Γράφει ο Μάριος Αγγελέτος
Σαν σήμερα έκανε πρεμιέρα το «Braveheart» πριν από 25 χρόνια στους κινηματογράφους, με τον Μελ Γκίμπσον να δίνει «ρέστα» μπροστά και… πίσω από την κάμερα.
Μπορεί πλέον ο Γκίμπσον να έχει «χάσει» το παιχνίδι, με πολλούς να υποστηρίζουν πως ανήκει στην «μαύρη» λίστα του Χόλιγουντ, ωστόσο έχει κάτι παραπάνω από αρκετούς λόγους για να νιώθει περήφανος για το βιογραφικό του. Και το «Braveheart» βρίσκεται αναμφίβολα στην κορυφή της λίστας των επιτυχιών του Γκίμπσον.
Όλα ξεκινούν στην Σκωτία του 1280, ο βασιλιάς της Αγγλίας, Εδουάρδος ο Μακροσκελής, κατακτά και διοικεί σαν τύραννος την «ακέφαλη» Σκωτία, πνίγοντας στο αίμα κάθε προσπάθεια των ντόπιων για απελευθέρωση. Ο νεαρός Γουίλιαμ Γουάλας βιώνει την προδοσία και την βαναυσότητα του Εδουάρδου από πρώτο χέρι, με τον πατέρα του και τον αδερφό του να σκοτώνονται. Εκεί αναλαμβάνει την ανατροφή του ο θείος του, με τον οποίο πηγαίνει για προσκύνημα σε όλη την Ευρώπη.
Χρόνια αργότερα επιστρέφει στην Σκωτία, με τον ίδιο να ερωτεύεται αμέσως την Μάρον, μία παιδική του φίλη. Την ίδια στιγμή ο Εδουάρδος θέλοντας να σφίξει τον κλοιό στην Σκωτία, δίνει γη και δικαιώματα στους ντόπιους Άγγλους ευγενείς, ανάμεσα τους και αυτό της πρώτης νύκτας. Οι δύο τους παντρεύονται στα κρυφά, ωστόσο όταν ο Γουάλας προσπαθεί να την σώσει από κάποιους στρατιώτες, εκείνοι την αιχμαλωτίζουν και την εκτελούν.
Πλέον δεν έχει τίποτα να χάσει, είχε έρθει η ώρα για τον ίδιο, αλλά και για τους υπόλοιπους Σκωτσέζους να ξεσηκωθούν. Μαζί με τους φίλους του σκοτώνουν όλους τους Άγγλους στρατιώτες του χωριού τους, ωστόσο αυτό δεν είναι αρκετό.
Μόλις γίνεται γνωστή η επανάσταση του Γουάλας, όλο και περισσότεροι ντόπιοι εντάσσονται στον «στρατό» του, με την ώρα για το μεγάλο χτύπημα πλέον να έχει φτάσει. Στο πεδίο της μάχης του Στέρλινγκ, ο στρατός των Σκωτσέζων ευγενών ήταν έτοιμος να εγκαταλείψει και να υποκύψει για άλλη μία φορά στους Άγγλους.
Όλα αυτά μέχρι να εμφανιστεί εκείνος και να δώσει έναν από τους σπουδαιότερους μονόλογους στην κινηματογραφική ιστορία. Έναν μονόλογο που κάθε άνθρωπος που έχει δει την ταινία τουλάχιστον δύο φορές, έχει αποπειραθεί να πει και ο ίδιος, είτε μόνος του είτε μπροστά από έναν καθρέφτη.
Η νίκη έρχεται προς έκπληξη όλων, πλέον επόμενος στόχος του Γουάλας είναι το Γιορκ. Η κατάκτηση όμως δεν είναι αρκετή, θέλει να μείνει ένα μήνυμα και αυτό το μήνυμα ήταν ξεκάθαρο. Όταν ο Εδουάρδος έλαβε ένα καλάθι με το κομμένο κεφάλι του ανιψιού του μέσα, κατάλαβε πως δεν είχε να κάνει με άλλη μία ομάδα «τρελών» Σκωτσέζων, αυτή την φορά τα πράγματα ήταν τελείως διαφορετικά, τόσο για εκείνον όσο και για τον ανίκανο γιο του.
Μην έχοντας άλλες εναλλακτικές, στέλνει την γυναίκα του γιου του, Ισαβέλλα, να διαπραγματευτεί με τον Γουάλας, όσο εκείνος ετοιμάζει μία νέα επιδρομή στην Σκωτία, πίσω από την πλάτη τους. Οι δύο τους ωστόσο γνωρίζουν το πραγματικό πρόσωπο του Εδουάρδου, δεν θα τον εμπιστευόντουσαν ούτε στιγμή στην ζωή τους.
