Θα έπρεπε, καιρό τώρα, το σκηνοθετικό του αεροπλάνο να έχει χτυπήσει σ’ ένα σμήνος φιλμικών πουλιών και να κατευθύνεται με ταχύτητα προς το έδαφος. Τότε, με την οδυνηρή πρόσκρουση να είναι αναπόφευκτη, θα έσπαγε μεγαλοπρεπώς τα ρεπουμπλικάνικα μούτρα του και το όλο παραμύθι θα τελείωνε. Δε θα ζούσε αυτός καλά κι εμείς καλύτερα- για την ακρίβεια, αυτός δε θα ζούσε καν.
Ο Κλιντ Ίστγουντ είναι 86 ολόκληρων ετών. Ναι, έχει προλάβει τον 2ο παγκόσμιο πόλεμο στα φόρτε του και ήταν σε ηλικία που να τον θυμάται κιόλας (ήρθε στον κόσμο στις 31/5/1930).
Μπορεί να έχτισε μια υποκριτική καριέρα πάνω στα γουέστερν, όμως απογειώθηκε όταν αποφάσισε να περάσει (και) πίσω από τις κάμερες. Έχοντας δείξει τα πρώτα ψήγματα του σκηνοθετικού του ταλέντου στο υπέροχο- κι ελαφρώς υποτιμημένο- “Bird” το 1988, έγινε «σεβαστός» και από την Ακαδημία με τους «Ασυγχώρητους» το 1992 (Όσκαρ καλύτερης ταινίας και σκηνοθεσίας) και μόλις άλλαξε το μιλένιουμ, άναψε στο φουλ τις μηχανές.
“Mystic River” το 2003, “Million Dollar Baby” μια χρονιά αργότερα, το συγκλονιστικό δίπολο “Οι Σημαίες των προγόνων μας”- “Γράμματα από το Ίβο Τζίμα” (2006) και το αριστούργημα “Gran Torino” του 2008.
Μετά, όμως, σαν ο Χρόνος να έριξε μια ματιά στο βιογραφικό του και να διαπίστωσε πως ο παλιός πιστολάς τα ‘χει τετρακόσια (τα χρόνια), οι κινητήρες άρχισαν να υπολειτουργούν: “Invictus” (2009), “Hereafter” (2010), “J. Edgar” (2011), “Jersey Boys” (2014) και “American Sniper” (2014 κι αυτό) δεν ήταν ταινίες αντάξιες του ονόματος του Ίστγουντ. Δεν ήταν, φυσικά, τερατουργήματα που σε έκαναν να βλαστημάς σε όλες τις γλώσσες του πύργου της Βαβέλ την ώρα και τη στιγμή που μπήκες στη σκοτεινή αίθουσα, όμως…
Όμως έδειχναν μια δημιουργική κάμψη. Η αιθέρια δημιουργική πτήση του Κλιντ έμοιαζε να χάνει ολοένα και περισσότερο ύψος, σε σημείο που το έδαφος να έρχεται ολοένα και πιο κοντά.
Ωστόσο, ξέρετε τι λέει το ρητό περί του λύκου που γερνάει, έτσι δεν είναι; Χάρη, λοιπόν, σε μια προσυδάτωση (αυτή του αεροπλάνου της US Airways), ο 86χρονος Ίστγουντ δίνει μια κι απογειώνεται εκ νέου.
Το “Sully” αφηγείται την αληθινή ιστορία του πιλότου Τσέσλι Σαλενμπέργκερ και της πτήσης 1549 από τη Νέα Υόρκη στην Σάρλοτ στις 15 Γενάρη του 2009 . Τότε, λίγη ώρα μετά την απογείωση, το αεροσκάφος χτύπησε σ’ ένα σμήνος πουλιών με αποτέλεσμα να καταστραφούν και οι δύο κινητήρες του. Με την επιστροφή πίσω στο αεροδρόμιο για προσγείωση σ’ αεροδιάδρομο να είναι ανέφικτη, ο κυβερνήτης πήρε την απόφαση να το «ρίξει» στον ποταμό Χάντσον, σώζοντας και τους 155 επιβαίνοντες.
Χάρη στην αφηγηματική απλότητα που τον διακρίνει, ο Ίστγουντ μέσα στα πρώτα 5 καρέ της ταινίας (όχι πάνω από 3-4 λεπτά, δηλαδή) σου συστήνει τους ήρωες (τον Σάλυ, όπως είναι το χαϊδευτικό του ήρωα και τον συγκυβερνήτη Τζεφ Σκάιλς), σου εξηγεί ποιο είναι το «πρόβλημα» (το συμβούλιο ασφαλείας των εθνικών μεταφορών, που ισχυρίζεται ότι το αεροπλάνο έπρεπε και μπορούσε να προσγειωθεί πίσω στο αεροδρόμιο, γλιτώνοντας, έτσι, εκατομμύρια από τις ασφαλιστικές), και τους φόβους του πρωταγωνιστή μέσω πολλαπλών εφιαλτών- μια συντριβή στο κέντρο της Νέας Υόρκης, δηλαδή.
