Ό,τι και να συνέβη στο τρίτο ημίχρονο του αγώνα, η ιστορία έγραψε ότι το «αποπαίδι» σκάρωσε μέγα χουνέρι στον ισχυρό της φαμίλιας. Ένα χουνέρι που μόνο η προσωπικότητα και το κύρος του Ευγένιου Γκέραρντ θα μπορούσαν μάλλον να εμπνευστούν. Πόσο μάλλον να το προλογίσουν: «Θέλουν, δεν θέλουν ο ΟΦΗ θα βγει στην Ευρώπη», είχε δηλώσει λίγες εβδομάδες πριν ο μεγάλος Ολλανδός.