Δεν χρειάζεται να είσαι άνω των 40 (και να έχεις ξενυχτήσει αρκετές φορές για χάρη του) ώστε να το γνωρίζεις. Δεν είναι απαραίτητο να το έχεις δει σε πρώτη προβολή (με τους γονείς σου να ωρύονται «δεν είναι αυτά για παιδιά, πήγαινε για ύπνο»). Δεν απαιτείται καν να έχεις υπάρξει (κι εσύ) ερωτευμένος με τη θρυλική Βερόνικα Αργέντζη. Και τίποτα απ’ όλα αυτά να μην ισχύει, το ξέρεις ή το έχεις ακούσει: Το «Τμήμα Ηθών» είναι μια από εμβληματικές σειρές στην ιστορία της ελληνικής τηλεόρασης.
Μπορεί το 2024 (που έχεις παρακολουθήσει κάθε αμερικανιά τύπου CSI, NCIS, LAPD και κάθε σχετικό ακρωνύμιο που δεν έχεις ιδέα τι σημαίνει) μια αστυνομική σειρά να μη μοιάζει ακριβώς πρωτοποριακή ιδέα. Όταν παίχτηκε όμως στις αρχές της δεκαετίας του ’90 από τον ΑΝΤ1 το underground κόνσεπτ του Μανούσου Μανουσάκη ήταν μια πραγματική «επανάσταση» για τα τηλεοπτικά δρώμενα:
Άγγιζε ευαίσθητα κοινωνικά ζητήματα, καταπιανόταν με καταστάσεις ταμπού, παρουσίαζε μια όψη της νυχτερινής Αθήνας που (τη συγκεκριμένη εποχή) σόκαρε συχνά τον τηλεθεατή: Φόνοι, ληστείες, βιασμοί, αντιδικίες και εγκλήματα πάθους ήταν κατά κύριο λόγο στο επίκεντρο. Και το κοινό παρακολουθούσε με κομμένη την ανάσα την προσπάθεια της θρυλικής ομάδας αστυνομικών (με διαφορετικά χαρακτηριστικά ο καθένας) να διαλευκάνουν τις μυστηριώδεις υποθέσεις.
Έγραψε ιστορία λοιπόν ο Χρήστος Τσάγκας στον ρόλο του αστυνόμου Μιχάλη Κασσανδρή, ο Τίμος Περλέγκας (που έφυγε μάλιστα από τη ζωή ενόσω η σειρά παιζόταν ακόμα) ως άμεσος συνεργάτης του, ο Θεόφιλος Βανδώρος με την εμβληματική κοτσίδα του… Και φυσικά ο Απόστολος Γκλέτσος (που απ’ αυτή την τηλεοπτική του παρουσία έγινε ευρέως γνωστός), το απόλυτο sεx symbol της εποχής, Βερόνικα Αργέντζη, αλλά και το υπόλοιπο εξαιρετικό καστ με ηθοποιούς όπως οι Πάνος Μιχαλόπουλος, Μαριάννα Τουμασάτου και Ελίνα Ακριτίδου.
Για να γεννηθεί όμως η ιστορική σειρά δεν χρειάστηκε μόνο η μαεστρία του αξέχαστου Μανούσου Μανουσάκη. Η πάντοτε πρωτοποριακή φιλοσοφία του που συνοψιζόταν στη χαρακτηριστική δήλωση «από τις επιτυχίες που έχω κάνει, ξεχωρίζω την επόμενη».
Για να φτάσουμε στο σημείο να κολλάμε στις τηλεοράσεις νυχτιάτικα και να παθαίνουμε αμόκ κάθε φορά που ακούγαμε τη χαρακτηριστική μουσική με την εικόνα του φάρου του περιπολικού στο σήμα αρχής χρειάστηκε να προηγηθεί μια… αποτυχία. Και η έμπνευση μιας τεράστιας μορφής του ελληνικού (και όχι μόνο) κινηματογράφου: Της Ειρήνης Παπά!
Ως γνωστόν, η θρυλική Ελληνίδα ηθοποιός ήταν θεία του Μανούσου Μανουσάκη. Διαχρονικά εκείνος παραδεχόταν την τεράστια επιρροή που είχε (και) πάνω του. «Η αύρα της πάντα περιέβαλλε όλη την οικογένειά μας. Η Ειρήνη Παππά είναι μεγαλειωδώς άναρχη! Άναρχη όμως με γνώση και στέρεη ιδεολογία. Τα έζησε όλα με τους δικούς της όρους», είχε δηλώσει χαρακτηριστικά στο «Έθνος».
Στην ίδια συνέντευξη ωστόσο είχε κάνει και τη μεγάλη αποκάλυψη: Το «Τμήμα Ηθών» οφείλει την ύπαρξή του στη σπουδαία ηθοποιό. Και σε μια ιδέα που συνέλαβε σε κλάσματα δευτερολέπτου, προσπαθώντας να τον… παρηγορήσει. Έπειτα από παρότρυνση λοιπόν της Σεμίνας Διγενή να θυμηθεί κάτι που του είπε η σπουδαία θεία του και του χρησίμευσε πολύ στη ζωή του, ο αγαπημένος σκηνοθέτης είχε εξηγήσει:
«Κάποτε σχεδιάζαμε με τον Βαγγέλη Λειβαδά να κάνουμε μια σειρά για τη Γαβριέλλα, τη θρυλική ιερόδουλο της Αθήνας. Θα πρωταγωνιστούσε η Σμαρούλα Γιούλη. Ενώ λοιπόν δουλέψαμε πολύ πάνω σ’ αυτό, η δουλειά ναυάγησε.
Ήμουν πάρα πολύ απογοητευμένος και η Ειρήνη με ρώτησε το γιατί. Όταν της διηγήθηκα τι συνέβη, γέλασε και μου είπε:
“Και γι’ αυτό στενοχωριέσαι; Αντί να κάνεις σίριαλ για μια πουτ…α, κάνε για πολλές. Φτιάξε ένα Τμήμα Ηθών και χώρεσε μέσα όλες τις πουτ…ες! Ορίστε, σου βρήκα και τον τίτλο”!
Έτσι γεννήθηκε τότε εκείνη η σειρά στον ΑΝΤ1. Είδες ταχύτητα πνεύματος, αλλά και αθυροστομία»;