Ένα βράδυ, σε μια μικρή πόλη κάπου στις ΗΠΑ, ακριβώς στις 02:17 τα ξημερώματα, όλα τα παιδιά μιας συγκεκριμένης τάξης του δημοτικού, σηκώθηκαν από το κρεβάτι τους και έφυγαν τρέχοντας από το σπίτι τους. Όλα έκτος από ένα. Το που πήγαν υπήρξε ένα μεγάλο μυστήριο για μήνες. Όλη η τοπική κοινωνία αναστατώθηκε, θεωρίες συνωμοσίας άρχισαν να κάνουν την εμφάνισή τους, πολλοί από τους γονείς των παιδιών στοχοποίησαν την νεαρή δασκάλα της επίμαχης τάξης χωρίς κανένα αληθινό λόγο ή αιτία, το μυστήριο βάρυνε ακόμα παραπάνω το μοναδικό παιδί που δεν εξαφανίστηκε εκείνο το βράδυ.
Και κάπως έτσι, ξετυλίγεται το «Weapons», η ταινία που καθόρισε το κινηματογραφικό καλοκαίρι, έγινε αντικείμενο συζήτησης ανάμεσα στις τάξεις των σινεφίλ και το φινάλε της προστατεύθηκε ως κόρη οφθαλμού μη τυχόν και γίνει spoiler και χαλάσει την εμπειρία σε όσους δεν πήγαν (ακόμα) να την δουν στα θερινά θυμίζοντας στους πιο παλιούς εκείνο το κλίμα που επικρατούσε τον χειμώνα του 1999 όταν η «Έκτη Αίσθηση» είχε γίνει το απόλυτο talk of the town.
Η σύγκριση με την «Έκτη Αίσθηση» δεν περιορίζεται προφανώς εκεί; δεν ήταν λίγοι εκείνοι που διέκριναν στο «Weapons» κάτι από το πάλαι ποτέ τόσο γοητευτικό και μυστηριώδες σινεμά του Σιάμαλαν με λίγες νότες από το πανέξυπνο στιλ του Τζόρνταν Πιλ. Δεν ήταν και τόσο δύσκολο να πιστέψει κανείς το hype: αν δεν έλεγαν τίποτα σε κάποιον οι κατάμεστες αίθουσες τότε σίγουρα θα μπορούσε να πειστεί από την έτσι κι αλλιώς χρυσή εποχή του horror σινεμά που διανύουμε, είδος από το οποίο ξεπηδάνε όχι μόνο ταινίες-διαμάντια αλλά και ο ένας auteur μετά τον άλλο.
Τρία χρόνια πριν άλλωστε, ο Ζακ Κρέγκερ έδειξε με το «Barbarian», το σκηνοθετικό του ντεμπούτο, πως είναι από εκείνα τα ονόματα που ήρθαν για να στοιβαχθούν πλάι σε αυτά του Πιλ, του Έγκερς, του Άστερ, των αδερφών Φιλίππου και άλλων τόσων που συγκροτούν τη σύγχρονη γενιά του horror. Ας έρθουμε ωστόσο στην ουσία: αξίζει το «Weapons» όλο αυτό το hype; Προφανώς, στο τέλος της ημέρας όλα είναι ζήτημα γούστου. Τυχαίνει ωστόσο πολλές φορές να βλέπεις μια ταινία, να μην ταυτίζεσαι με τα όσα θετικά προκαλεί αλλά να καταλαβαίνεις γιατί τα προκαλεί. Είναι το «Weapons» μια τέτοια περίπτωση.
Πρόκειται σίγουρα για μια ταινία, η αφήγηση της οποίας κυλάει νεράκι. Δεν βαριέσαι ποτέ, ο ρυθμός είναι υποδειγματικός, ο χειρισμός του κινηματογραφικού στιλ που προέκυψε από τον Τζόρνταν Πιλ γίνεται μέσα σε αριστοτεχνικά πλαίσια ενώ και η τμηματική αλά «Ρασομόν» αφήγηση δεν σε αφήνει ποτέ να βαρεθείς. Εδώ όμως προκύπτει και η πρώτη ένσταση. Διότι η μη γραμμική αφήγηση μπορεί πολλές φορές να είναι στοιχείο μεγαλείου αλλά και άλλες φορές ένα καλό καμουφλάζ αδυναμιών της πλοκής: κάνουμε πιο περίπλοκη την πλοκή για να μην φανούν οι σεναριακές αδυναμίες. Εδώ έχουμε να κάνουμε μάλλον με αυτό.
Διότι η τεχνική αφήγησης των διαφορετικών οπτικών γωνιών έχει νόημα στο βαθμό που η μια οπτική αλληλοσυμπληρώνεται με την άλλη έτσι ώστε κάτι που είναι κρυμμένο στη μια ή μοιάζει να αποτελεί κάτι συγκεκριμένο, να εμφανίζεται στην άλλη ή να αποδεικνύεται πως δεν είναι αυτό που φαίνεται. Εδώ στην πραγματικότητα δεν έχουμε να κάνουμε με τίποτα από όλα αυτά. Έχουμε να κάνουμε με ένα σωρό subplots που ενώ σε μια γραμμική αφήγηση θα φαινόταν ο περιττός τους χαρακτήρας, εδώ διασπαρμένα άναρχα πλασάρονται ως κομμάτια ενός παζλ που μένει να ενωθεί. Όταν τελικά διαπιστώνεις πως δεν πρόκειται για αυτό αλλά για… subplots, η κεντρική πλοκή έχει φτάσει στο τέλος της και το μυστήριο έχει λυθεί.
Νομοτελειακά φυσικά, αυτή η «πονηρή» μέθοδος του σκηνοθέτη οδηγεί σε ένα φινάλε που υπό άλλες συνθήκες θα κρινόταν ως μια κορύφωση αναντίστοιχη του μυστηρίου που είχε δομηθεί αφετηριακά. Όμως ο θεατής «χειραγωγείται» μέσω αυτής της τεχνικής αφήγησης να το αποδεχθεί λυτρωτικά. Όχι όμως μέσω της ικανοποίησης των κολλημενων πλέον κομματιών του παζλ που φτιάχτηκε εν τέλει μπροστά του αλλά μέσω της παραπλάνησης: μια δαιδαλώδης διαδρομή προς το φινάλε κάνει το τέλος της πορείας να μοιάζει πιο ελκυστικό από όσο θα φαινόταν αν η διαδρομή ήταν ευθεία, γραμμική δηλαδή.
Είναι εν τέλει το «Weapons» μια μεγάλη παραπλάνηση; Ναι, ξεκάθαρα. Και αυτό ανεξάρτητα από τα υπόλοιπα προτερήματά του. Και είναι άραγε το κοινό τόσο ευκολόπιστο που κάνει χαμό για μια δημιουργία της σειράς; Εδώ η συζήτηση γίνεται πιο περίπλοκη. Ίσως σε μια περίοδο που 9 στις 10 ταινίες πάσχουν από πρωτοτυπία, η δίψα για κάτι πραγματικά φρέσκο να είναι τόσο μεγάλη που το κοινό είναι έτοιμο να βρει μεγαλείο σε δημιουργίες που σε άλλες εποχές θα εκλαμβανόντουσαν ως απλά ένα έντιμο δημιούργημα. Υπό μια έννοια, το «Weapons» είναι «παιδί» της εποχής του. Όχι αυτής της χρυσής πτυχής της που έχει να κάνει με το horror ωστόσο…