Ο ένας έμεινε στην συνείδηση των πιο πολλών ως ένας «κωμικός» ηθοποιός αλλά η αλήθεια είναι πως αν γίνει ένα άτυπο γκάλοπ, μάλλον για τους πιο δραματικούς ρόλους του θα τον θυμόμαστε: αναμφίβολα, ο Ρόμπιν Γουίλιαμς υπήρξε η επιτομή του «θλιμμένου κλόουν». Ο δεύτερος θα μείνει στην ιστορία ως ο τέλειος ηθοποίος για γκανγκστερικούς ρόλους αλλά μόνο για αστείο θα μπορούσε κανείς να αμφισβητήσει το εύρος του ταλέντου του: ο λόγος για τον μεγάλο Ρόμπερτ Ντε Νίρο.
Με δυο τέτοιους ηθοποιούς θα ήταν πολύ δύσκολο εκείνη η έτσι κι αλλιώς συγκινητική ταινία που κυκλοφόρησε το 1990, αλλά έμελε να μην κερδίσει την διαχρονικότητα σε επίπεδο δημοφιλίας που της άξιζε, να μην προκαλέσει ένα σωρό συναισθηματικές διακυμάνσεις κατά τη θέασή της. Τα «Ξυπνήματα», το συγκινητικό κοινωνικό δράμα με τον Ντε Νίρο και τον Γουίλιαμς, βασισμένο στο ομόνυμο βιβλίο που με τη σειρά του βασίζεται σε μια αληθινή ιστορία, είναι μια ταινία που καλό είναι όταν την παρακολουθήσεις να έχεις ένα πακέτο χαρτομάντιλα στο πλάι σου γιατί τα δάκρυά σου είναι δεδομένα.
Ένας γιατρός προσλαμβάνεται σ’ ένα νοσοκομείο και έρχεται σε επαφή με κατατονικούς ασθενείς που πάσχουν από εγκεφαλίτιδα. Οι άνθρωποι αυτοί δεν μπορούν να μιλήσουν ούτε να κουνηθούν για δεκαετίες, πολλοί εξ’ αυτών από την παιδική τους ηλικία. Αυτό μάλλον ανακουφίζει τον ιδιαίτερο και μοναχικό Δρ. Σέγιερ, που άλλωστε δεν «το έχει» και πολύ με την ανθρώπινη επαφή, συνεπώς αυτοί οι ασθενείς, ο εγκέφαλος των οποίων αδυνατεί να συντονιστεί με τις βουλήσεις τους, είναι οι τέλειοι ασθενείς για εκείνον.
Όλα θα αλλάξουν τόσο μέσα στον γιατρό όσο και στην καθημερινότητα του νοσοκομείου, όταν αυτός θα προκαλέσει άθελά του ένα «ξύπνημα» σε μια ασθενή του: καταφέρνει να την κάνει να κουνήσει τα χέρια της προκειμένου να πιάσει τα γυαλιά της, όταν εκείνος τα κρατάει μπροστά της και μετά τα αφήνει να πέσουν. Η κατατονική ασθενής συνεχίζει να μην επικοινωνεί αλλά αντανακλαστικά ορισμένες μικρές κινήσεις σημειώνονται στη συμπεριφορά της.
Η μόνιμη θεραπεία αυτών των ανθρώπων γίνεται εμμονή για τον γιατρό που σταδιακά αναπτύσσει μια πρωτοποριακή μέθοδο θεραπείας που επαναφέρει τους ασθενείς του: ορθότερα θα λέγαμε, τους «ξυπνάει». Πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα όλων ο Λέοναρντ, με τον οποίο ο γιατρός θα αναπτύξει μια ιδιαίτερη, συγκινητική σχέση. Αν και μεσήλικας, ο Λέοναρντ βιώνει την άγρια χαρά της εξέλιξης έτσι όπως ένα μικρό παιδί θα μπορούσε να βιώσει και μέσα από αυτόν το μουντό νοσοκομείο σταδιακά αποκτά και πάλι ζωή.
Η συνειδητοποίηση πως οι ασθενείς του νοσοκομείου δεν ήταν «φυτά» αλλά άνθρωποι με ενεργές τις αισθήσεις τους και τα συναισθήματά τους, που το σώμα τους δεν μπορούσε να υπηρετήσει προκαλεί ένα αίσθημα λύτρωσης όσο η θεραπεία πετυχαίνει αλλά εν τέλει, γιγαντώνει την απελπισία όταν φαίνεται πως η θεραπεία δεν είναι αρκετή για να μονιμοποιήσει την κινησιολογία των ασθενών, που ο ένας μετά τον άλλο επανέρχονται στην αρχική τους κατάσταση.
Και κάπως έτσι, τα «Ξυπνήματα» μας γεμίζουν διλλήματα: η ανακάλυψη πως αυτοί οι κατατονικοί άνθρωποι νιώθουν τα πάντα γύρω τους είναι μια γλυκή ή μια πικρή συνειδητοποίηση; Τι είναι προτιμότερο; Να υπάρχεις αλλά να μην μπορείς να το εκμεταλλευτείς ή να μην υπάρχεις καν; Η έννοια της ίδιας ανθρώπινης φύσης αποκτά στοιχεία φιλοσοφικού προβληματισμού και τα «Ξυπνήματα» μας κάνουν να πλαντάζουμε στο κλάμα, καθώς φωλιάζουν για πάντα μέσα μας.
Δεν μας πιστεύετε; Κάντε μια βόλτα στο Netflix, δείτε την ταινιάρα και θα πιστέψετε. Όμως, είπαμε: να έχετε χαρτομάντηλα πλάι σας…