Όσο κι αν προσπάθησα δεν βρήκα κριτικό του εξωτερικού που να είπε έστω και ένα κακό για το Killing of A Sacred Deer. Στα καθ΄ημάς ο Δημήτρης Δανίκας το καταξέσκισε, αλλά ο Δανίκας δεν βάζει πάνω από δύο αστέρια σε ταινία αν δεν είναι κινούμενο. Αφήστε που συνηθίζει να πηγαίνει επίτηδες κόντρα σε ένα ρεύμα, απλώς και μόνο γιατί μπορεί. Κι όχι μόνο αυτός. Αλλά ο κάθε ένας κριτικός που σχολιάζει μια ταινία ελληνικής παραγωγής ή από Έλληνα σκηνοθέτη. Αντιθέτως, στο εξωτερικό μπορείς να βρεις μια περισσότερη μετριοπάθεια. Ως γενικός κανόνας αυτό.
Μόνο που ο Γιώργος Λάνθιμος δεν μπαίνει με τίποτα σε γενικούς κανόνες. Είναι το ακριβώς αντίθετο από αυτό. Όσο κι αν λέει για τον εαυτό του ότι δεν κάνει weird cinema. Από τα έργα του το μόνο λιγότερο weird wave ήταν το Lobster. Το Killing of A Sacred Deer δεν το έχω δει, επομένως δεν μπορώ να ξέρω. Αυτό που σίγουρα δύναμαι είναι να δημιουργήσω μια άποψη γι΄αυτό απ΄όσα διαβάζω. Εγώ το κάνω λόγω δουλειάς. Σε εσάς δεν θα το συνιστούσα. Δεν χρειάζεται να έχει κανείς τόσα πολλά στοιχεία τόσον καιρό πριν δει την ταινία – εικάζω ότι θα κυκλοφορήσει στην Ελλάδα κάπου το φθινόπωρο. Γιατί η αμφιβολία και ο αρνητισμός θα έχει πολύ χρόνο να μπολιαστεί.
Αυτή η αντίφαση που συνέβη στις Κάννες είναι χωρίς προηγούμενο για τον ίδιο και για το φεστιβάλ. Όσοι βρέθηκαν στην αίθουσα για την προβολή έριξαν γερή γιούχα. Υπήρξε όμως μια πλειάδα κριτικών που όχι απλώς υποκλίθηκαν, αλλά «έραψαν» τιμητικές συγκρίσεις και παρομοιώσεις. Κιούμπρικ, Sophie’s Choice, Τζόναθαν Γκλέιζερ είναι οι βασικότερες αναγωγές.
Πολλοί του έβαλαν φαρδιά πλατιά την ταμπέλα «ψυχολογικό horror». Ορισμένοι επέτειναν τον χαρακτηρισμό με την προσθήκη των λέξεων «το καλύτερο που έχω δει». Αληθινό, σκληρό, εμβαθύνει στα σημεία της ψυχολογίας που αρνούμαστε να τα αντικρύσουμε, μας βουτάει ετσιθελικά στο νερό και κρατάει με το ζόρι το κεφάλι μας υποθαλάσσια, ξεσκίζει το δέρμα και αφήνει εκδορές στα οστά, το μεδούλι. Όλα αυτά μπορείς να τα αντιληφθείς αρκεί να διαβάσεις τις περιγραφές. Περιγραφές που κάνει μπαμ ότι προσπαθούν να μη δώσουν πολλά περισσότερα στο κοινό.
Ο αρθρογράφος του Variety.
SACRED DEER (A-) Can't keep a good family down, so make it bad instead. A psychosomatic home-invasion horror: scalpel-cut, serenely chaotic.
— Guy Lodge (@GuyLodge) May 22, 2017
Ο επιτετραμμένος του Indiewire που πάντοτε λέει τα καλύτερα για τον Λάνθιμο.
https://twitter.com/davidehrlich/status/866613029584154625
My review of the superb KILLING OF A SACRED DEER from #cannes2017 https://t.co/k4pVU9nkko
— 🥃Donald Clarke📽️ (@DonaldClarke63) May 22, 2017
My Review -> Cannes 2017: 'The Killing of a Sacred Deer' is Insidious, Icky, Unsettling https://t.co/B9eVkqI7Qu #Cannes pic.twitter.com/zlpAWnhEM1
— Alex B. (@firstshowing) May 22, 2017
Τότε προς τι όλη η αποστροφή, η άση και η γιούχα; Η εξήγηση πίσω απ΄όλα αυτά βρίσκεται στον Λάνθιμο, τον Φιλίππου και την ένωση τους. Ίσχυσε για το παρελθόν τους, λογικά ισχύει και για το Killing of A Sacred Deer. Γνωρίζουν άψογα το σινεμά. Τις τεχνικές. Τα μοτίβα. Οι ταινίες τους είναι κοσμήματα για την τέχνη, για να τα φοράει στα χέρια της. Όμως κάθε κόσμημα περιέχει έναν πολύτιμο λίθο. Κάθε πολύτιμος λίθος βγήκε από τα έγκατα της γης. Χρειάστηκε σκάψιμο, τρύπημα του εδάφους, να λερώσεις ρούχα, να μπεις σε έναν μικρό ή μεγάλο κίνδυνο. Δεν υπάρχουν πολύ που να προτίθενται να ακολουθήσουν αυτή την διαδικασία!
Προσωπικά πιστεύω υπάρχει και κάτι ακόμα. Η τέχνη γίνεται πολύ πιο γοητευτική όταν αντιγράφει τις πιο σκοτεινές πλευρές της ζωής. Το Killing of A Sacred Deer ακούγεται σα να εφαρμόζει σε αυτό το σκεπτικό.
Ο Λάνθιμος και ο Φιλίππου το ενστερνίζονται απόλυτα αυτό. Αν είδατε την παράσταση που έγραψε ο Φιλίππου τον περασμένο χειμώνα (Διάφορες Επιλογές Πέτρος) θα το νιώσατε καλά. Το απλό κοινό – που είναι η μεγάλη μάζα του κοινού – δεν επιθυμεί αυτές τις αντιγραφές της τέχνης. Δυσφορεί και ανακατεύεται όταν του λες με τόσο δύσπεπτο τρόπο ότι κάπου εκεί έξω υπάρχει ένας που βιάζει τα παιδιά του, ένας που κάνει έρωτα σε πτώματα ή σε ζώα. Προσφάτως ήμουν στην παράσταση Θερισμός του Εθνικού και εκεί υπήρχε μια σκηνή όπου η κόρη έπαιρνε τηλέφωνο τους γονείς της για να την ακούσουν καθώς κάνει σεξ με 4 ταυτόχρονα. Οι περιγραφές της λεπτομερείς. Η μάνα φώναζε τους συντρόφους της «γαμήστε την σκληρά και καλά». Μια κυρία μπροστά είχε κλείσει τ΄αυτιά της και σηκώθηκε να φύγει στο άκουσμα όλων αυτών.
Νομίζω πως αυτή η υπερβολική αντίδραση θα ήταν αντίδραση του 70-80% του κοινού. Να πως η γιούχα καταργεί τις κριτικές των ανθρώπων που γράφουν με θέση πίσω από την κάμερα κι όχι στις θέσεις του θεατή. Γιατί τέτοιοι είναι οι κριτικοί. Βρέθηκαν κάποτε σε ένα δίλημμα: θα σκηνοθετώ ή θα γράφω κριτικές; Διάλεξαν το δεύτερο.