Το Κεφάλαιο 1 έγινε αποδεκτό με ανάμεικτα συναισθήματα. Όχι ως αυτόνομη ταινία, αλλά σε σύγκριση με την πρωτότυπη. Πόνταρε πάρα πολύ στα εφέ και για αρκετούς ήταν λάθος. Αυτό που δεν μπορεί κανείς να αρνηθεί είναι πως ήταν στον ίδιο βαθμό τρομακτικό.
Μπορεί να ακολούθησε άλλο μονοπάτι, αλλά προσέφερε την ίδια ένταση τρόμου. Άλλωστε, αν επιχειρούσε να ακολουθήσει την πεπατημένη, είναι πολύ πιθανό να αποτύγχανε. Σίγουρα θα εγκαλούσαμε τον σκηνοθέτη και θα κατηγορούσαμε την παραγωγή που δεν δοκίμασαν κάτι διαφορετικό. Όπως και να ‘χει, από τη στιγμή που είχε την έγκριση του Στίβεν Κινγκ, η άποψη μας για το δρόμο που ακολούθησαν, περισσεύει.
Στο Κεφάλαιο 2 που κυκλοφορεί σήμερα στις αίθουσες από την Tanweer (θα εκτεθώ και θα πω ότι) βλέπουμε ένα horror που εντάσσεται απόλυτα στην εποχή του, παίρνει αποστάσεις από τη μήτρα του όπου χρειάζεται και είναι άψογο.
Άψογο γιατί πάει πολύ στη λογική που έχει και το Haunting of the Hill House. Επιστρέφει τα παιδιά που έχουν γίνει πια 40άρηδες στον τόπο που βίωσαν σοκαριστικές στιγμές και διαλύθηκε το μυαλό τους και τα στέλνει μόνα να αντιμετωπίσουν όλα αυτά που τα βασανίζουν από πριν εμφανιστεί ο Pennywise. Ο Κλόουν ήρθε απλώς να προσωποποιήσει και να εγκολπώσει όλους τους δυνάστες τους.
Για τη Μπεβ είναι ο φόβος του πατέρα της και η διαρκής κατηγορία του ότι αυτή φταίει που πέθανε η μάνα της. Για τον Ριτς η ομοφυλοφιλία του που φοβόταν να μιλήσει ανοιχτά. Για τον Μπιλ οι τύψεις για τον θάνατο του Τζόρτζι που συνέβη την ημέρα που δεν ήθελε να πάει να παίξει μαζί του. Για τον Μπεν τα κιλά του και το γεγονός ότι ποτέ δε μπόρεσε να ανοιχτεί στην Μπεβ. Για τον Έντι η φιγούρα της τροφαντής μητέρας του που του έγινε τραύματα και τον οδήγησε να παντρευτεί μια γυναίκα στα ίδια κυβικά.
Με αυτόν τον τρόπο, ο Μουσκιέτι ο σκηνοθέτης, πετυχαίνει με ένα σμπάρο δυο τρυγόνια. Και να θέσει τον καθένα αντιμέτωπο μόνο του με τον φόβο του, αλλά και να σταθεί στα αιτήματα της σύγχρονης κοινωνίας του Χόλιγουντ και μιας ξεχασμένης Αμερικής. Το bullying, η βία προς το διαφορετικό είτε αυτό είναι γκέι είτε μαύρος ή κάποιος με παραπάνω κιλά, τα παιδιά που η ζωή τούς οδηγεί στο μονοπάτι της βίας ως θύτες εξαιτίας αδιάφορων γονιών, όλα αυτά που έχουν αναδειχθεί σήμερα ως προβλήματα μιας συλλογικής ατομικότητας.
Και στην ουσία όλων αυτών, αυτό το στοιχείο που τα ενώνει όλα, ο φόβος. Ένας φόβος που όλοι μας προσπαθούμε να τον αποφύγουμε. Ακριβώς όπως έκαναν όλοι οι πρωταγωνιστές στο Αυτό με το να εγκαταλείψουν το Ντέρι. Μόνο ο Μάικ έμεινε εκεί καρφωμένος, γιατί εκείνον τον έδενε κάτι άλυτο.
