Πώς μπορεί κανείς να τα βάλει με κοτζάμ Ρόμπερτ Ντε Νίρο; Πώς μπορεί κανείς να τον βγάλει από τη μαρκίζα, να τον θέσει εκτός μάρκετινγκ και να τον σβήσει από μια ταινία όπου δίνει την καλύτερη ερμηνεία του τα τελευταία 10-15 χρόνια;
Προφανώς και αυτά τα ερωτήματα δεν επιδέχονται απάντησης. Και δεν είμαστε κι οι αρμόδιοι να την δώσουμε. Τοποθετούμαστε μόνο βάσει του παρελθόντος. Όταν ο Κέβιν Σπέισι βρέθηκε στην ίδια θέση, αλλά σε πολύ μεγαλύτερο μέγεθος, το House of Cards τον διέγραψε και η παραγωγή του All The Money In The World φώναξε τον Κρίστοφερ Πλάμερ για να γυρίσει τις σκηνές του Σπέισι.
Τώρα με τον Ντε Νίρο τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα κι ελπίζουμε το Χόλιγουντ να μαθαίνει από τα λάθη του. Ο Ντε Νίρο κατηγορείται, με κάθε νόμιμο τρόπο πλέον, από μια πρώην υπάλληλο του στην εταιρεία παραγωγής του, ότι την παρενοχλούσε λεκτικά καθημερινά και αρκετές φορές και σωματικά με περίεργα αγγίγματα, ενώ της μιλούσε υποτιμητικά επειδή είναι γυναίκα. Σεξιστικά κοινώς. Αυτές είναι οι κατηγορίες και θα αποδειχθεί στο δικαστήριο τι ισχύει και τι όχι.
Χωρίς να θέλουμε να πάρουμε θέση, αφού δεν είναι ο ρόλος μας, θα ήταν άδικο για τον Ντε Νίρο να καταδικαστεί στην κοινή γνώμη πριν καν δικαστεί. Αν η ετυμηγορία του δικαστηρίου τον ενοχοποιεί, τότε σίγουρα θα πρέπει να υπάρξει μια ηθική καταδική, πέραν της νομικής. Μέχρι τότε όμως οφείλουμε να εστιάσουμε σε αυτό που θα προσφέρει στο σινεμά σε λίγες μέρες.
Το προσέφερε για την ακρίβεια στα γυρίσματα του The Irishman κι εμείς θα δούμε το αποτέλεσμα στις 27 Νοεμβρίου που η ταινία θα είναι διαθέσιμη στο Netflix. Οι προσδοκίες όμως έχουν ήδη ανυψωθεί. Όχι μόνο από το trailer κι από τα ονόματα του καστ, της σκηνοθεσίας, αλλά και της ιστορίας που έρχεται να κλείσει έναν…συμμοριακό κύκλο για τον Σκορτσέζε.
Οι κριτικές για την ταινία και για το τρίδυμο Ντε Νίρο-Πατσίνο-Πέσκι είναι διθυραμβικές από την προβολή της στο Φεστιβάλ της Νέας Υόρκης και μετά. Μέσα σε μια βδομάδα πλείστοι όσοι έχουν γράψει για το αποτέλεσμα που συνέθεσε ο Σκορτσέζε. Η πιο εξέχουσα φωνή ανήκει στον Γκιγιέρμο ντελ Τόρο.
Ο Μεξικανός σκηνοθέτης έγραψε 13 tweets στο προφίλ του για να μιλήσει για την ταινία. Επιδαψίλευσε επαίνους σε κάθε έναν και έκανε λόγο για μια ταινία-ωδή προς το σινεμά, ωδή προς την τέχνη της σκηνοθεσίας, μια ταινία που θα αργήσει πολύ να φανεί μέσα στον κάθε θεατή. Θα φανεί όμως και μάλιστα με τρόπο ιμπεριαλιστικό.
Μαζί με τον ντελ Τόρο έχουν συμφωνήσει σχεδόν όλοι οι κριτικοί κινηματογράφου στα μεγαλύτερα μέσα του εξωτερικού. Guardian, Vanity Fair, New York Times, Independent, Indiewire κι η καταμέτρηση δεν έχει σταματημό. Το 100% στο Rotten Tomatoes και το 92% στο Metacritic υπέχουν θέση επιχειρημάτων. Δεν χρειάζεται κάτι άλλο.