Ο Γουάλας ζητά την βοήθεια του Ροβέρτου Α’, διαδόχου του χρόνου της Σκωτίας. Μπορεί εκείνος να θέλει να βοηθήσει τον αγώνα των συμπατριωτών του, όμως ο πατέρας του δεν βλέπει με καλό μάτι την επανάσταση, θέλει και θα κάνει τα πάντα για να εξασφαλίσει πως ο γιος του θα βρεθεί στο θρόνο της Σκωτίας.
Στο Φόλκερκ βιώνει την προδοσία των συμπατριωτών του, οι οποίοι δωροδοκήθηκαν από τον βασιλιά. Τότε ένας εξαγριωμένος Γουάλας ξεκινά να σκοτώνει όσους τον πρόδωσαν, ξεκινώντας παράλληλα έναν επταετή αντάρτικο πόλεμο απέναντι στον βασιλιά. Τότε ο Ροβέρτος κανονίζει να συναντήσει στον Γουάλας στο Εδιμβούργο, έχοντας πάρει απόφαση πως είχε έρθει η ώρα για μία ελεύθερη Σκωτία.
Όμως δεν λογάριαζαν χωρίς τον πατέρα του, δεν το ενδιέφερε ποτέ η επανάσταση, αλλά τα πλούτη και η εξουσία. Ο Γουάλας αιχμαλωτίζεται από στρατιώτες και οδηγείται στο Λονδίνο, εκεί που θα πεθάνει. Η Ισαβέλλα με την οποία είχε συνάψει σχέση θέλει να εκδικηθεί τον Εδουάρδο, ο οποίος είναι ετοιμοθάνατος και ανήμπορος να μιλήσει. Εάν υπάρχει κάτι το οποίο απασχολεί περισσότερο έναν βασιλιά από το βασίλειο του, είναι το μέλλον του. Η Ισαβέλλα όμως είχε φροντίσει να «σκοτώσει» το μέλλον του, όταν του αποκάλυψε πως είναι έγκυος με το παιδί του Γουάλας. Ήθελε να γνωρίζει πως κάποτε ο γιος του μισητού του εχθρού, θα ανέβαινε στον θρόνο της Αγγλίας.
Ο θάνατος του Γουάλας είναι σίγουρος και με τον πιο βάναυσο τρόπο μάλιστα. Ο δήμιος του έδωσε μία τελευταία ευκαιρία να ζητήσει έλεος και να του κάνει την χάρη να του δώσει έναν γρήγορο και ανώδυνο θάνατο. Ο λαός που πριν τον χλεύαζε και τον αποκαλούσε δολοφόνο, πλέον ζητάει την αθώωση του. Δεν λύγισε όμως, ούτε στο Στέρλινγκ, ούτε στο Φόλκερκ, ούτε και τώρα. «Ελευθερία!», αυτά ήταν τα τελευταία λόγια του ίδιου, αλλά ακόμα περισσότερο τα τελευταία λόγια που άκουσε πριν τον θάνατο του ο Εδουάρδος.
Μία ελευθερία που έμελλε να έρθει λίγα χρόνια μετά, αυτή την φορά στο πεδίο της μάχης του Μπάνοκμπερν. Πλέον ο Ροβέρτος ήξερε τι έπρεπε να κάνει, δεν θα έσκυβε ποτέ ξανά το κεφάλι στους Άγγλους. Η τελευταία λέξη και παντοτινή επιθυμία του Γουάλας είχε πραγματοποιηθεί, το όραμα για μία ελεύθερη Σκωτία ήταν πλέον αληθινό.
Μπορεί αρχικά ο Γκίμπσον να ήθελε μόνο να σκηνοθετήσει την ταινία, ευτυχώς όμως δέχτηκε και να δώσει σάρκα και οστά και στον ρόλο του Γουίλιαμ Γουάλας. Έναν ρόλο που, εκτός από την σπουδαία ιστορική σημασία που είχε, κατάφερε να «απογειώσει» τον ίδιο τον Γκίμπσον στα μάτια του Χόλιγουντ. Έδειξε πως το «Φονικό Όπλο» και το «Μαντ Μαξ» ανήκαν πλέον στο παρελθόν. Η ταινία κατάφερε να κερδίσει πέντε αγαλματίδια στα Όσκαρ, ανάμεσα τους αυτό αυτό της «Καλύτερης Ταινίας».
Τα μαγευτικά τοπία της Σκωτίας, η μουσική και η ερμηνεία του, ήταν αρκετά για να την καθιερώσουν μέσα στις καλύτερες ταινίες της ιστορίας. Το ρίσκο που πήρε απέδωσε με τον καλύτερο τρόπο, δημιουργώντας ένα σύγχρονο διαμάντι, κάτι για το οποίο πάντα θα μνημονεύεται στην ιστορία του κινηματογράφου.