Είναι η ωραία αντίθεση του τέλους. Αυτοί που έτρεχαν να φύγουν μακριά, τώρα πια μπορούν να ελέγξουν τον φόβο και να μείνουν στο Ντέρι κι αυτός που έμεινε εκεί να περιμένει το Αυτό, μπορεί τώρα πια να κόψει τις ρίζες του.
Το σενάριο ποντάρει στην πιο ατόφια έννοια του σολιψισμού. Όλα είναι ο άνθρωπος και η συνείδησή του. Από κει πηγάζουν κι εκεί καταλήγουν όλα για τον καθένα. Αυτή η σκέψη βέβαια οδηγεί και σε ένα ad absurdum, αλλά όχι απίθανο, συμπέρασμα των αναρίθμητων εγωκεντρικών κόσμων, των άπειρων διαστάσεων. Στο συμπέρασμα ότι αυτή τη στιγμή εσύ κι εγώ δεν είμαστε στον ίδιο κόσμο. Είμαστε σε άλλες διαστάσεις. Όχι μόνο γιατί τα βιώματα μας μας μεταβάλλουν με διαφορετικούς ρυθμούς και σχηματισμούς. Αλλά και γιατί υπαρξιακά και κοσμικά απέχουμε έτη φωτός.
Το Αυτό είναι για τους παραπάνω λόγους ένα horror που τιμά και αποχωρίζεται το παρελθόν του. Ο Pennywise του Σκάρσγκαρντ δεν είναι κοντά με αυτόν του Τιμ Κάρι. Αλλά γιατί να είναι κακό αυτό; Γιατί να μη μπορούν να συνυπάρξουν και τα δύο;
Σκηνοθετικά και στο μοντάζ Το Αυτό δεν υστερεί πουθενά, είναι εναργής η προσήλωση στον ατομικό κόσμο του κάθε χαρακτήρα, στο πώς θα χτιστεί, πώς θα πλαισιωθεί σε επίπεδο μνήμης.
Αν κάτι μπορεί να προσάψει κανείς στο Κεφάλαιο 2 του Αυτό είναι πως οι κακές ερμηνείες έρχονται από κει που δεν τον περιμένεις. Ο Τζέιμς ΜακΑβόι και η Τζέσικα Σαστέιν έχουν τρομερά αδούλευτες ερμηνείες. Είναι πολύ λίγες οι στιγμές που τους νιώθεις τοποθετημένους σε αυτόν τον κόσμο των εφιαλτών. Δεν μπόρεσαν να κάνουν δικά τους τα όσα κρατάνε πίσω τους χαρακτήρες τους. Κι είναι η δεύτερη φορά που στέκονται ανεπαρκώς το τελευταίο διάστημα μετά το οικτρό X-Men: Dark Phoenix.
Αντιθέτως, όλοι οι υπόλοιποι συνδέονται με τον παρελθοντικό εαυτό τους, έχουν πιάσει απόλυτα τα όσα διακυβεύονται με τον ρόλο και τη συμβολή τους στην τελική μάχη με τον Κλόουν.
Το τέλος έρχεται, όπως και η σειρά του Netflix που είπαμε πιο πάνω, να δώσει την απόλυτη κάθαρση στους ήρωες. Απέναντι στον εαυτό τους, ο ένας απέναντι στον άλλο. Προφανώς και δε θα μπορέσουν να προχωρήσουν τη ζωή τους. Αλλά τώρα ξέρουν ότι ο φόβος δεν είναι για να σε κυνηγάει. Καλύτερα να σε κατασπαράξει, να τον δεις από μέσα και όταν ξαναβγείς, να τον μικρύνεις…
* Το Αυτό: Κεφάλαιο 2 κυκλοφορεί από την Tanweer από σήμερα στις αίθουσες.