Ο ελέφαντας στο δωμάτιο. Ο Άνθρωπος-Ελέφαντας. Μνήμη ελέφαντα. Το Πόδι του Ελέφαντα. Ο Ελέφαντας Στέκεται Ακίνητος. Θα νομίζεις ότι έχω πάθει κάποια γεροντική άνοια και δεν ξέρω τι γράφω. Χωρίς το ένα να αναιρεί το άλλο, απλώς κάνω μια αναφορά στην θέση που έχει ο ελέφαντας στην pop culture. Είτε μέσα από την τέχνη είτε ως λαϊκή παρομοίωση.
Ο ελέφαντας στο δωμάτιο. Ένα πρόβλημα που όλοι το βλέπουν, αλλά κανείς δεν μιλάει γι΄αυτό. Ο Άνθρωπος-Ελέφαντας ή καλύτερα The Elephant Man. Αυτή η ταινιάρα με τον Άντονι Χόπκινς, τον Τζον Χαρτ και την Αν Μπάνκροφτ. Μνήμη ελέφαντα. Όταν κάποιος έχει μεγάλο κεφάλι, άρα μεγάλο εγκέφαλο, άρα μεγαλύτερο αποθηκευτικό χώρο για αναμνήσεις.
Το Πόδι του Ελέφαντα. Ραδιενεργή μάζα, παράγωγο του δυστυχήματος στο Τσέρνομπιλ το 1986 που το σχήμα της θυμίζει πόδι ελέφαντα. Ο Ελέφαντας Στέκεται Ακίνητος. An Elephant Sitting Still. Ένα υπέροχο δράμα από την Άπω Ανατολή που προβλήθηκε στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης τις προηγούμενες μέρες. Η τετράωρη διάρκεια του θα μπορούσε να σταθεί εμπόδιο για πολλούς ώστε να κρατηθούν συγκεντρωμένοι.
Συνέβη το αντίθετο. Οι τέσσερις σχεδόν ώρες έμοιαζαν μη αρκετές για όποιον την είδε. Κι αυτό είναι μόλις το πρώτο και μικρό εμπόδιο που πέρασε αυτή η ταινία για να ολοκληρωθεί. Να ολοκληρωθεί τεχνικά και κινηματογραφικά, αλλά πολύ περισσότερο να αποκτήσει το τέλος της. Την εντελέχεια της.
Ο Ελέφαντας ως ζώο έχει μια σημειολογία στις κοινωνίες ανά τον κόσμο. Στην Ινδία για παράδειγμα είναι ένα ιερό ζώο. Στην Κίνα και αλλού έχει συνδεθεί με το τσίρκο. Στο An Elephant Sitting Still εισάγεται ως ένας μύθος και μερικές αφίσες. Ένας ελέφαντας σε έναν ζωολογικό κήπο στην επαρχία Μαντζούλι της Κίνας αρνείται να φάει, να πιει, να κάνει το οτιδήποτε. Απαρνιέται την ίδια του την ύπαρξη.
Αυτή η ερμηνεία είναι που παρακινεί τέσσερις ανθρώπους να ξεκινήσουν για να πάνε να συναντήσουν τον ελέφαντα. Και οι τέσσερις βρίσκονται στην άκρη του γκρεμού της ζωής τους. Διάφορα γεγονότα τους ωθούν να πάρουν πολύ σοβαρά υπ΄όψιν την δική τους ύπαρξη. Να την μετρήσουν και να δουν αν είναι τελικά ζωντανοί ή όχι. Αν μετέχουν σε αυτή ή αν τους έχει πετάξει το ρεύμα του ποταμού και απλά την παρακολουθούν να πορεύεται δίχως αυτούς.
Ο μίτος της Αριάδνης για την ταινία είναι ένας αστικός μύθος που σπρώχνει τους τέσσερις σε μια περιοχή όπου ίσως να έρθουν αντιμέτωποι με απαντήσεις που δεν τους αρέσουν. Δεν είναι όμως μαύροι χαρακτήρες, πεσιμιστές, πεισιθάνατοι, έτοιμοι να αγκαλιάσουν το επέκεινα. Δεν μιλάμε για ένα film maudit. Είναι αληθινές φιγούρες μιας κοινωνίας που ζει καταπιεσμένη.
Ο ελέφαντας τους κάνει να αντιληφθούν ότι δεν είναι οι περίγυρος τους που τους απαξίωσε την ύπαρξη. Δεν είναι ο γιος του ενός που θέλει να τον παρκάρει σε ένα γηροκομείο ούτε ο φίλος του άλλου που αυτοκτόνησε μπροστά στα μάτια του. Είναι ο κυνισμός αιώνων της κοινωνίας, είναι τα κρατούμενα της ζωής όπως ορίζεται για όλους από έναν αόρατο μηχανισμό που όλοι υπακούν και προσκυνούν.
Αυτοί οι τέσσερις είναι τα παράγωγα. Γεννιούνται κάτω από τις στάχτες ενός μύθου. Όλη η ταινία διακλαδώνεται προς πολλές κατευθύνσεις με ρίζα τον μύθο του ελέφαντα. Ένας ελέφαντας που λειτουργεί σαν ένα μαστίγιο αποδούλωσης. Και χρησιμοποιείται από τον σκηνοθέτη ως το αφηγηματικό του τρικ.
Το An Elephant Sitting Still καταλήγει να γίνει μύθος. Θρύλος. Ή έχει ξεκινήσει στο μονοπάτι που σε 5-10 χρόνια θα το κάνει τέτοιο. Ο σκηνοθέτης του, ο Χου Μπο, ένας συγγραφέας που έκανε την πρώτη του σκηνοθετική απόπειρα σε μεγάλο μήκος με αυτό το 4ωρο αριστούργημα, αυτοκτόνησε λίγο πριν τελειώσει τα γυρίσματα.
Ύστερα από ένα διάστημα με αρκετές διαφωνίες με τους παραγωγούς που ήθελαν μια πολύ μικρότερη διάρκεια – λίγο πάνω από τη μέση – ο Χου Μπο έγινε ο ίδιος ένας ελέφαντας που κάθεται ακίνητος. Στο μυαλό του όμως η ακινησία θα γινόταν μόνιμη μετά από μια στιγμή κίνησης. Η αυτοκτονία του άφησε το έργο ημιτελές και το ολοκλήρωσε η εταιρεία παραγωγής.
Ο Χου Μπο πέρασε σε μια αιωνιότητα που οι ελέφαντες θα κάνουν ακροβατικά με μια μπάλα και άφησε ένα και μοναδικό έργο να δεσμεύει την ανάμνησή του εδώ. Με μια μουσική να τον ακολουθεί. Σαν αυτή της ταινίας. Μια μουσική σαν μια ψαλμωδία από Αμαζόνες. Αμαζόνες που δεν αποζητούν τον πόλεμο, αλλά την ειρήνη. Αυτό είναι το An Elephant Sitting Still