Είναι αναπόφευκτο: όταν τελειώσει αυτή η πρωτόγνωρη καραντίνα που βιώνουμε, ανάμεσά μας θα υπάρχουν περισσότεροι σινεφίλ απ’ ότι πριν από αυτή. Και εδώ που τα λέμε, όσο αμφιλεγόμενο και αν είναι να ψάχνει να βρει κανείς θετικά εν μέσω μιας τόσο δύσκολης κατάστασης, αυτό είναι πολύ μεγάλο θετικό. Ένας κόσμος με περισσότερους οπαδούς του σινεμά θα είναι σίγουρα ένας πιο ενδιαφέρων κόσμος.
Βέβαια, υπάρχουν ορισμένες ταινίες που αναπόφευκτα γίνονται viral αυτές τις μέρες. Κάτι ο εγκλεισμός, κάτι η κατάσταση έκτακτης ανάγκης που επικρατεί έξω από το σπίτι, τα κινηματογραφικά «βήματα» των επίδοξων θεατών τους ωθούν στο να βλέπουν ταινίες που κολλάνε με το πνεύμα των ημερών.
Ειδικοί στην στατιστική δεν είμαστε αλλά οκ, στην εποχή των social media άπαντες έχουμε ορισμένα στατιστικά δείγματα στο μυαλό μας για το ποιες είναι οι συνήθειες των ανθρώπων γύρω μας. Και εντελώς διαισθητικά, μπορούμε εύκολα να πούμε ότι υπάρχουν τρεις ταινίες που ο κόσμος τις έχει λιώσει αυτόν τον καιρό.
Ο καθένας φυσικά έχει διαφορετικό περίγυρο και ενδεχομένως να διαφωνήσει με την τριάδα που ακολουθεί αλλά -γνώμη μας πάντα- αυτές τις ταινίες που θα παραθέσουμε πρέπει να τις έχει δει η συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων που κάθονται κλεισμένοι στο σπίτι:
«Contagion» (2011) του Στίβεν Σόντεμπεργκ
Και να φανταστεί κανείς πως όταν είχε παιχτεί στους κινηματογράφους αυτή η ταινία του Σόντεμπεργκ, ελάχιστα λιγότερο από μια δεκαετία πριν, όχι απλά είχε περάσει απαρατήρητη αλλά είχε πάρει και εξαιρετικά άσχημες κριτικές. Και κοίτα να δεις που σήμερα, εννιά ολόκληρα χρόνια μετά, άπαντες την παρακολουθούν θεωρώντας πως πρόκειται για μια σχεδόν προφητική ταινία. Και εδώ που τα λέμε, πως να γίνει διαφορετικά; Ταινία που αφηγείται την ιστορία της εξάπλωσης ενός ασύλληπτα επικίνδυνου ιού στον πλανήτη και θέτει σε επιφυλακή όλη την ανθρωπότητα: θα μπορούσε να είναι μια σύνοψη του σήμερα. Αναπόφευκτα, έχουν πάρει φωτιά οι οθόνες προβάλλοντάς την.
«Η πλατφόρμα» (2019) του Γκάλντερ Γκαστελού-Ουρούτια
Θα ήταν ένα μέτριο δυστοπικό θρίλερ με ενδιαφέρουσα κεντρική ιδέα αλλά τίποτα το ιδιαίτερο ως προς την ουσία του, αν είχε κυκλοφορήσει σε κάποια άλλη εποχή. Ανέβηκε ωστόσο στο Netflix στις πρώτες μέρες της καραντίνας και το concept του ήρθε και έδεσε με το… mood, που επικρατεί ανάμεσά μας. Σε έναν απροσδιόριστο τόπο, σε έναν απροσδιόριστο χρόνο υπάρχει μια φυλακή -στην οποία μάλιστα οι πολίτες μπαίνουν οικειοθελώς με την υπόσχεση ενός καλύτερου μέλλοντος όταν βγουν από αυτή- χτισμένη σε επίπεδα. Κάθε κελί έχει από δυο κατοίκους και κάθε μέρα, οι κάτοικοι στα κελιά των πάνω ορόφων τρώνε καλύτερα από τους από κάτω τους, που αρέσκονται στα αποφάγια των… από πάνω. Όσο πιο κάτω είσαι σε αυτή τη φυλακή τόσο χειρότερα τρως. Μάλλον αλληγορία για την ταξική κοινωνία ήθελε να σκηνοθετήσει ο Ισπανός σκηνοθέτης, η ψυχολογία του εγκλεισμού την έκανε ωστόσο viral. Δεν είναι και κάτι συνταρακτικό ως προς την ουσία της η ταινία, εδώ που τα λέμε, γίνεται χαμός με την πάρτη της ωστόσο.
«Σπιρτόκουτο» (2002) του Γιάννη Οικονομίδη
Ειρωνικό δεν είναι που οι ταινίες που έκαναν γνωστούς τους δυο πιο επιτυχημένους σύγχρονους Έλληνες σκηνοθέτες είναι εξ΄ολοκλήρου γυρισμένες σε ένα σπίτι; Τόσο ο «Κυνόδοντας» του Λάνθιμου όσο και το «Σπιρτόκουτο» του Οικονομίδη, αποτυπώνουν την καθημερινότητα μιας οικογένειας στους τέσσερις τοίχους ενός σπιτιού με εντελώς διαφορετικό ύφος και λογική η κάθε μία βέβαια. Σε αυτή την παράδοξη σύγκριση, φαίνεται πάντως πως το «Σπιρτόκουτο» κερδίζει πόντους στην καραντίνα. Ταυτίζεται πιο εύκολα η ελληνική ψυχοσύνθεση με τις αγριοφωνάρες που καθορίζουν την ταινία – ντεμπούτο του Οικονομίδη και αναπόφευκτα την βλέπει κόσμος αυτό τον καιρό. Καλός και ο «Κυνόδοντας» αλλά πολύ συμβολικός, πολύ αλληγορικός. Όσοι γουστάρουν να δουν κάτι ελληνόφωνο, θέλουν μάλλον τον ρεαλισμό του Οικονομίδη και τον διαλέγουν τώρα στην καραντίνα.