Ο Τομ Ρίπλεϊ είναι ένας λογοτεχνικός ήρωας που μπορεί να μην είναι τόσο δημοφιλής στον κινηματογράφο όπως ο Τζέιμς Μποντ ή ο Σέρλοκ Χολμς αλλά έχει τις κινηματογραφικές του στιγμές. Δημιούργημα της φαντασίας της Πατρίτσια Χάισμιθ, ο Ρίπλεϊ, ένας ιδιοφυής απατεώνας, καιροσκόπος, αδίστακτος και διαβολικός, πρωταγωνίστησε σε πέντε βιβλία της τελευταίας και αναπόφευκτα, κάποες από τις τόσο γοητευτικές και «γκρίζες» ιστορίες του έγιναν ταινίες.
Με διαφορά η πιο γνωστή μεταφορά είναι το «Ο Ταλαντούχος κύριος Ρίπλεϊ» του 1999 με τον Ματ Ντέιμον και τον Τζουντ Λο αλλά δεν είναι λίγοι εκείνοι που προτιμούν την πρώτη κινηματογραφική μεταφορά της εν λόγω ιστορίας, αυτή του 1960 με όνομα «Γυμνοί στον ήλιο» και τους Αλέν Ντελόν και Ζαν Πολ Μπελμοντό. Αδίκως υποτιμημένη ταινία από το εν λόγω σύμπαν είναι το «Παιχνίδι του Ρίπλεϊ» του 2002 με τον Τζον Μάλκοβιτς αλλά όσο απολαυστικές και αν είναι όλες τους, καμία δεν αγγίζει το μεγαλείο της δημιουργίας του Βιμ Βέντερς με τον γοητευτικό απατεώνα.
Ο λόγος για το «Ένας Αμερικάνος φίλος» του 1977, βασισμένο στο «Το παιχνίδι του Ρίπλεϊ», δηλαδή το τρίτο βιβλίο της σειράς της Χάισμιθ αλλά καθοριστικά προσαρμοσμένο στο ύφος και τη φιλοσοφία του σπουδαίου Γερμανού σκηνοθέτη, που μεταφέρει την ιστορία στο εμβληματικό αλλά τόσο μελαγχολικό -αν κινηματογραφηθεί σωστά- Βερολίνο και αντιλαμβάνεται την βασική ιστορία ως μια αφορμή για να μιλήσει για την ανθρώπινη ψυχοσύνθεση όπως αυτή διαμορφώνεται μέσα στους ρυθμούς και τις αξίες της δυτικής κοινωνίας.
Το βασικό στόρι έχει ως εξής: Όταν ο Αμερικάνος τυχοδιώκτης Τομ Ρίπλεϊ μαθαίνει ότι ο κορνιζοποιός Τζόναθαν Ζίμερμαν πάσχει από ανίατη ασθένεια πείθει τον Μάινοτ, έναν άνθρωπο του υποκόσμου να τον προσλάβει σαν πληρωμένο δολοφόνο. Μια τέτοια συμφωνία θα αποφέρει ικανοποιητικά κέρδη στον Τζόναθαν, ώστε να αφήσει κάτι στη γυναίκα του και το παιδί τους. Τι έχει να χάσει αφού πρόκειται να πεθάνει ούτως ή άλλως;
Από τη μια, ένας οικογενειάρχης που σύντομα θα πεθάνει από μια αγιάτρευτη, σπάνια ασθένεια. Από την άλλη, ένας κομπιναδόρος που για σαδιστικούς λόγους τον εμπλέκει σε μια ιστορία πληρωμένων δολοφονιών. Ένα παιχνίδι που σύντομα θα εξελιχθεί σε μια προσωπική ιστορία απελευθέρωσης – λίγο πριν τον θάνατο, πόσο κρίμα. Μια αποπλάνηση που σύντομα θα γίνει μια μεγάλη φιλία. Ένα νεο-νουάρ που ξεκινάει ως μια ιδιοτύπη crime ιστορία για να μετουσιωθεί σε έναν υπαρξιστικό ύμνο.
Οι Μπρούνο Γκανζ (ως αθώο θύμα που καταλήγει ένας εξεγερμένος και άρα απελευθερωμένος άνθρωπος) και Ντένις Χόπερ (ως σαδιστής απατεώνας που μετουσιώνεται σε έναν ιδιότυπα πιστό φίλο) γράφουν κινηματογραφική ιστορία και το δεύτερο επίπεδο ανάγνωσης της πλοκής, το οποίο έχει να κάνει στην πραγματικότητα με την αστική μοναξιά, ηγεμονεύει θριαμβευτικά όσο περνάει η ώρα πάνω στο θρίλερ που φαινομενικά βλέπουμε. Ένα αληθινό αριστούργημα που μόνο αν το δει κανείς μπορεί να κατανοήσει το μεγαλείο του.
Μέχρι τις 8 Ιανουαρίου, το «Ένας Αμερικάνος φίλος» θα βρίσκεται στην πλατφόρμα του Ertflix. Μια (κατά προτίμηση βραδινή) προβολή του θα είναι ό,τι πρέπει αν θες να δεις ένα πρότυπο, αριστουργηματικό νεο-νουάρ…