Σε σχεδόν τρεισήμιση ώρες ο Σκορτσέζε κάνει κάτι που είναι ίσως το πιο δύσκολο για κάθε δημιουργό. Απαντά στον ίδιο του τον εαυτό και βρίσκει έναν άλλο τρόπ έκφρασης, ένα άλλο μονοπάτι. Κοιτάζει το Goodfellas και το ξαναστήνει αυτή τη φορά καθρεφτίζοντας τις αρετές του. Κι ο καθρεφτισμός σημαίνει τα πράγματα να φανούν ακριβώς ίδια, μα από την ανάποδη. Γι΄αυτό και όλοι συντείνουν στην «ο καλύτερος Σκορτσέζε από το Goodfellas μέχρι σήμερα» παραδοχή.
«Ένα γκανγκστερικό αριστούργημα», «ένα γκανγκστερικό έπος με πάγο στις φλέβες του» είναι κάποιες από τις μεγαλόσχημες φράσεις που εξανάγκασε το Irishman τους κριτικούς να γράψουν για εκείνο.
Σε όλη αυτή την αποθέωση έχει παίξει ρόλο και η δημιουργική απελευθέρωση για τον Σκορτσέζε που του πρόσφερε το Netflix. Η πλατφόρμα αντιλήφθηκε το πλεονέκτημά της έναντι των κινηματογραφικών παραγωγών. Δεν κοιτάζει πρωτίστως τα έσοδα. Αυτά τα έχει εξασφαλισμένα είτε έχει το Irishman είτε όχι. Σίγουρα δελέασαν τον Σκορτσέζε με στόχο να γραφτούν νέοι συνδρομητές, αλλά πόνταραν πρώτα στην ανάγκη του καλλιτέχνη να μην έχει εμπορικά εμπόδια, εμπορικά πρέπει να ακολουθήσει.
Για τον ίδιο το Irishman ήταν ένα προσωπικό πείραμα. Το ότι πέτυχε τόσο πολύ ως προς το κοινό, τουλάχιστον τους κριτικούς, είναι κάτι που ο καθένας το θέλει, αλλά ούτε ο Σκορτσέζε δε μπορεί να το προβλέψει. Έκανε το Irishman για να ικανοποιήσει το δικό του εγώ και ήρθε αυτή η ευτυχής συγκυρία που το εγώ του απορροφά τα εγώ όλου του κινηματογραφικού κοινού. Κι αυτό θα φανεί όταν βγει η ταινία στις αίθουσες και μετά στο Netflix.
Το Irishman, αν βραβευτεί κιόλας στα Όσκαρ και δεν χαντακωθεί λόγω της ιστορίας του Ντε Νίρο, ίσως αποτελέσει την ταινία που θα αλλάξει πολλά στον ανταγωνισμό του σινεμά με τις πλατφόρμες. Εννοείται προς όφελος των δεύτερων.
Ο Κουαρόν με το Roma έδωσε ένα πρώτο δείγμα, το The Irishman ίσως δώσει την τελική ώθηση. Θα είναι αυτό που θα δείξει στους δημιουργούς πως στις πλατφόρμες το περιβάλλον είναι ασφαλές για την δημιουργική τους έκφραση. Ακόμα κι αν η ταινία τους δεν ικανοποιήσει τους συνδρομητές, το κακό για την πλατφόρμα θα είναι μικρό. Είναι ένα ρίσκο που μπορούν να πάρουν στην προσπάθεια τους να βάλουν στο δυναμικό τους τα βαριά ονόματα της βιομηχανίας.
Κάπως έτσι το Netflix υπέγραψε με τον Σκορτσέζε, με τους Μπενιόφ και Βάις, με τη Σόντα Ράιμς, με τον Στίβεν Σόντεμπεργκ.
Σε ένα λιγότερο μεγαλεπήβολο πλαίσιο, το Irishman φαντάζει ως το επικρατέστερο να εμποδίσει το Joker από το Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας. Ακόμα και το Once Upon A Time In Hollywood δεν είναι τόσο κοντά όσο αυτό. Το ιδιαίτερο πάντως είναι πως αυτές οι τρεις ταινίες συνδέονται τρομερά.
Στου Ταραντίνο την ταινία παίζει ο Αλ Πατσίνο ως sidekick. Στο Joker παίζει ο Ντε Νίρο ως sidekick. Στο Irishman παίζουν κι οι δύο ως πρωταγωνιστές!