Το 2002 η Αντζελίνα Τζολί ήταν παντρεμένη με τον Μπίλι Μπομπ Θόρντον. Έχοντας κάνει και την δεύτερη ταινία Lara Croft, ένιωθε ότι είχε κατακτήσει πράγματα. Το ένστικτο της μητρότητας την κάλεσε. Έτσι, υιοθέτησε τον Μάντοξ ως μοναδικά δικό της παιδί. Ο Μάντοξ γεννήθηκε σε ένα χωριό στην Καμπότζη και οι γονείς του τον παράτησαν. 15 χρόνια μετά, η Τζολί αφηγείται την προγονική ιστορία του Μάντοξ με το First They Killed My Father.
Το ντοκιμαντέρ της Τζολί είναι ουσιαστικά η τρίτη ταινία που σκηνοθετεί, μετά το Unbroken που ήταν βιογραφική, και το By The Sea που θα μπορούσες να την πεις αυτοβιογραφική. Μιας και όσα συνέβησαν εκεί προμήνυαν τι θα επακολουθούσε με τον Πιτ. Οπότε μέχρι τώρα η Αντζελίνα έχει επιδοθεί σε μια προσπάθεια να δημιουργήσει το δικό της στίγμα. Έχει αποφασίσει πως θα είναι αυτού του είδους καλλιτέχνης και σκηνοθέτης. Εκείνη που αναλαμβάνει να δώσει κινηματογραφική σάρκα σε κεφάλαια Παγκόσμιας Ιστορίας ή σε αδιάβαστες σελίδες ατομικοτήτων.
Στην πρώτη της ταινία έπιασε ένα κομμάτι κι από τα δύο. Στην δεύτερη το δεύτερο. Με το First They Killed My Father εισάγεται ως επί το πλείστον στην συλλογική μνήμη. Χωρίς να αδιαφορεί για όσα σκέπασε αυτή. Απλώς κάθε τι που βρήκε μπροστά της η Τζολί, το τοποθέτησε στο μεγάλο ψηφιδωτό. Κι αυτό αφορά απόλυτα την γενοκτονία της Καμπότζης στα μέσα της δεκαετίας του ’70, ως το τέλος της.
Εννοείται πως το κίνητρο της Τζολί πηγάζει πρωτίστως από την προσωπική της ζωή. Θέλησε να χαρίσει στον γιο της την αλήθεια. Να του πει με τον τρόπο της από που προέρχεται. Στην πρώτη προβολή του First They Killed My Father, στο Telluride Festival που διεξάγεται κάθε χρόνο τέτοιες μέρες στο Κολοράντο, ήταν ευκρινές ότι η Αντζελίνα απευθυνόταν στον θεατή γιο της. Παρά το γεγονός ότι του έδωσε την ευκαιρία να συμμετέχει στο ντοκιμαντέρ, αυτό που πραγματικά ήθελε είναι να σταθεί απέναντι του και να του δώσει με σύμβολα την ιστορική καταγραφή. Με στρογγυλοποίηση στις γωνίες. Με ωραιοποίηση της βαναυσότητας.
Κι αν για το δεύτερο μπορείς ως θεατής να αποδεχθείς ότι είναι μια καλλιτεχνική επιλογή, αυτό που συμβαίνει είναι να αποφεύγεται η απόδοση ευθυνών. Η γενοκτονία της Καμπότζης δεν είναι μια υποκειμενικότητα. Δεν υπάρχει άλλη πλευρά του νομίσματος. Ένας θύτης και ένα θύμα. ΗΠΑ και Καμπότζη. Ώσπου η ανάδυση των Ερυθρών Χμερ να αποτελειώσει το έργο. Η ψιμυθίωση της Ιστορίας είναι αυτή που χαλάει την καταπληκτική δουλειά σε επίπεδο έρευνας και αναζήτησης που έκανε η Τζολί με τους συνεργάτες της. Ιδίως με την Loung Ung, τη γυναίκα που συνέβαλλε στο σενάριο. Αυτή της οποίας τα μάτια χρησιμοποιεί η κάμερα για να μας πάει στο παρελθόν. Μέσα από την δική της ιστορία εκτυλίσσεται η μεγάλη εικόνα.
Όπως μεταδίδουν το Hollywood Reporter και το Variety, το First They Killed My Father έχει στην σύσταση του περισσότερο την αγάπη και τον ρομαντισμό της Τζολί. Η ιδιότητα που τη συνοδεύει στη σκηνοθεσία δεν είναι το όνομα της. Είναι η λέξη «μαμά».
Αποτυπώνει τις ιστορίες με ένα μιζεραμπιλισμό, αλλά και μια θαλπωρή. Θαλπωρή της σκληρότητας. Όχι καθαγίαση της ή αιτιολόγηση. Απλώς θαλπωρή. Οι νεκροί γίνονται ξεχασμένες αναμνήσεις κι όχι ξεκάθαρα θύματα. Για να αντιληφθεί κανείς τη σημασία αυτού του πράγματος μπορεί να δει τις ταινίες του Πατρίσιο Γκούζμαν. Το El botón de nácar και το Nostalgia Por La Luz.
Η ταινία της Τζολί έρχεται μάλιστα σε σύγκριση και με το Killing Fields του Ρόλαντ Τζοφέ, με τους Μάλκοβιτς-Γουότερστον, από το μακρινό πλέον 1984. Κι αυτή η σύγκριση βγάζει ταυτόχρονα ομοιότητες και διαφορές. Η παλιότερη προτίμησε πιο συμβατικές μεθόδους αφήγησης και τεχνικών, αλλά δικαιώθηκε. Η νέα θέλησε να διαφοροποιηθεί και χάθηκε.
Σε κάθε περίπτωση, αναμένεται να αποτελέσει μια από τις πιο συζητημένες κινηματογραφικές δουλειές στην αυγή του 2018 όταν και θα κυκλοφορήσει σε όλο τον κόσμο.