Το να είσαι ένα τόσο κυρίαρχο προϊόν στο είδος σου, εκτός από τη φήμη που σου φέρνει και το «κάλυμμα» που προκαλεί η εκτυφλωτική λάμψη σου στα αδύνατα σημεία σου, σε τοποθετεί και σε μια θέση διαρκούς κρίσης.
Είτε γιατί ο άνθρωπος έχει μέσα του το μικρόβιο της αντίδρασης και πάει κόντρα στο ρεύμα, απλά και μόνο για να κάνει την διαφορά και να νιώθει διαφορετικά καλύτερος, είτε γιατί όντως υπάρχουν βάσιμα επιχειρήματα διαφοροποίησης, το εκάστοτε τέτοιο προϊόν θα πρέπει να αποδείξει στους δύσπιστους πως δικαίως αξίζει.
Το Casa de Papel είναι το κατ΄εξοχήν τηλεοπτικό πρόγραμμα με τα παραπάνω χαρακτηριστικά. Και η, σκληρή, αλήθεια είναι πως δεν έχει πείσει τους δύσπιστους. Σε πολλές περιπτώσεις δεν έπεισε ούτε τους εύπιστους πως ο τόσος ντόρος είναι δικαιολογημένος. Ιδίως από τη στιγμή που το μπάτζετ ανέβηκε κατακόρυφα όταν πέρασε σε παραγωγή υπό την σκέπη του Netflix.
Αναπόφευκτα λοιπόν, κάθε φορά που θα εμφανίζεται μια σειρά ή μια ταινία που άπτεται της ίδιας θεματικής, οι συγκρίσεις θα εμφανίζονται στο μυαλό. Είναι βεβαίως πολύ άτοπο να συγκρίνει κανείς μια σειρά με μια ταινία, αλλά στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι και τόσο άτοπο.
Ο λόγος για το El Robo del Siglo ή ελληνιστί Το Κόλπο του Αιώνα, μια ταινία εξ Αργεντινής που καταπιάνεται με μια από τις πιο διαβόητες περιπτώσεις ληστείας τραπεζών στη χώρα πριν από μερικά χρόνια.
Ο τρόπος που φτιάχνει το σενάριο και σκηνοθετεί ο Άριελ Γουινογράδ είναι τέτοιος που οι ομοιότητες είναι τεράστιες με το Casa de Papel, αλλά η εκτέλεση είναι απείρως καλύτερη και πιο ποιοτική, αν θέλετε. Σίγουρα είναι πολύ πιο ταιριαστή και χωρίς να ξεφεύγει, ενώ πετυχαίνει να αποδώσει το κοινωνικό σχόλιο με τρόπο ευδιάκριτο κι όχι με τρόπο συμπιεσμένο, ώστε να αποκτά ελάχιστη σημασία, όπως συμβαίνει στη σειρά.
Στο Robo del Siglo έχουμε μια τραπεζική ληστεία, όπου το σχέδιο της συμμορίας προβλέπει να φύγουν από μια τρύπα σε έναν τοίχο σε ένα από τα θησαυροφυλάκια. Κι εδώ η πράξη της ληστείας δεν είναι κομμάτι μιας κατά συρροήν εγκληματικής ομάδας. Είναι το αιτιατό μιας κοινωνικής ανισότητας που εξωθεί ανθρώπους σε αδόκιμους τρόπους έκφρασης της αγανάκτησης τους.
Όταν η σιωπή του καθενός δεν λαμβάνεται υπ΄όψιν, τότε θα ληφθεί υπ΄όψιν η ανεξέλεγκτη οργή του. Η ταινία στήθηκε με σκοπό να καταγράψει με τρόπο τραγικά κωμικό την ανισότητα δεκαετιών που υπάρχει στην Αργεντινή, αλλά βρίσκει τον δρόμο της στις κινηματογραφικές αίθουσες σε μια περίοδο που η ανισότητα εμφανίζεται παντού. Σε μια περίοδο που η ειρηνική αντίσταση χλευάζεται και η βίαιη αντίδραση γίνεται μονόδρομος.
Μπορεί σκηνοθετικά να αποδίδεται με τον πιο απλό τρόπο και με ίχνη σατιρικά, όμως το El Robo del Siglo είναι απόλυτα εφαπτόμενο του κόσμου του. Η ιδέα του ονείρου, η ελπίδα του καλύτερου έχει αποστερηθεί από τα μεγάλα λαϊκά στρώματα και αυτό δεν μπορεί να καλουπωθεί. Ο μόνος τρόπος να παύσει είναι η προσφυγή στα ακρότατα όρια της παρανομίας.
Φυσικά αυτό είναι μια απλή κοινωνική καταγραφή. Το σινεμά έρχεται να παρέμβει για να το πετύχει αυτό με μια αφήγηση μπρος-πίσω, εξηγώντας την θέση κάθε υποκειμένου και σκαρφιζόμενο σημεία ενδεχόμενης γκάφας που επιτείνουν τη σύνδεση του θεατή με το θέαμα.
Και στο τέλος έρχεται να δημιουργηθεί με ομορφιά η αναπόφευκτη πορεία των λαϊκών στρωμάτων που περνάνε από τον κόσμο του χρήματος, έναν κόσμο στον οποίο δεν ταιριάζουν, γιατί δεν τους άφησαν να ταιριάξουν. Οι ληστές μπαίνουν στην τράπεζα, έναν τόπο που λάμπει από το χρυσάφι, και καταλήγουν στους υπονόμους της πόλης. Γιατί η κοινωνία, το σύστημα, ακόμα και με λεφτά στις τσέπες, δεν θα τους αποδεχτεί ποτέ.
Αν είσαι εξοικειωμένος με την κωμική εκδοχή του λατινοαμερικάνικου σινεμά, τότε το Robo del Siglo είναι από τις ταινίες που θα σου αρέσουν. Έχει τον χιουμοριστικό χαρακτήρα του Wild Tales και την δράση του εξίσου υπέροχου El Clan και στον πυρήνα αυτών την ένωση με την πραγματικότητα!