Η κατάληξη της ιστορίας δεν είναι πηγή σασπένς για τον σκηνοθέτη, καθώς ακόμα και για όσους δεν γνώριζαν την ιστορία, η απάντηση- ότι όλα πήγαν καλά, δηλαδή- δίνεται λίγο μετά τους τίτλους αρχής.
Αυτό που απασχολεί τον Ίστγουντ είναι να τοποθετήσει στο επίκεντρο της ταινίας του τον άνθρωπο Σάλυ, έναν ταπεινόφρονα ήρωα που «απλά έκανε τη δουλειά του», όπως λέει ο ίδιος. Γυρνώντας με χειρουργική ακρίβεια τις σκηνές του και αφήνοντας εκτός ταινίας οτιδήποτε περιττό, ο Κλιντ φτιάχνει ένα ουμανιστικό φιλμ, στο οποίο το happy end φοράει το μανδύα της προσωπικής λύτρωσης του πιλότου.
Ο Τομ Χανκς, συγκρατημένος, λιγομίλητος, «τρακαρισμένος» μπροστά στα φλας των φωτογράφων, με το ερώτημα «Τι θα μπορούσε να συμβεί αν…;» να τον κατατρύχει σε όλη την ταινία, είναι υποδειγματικός και μάλλον θα φτάσει μέχρι την 5αδα των υποψηφίων για Όσκαρ. Μπορεί το γεγονός ότι κέρδισε δύο μαζεμένα χρυσά αγαλματίδια (1994 για το «Φιλαδέλφεια» και 1995 για το “Forrest Gump”) να έχει δώσει το… δικαίωμα στην Ακαδημία να τον αδικεί (ενίοτε κατάφωρα, όπως το 2001 που έδωσε το Όσκαρ Α΄ ανδρικού στον «Μονομάχο» του Ράσελ Κρόου αντί για τον δικό του «Ναυαγό»), όμως φέτος τούτη η αδικία θ’ αποκατασταθεί.
Δίπλα του, ο Άαρον Έκχαρτ αφήνει στην άκρη τραγικές επιλογές όπως το Λονδίνο που έπεσε (“London has fallen”) και αντί να σπάσει τα μούτρα του γι’ ακόμα μια φορά, δίνει την πρώτη του αξιόλογη ερμηνεία μετά το “The Dark Knight”.
Το “Sully” των 96 λεπτών έχει μονάχα δύο- σχεδόν ανεπαίσθητα- ψεγάδια: το πρώτο είναι πως οι σκηνές που δείχνουν πώς ο πιλότος απέκτησε την εμπειρία του στις πτήσεις μοιάζουν ελαφρώς με ετεροχρονισμένο κολλάζ στον συνολικό «καμβά», ενώ το δεύτερο έχει να κάνει με την ανάγκη που αισθάνεται να προβάλει το καλό πρόσωπο της Αμερικής ο αθεράπευτος ρεπουμπλικάνος Ίστγουντ.
Ακόμα κι έτσι, όμως, χειρίζεται με περίσσια μαεστρία το υλικό του, κλείνει το μάτι επουλώνοντας μέρος των τεράστιων πληγών τις 11ης Σεπτεμβρίου («Το σημερινό είναι ό,τι καλύτερο έχει συμβεί στη Νέα Υόρκη τον τελευταίο πολύ καιρό. Ειδικά όταν μιλάμε για αεροπλάνα», ακούγεται σε κάποια στιγμή) και, το κυριότερο, το κάνει με μια απλότητα που σε καθηλώνει.
Η σκηνοθετική εγκράτεια, ξέρετε, είναι πάρα πολύ δύσκολο πράγμα. Τηρουμένων των αναλογιών, είναι σα να καταφέρνεις να «ρίξεις» ηθελημένα ένα αεροσκάφος στα νερά του ποταμού, σώζοντας τις ζωές 155 ανθρώπων.
Αν καταφέρεις να το κάνεις αυτό στα 86 σου, τότε μάλλον είσαι ένας γηραλέος θαυματοποιός με ζωντάνια εφήβου.
Γι’ αυτό, παρακαλώ προσδεθείτε κι ετοιμαστείτε για απογείωση.
Ο γερό- Κλιντ έχει μια ιστορία να σας πει.
