Μια από τις πιο σοφές κουβέντες της κρητικής διαλέκτου -αν και μόλις με δυο μονοσύλλαβες λέξεις- είναι το «ξα σου».
Σημαίνει ότι η επιλογή είναι δική σου, να κάνεις ό,τι καταλαβαίνεις.
Ως άνθρωποι λοιπόν που δεν τους αρέσει να τους λένε άλλοι τι να κάνουν, οι Κρητικοί αποφεύγουν τη συγκεκριμένη πρακτική.
Δεν καταπιέζουν, ούτε επιβάλλουν σε κανένα τι να κάνει.
Εκτός αν πρόκειται για κεράσματα και φαΐ. Διότι εκεί δεν σηκώνουν… δημοκρατίες και αντιρρήσεις!
Όσο ακατόρθωτο είναι λοιπόν ν’ αρνηθείς ένα φίλεμα, μια ρακή ή μια κούπα στην Κρήτη, άλλο τόσο αδύνατο είναι Κρητικός να μη στείλει φιλοξενούμενο σε μέρος που θεωρεί ότι θα βγάλει ασπροπρόσωπο τον ίδιο και τον τόπο του.
Όπως, για παράδειγμα, η «Κουκουβάγια»…
Αν μένεις μόνιμα στη Μεγαλόνησο -και συγκεκριμένα στο Ηράκλειο- σίγουρα το γνωρίζεις ήδη.
Αν είσαι όμως (ή πρόκειται να γίνεις) επισκέπτης πρέπει κάποιος που ξέρει να σου το πει:
Ότι δεν γίνεται να βρέθηκες για τον οποιοδήποτε λόγο εκεί και να φύγεις χωρίς να φας σ’ ένα από τα καλύτερα εστιατόρια της πόλης.
Τοποθετημένο στην καρδιά του Ηρακλείου έχει καταρχάς το ίδιο γεωγραφικό πλεονέκτημα με την Κρήτη: Βρίσκεται σε… στρατηγικό σημείο.
Στο επίκεντρο όλης της νυχτερινής δραστηριότητας, σε απόσταση αναπνοής από μπαρ-κλαμπ-καταστήματα και στο πέρασμα για να βρεθείς όπου τραβάει η ψυχάρα σου.
Το σημείο όμως δεν είναι το δυνατότερό του… σημείο. Γιατί αυτό είναι αν μη τι άλλο το υπέροχο (όσο και ιδιαίτερο) φαγητό του.
Χρησιμοποιώντας υλικά αποκλειστικά από Κρητικούς παραγωγούς και σερβίροντας μονάχα παραδοσιακά ποτά (ρακή, κρασί, ούζο, ρετσίνα), η «Κουκουβάγια» έχει δεκάδες πιάτα για να σε πείσει ότι είναι… σοφή επιλογή:
Χοιρινό κότσι σιγομαγειρεμένο για 9 ολόκληρες ώρες.
Πανσέτα αργοψημένη στον φούρνο με πουρέ γλυκοπατάτας.
Παραδοσιακό χωριάτικο λουκάνικο με κρέμα γραβιέρας σε πίτα που ζυμώνεται εκεί.
Παραδοσιακά ντολμαδάκια από αμπελόφυλλα που… μαθαίνουν μπάνιο σε αυγολέμονο.
Και φυσικά το trademark του καταστήματος (και αναμφίβολα το δημοφιλέστερο πιάτο του):
Το συγκλονιστικό απάκι με σάλτσα από ανθόγαλο, που επιβεβαιώνει ότι κατά περιπτώσεις μπορεί κάποιος να έρθει σε οργασμό και από το στόμα!
Και όλα αυτά συνδυασμένα με δυο ακόμα βασικά πλεονεκτήματα:
Το υπέροχο περιβάλλον, σε διαρρύθμιση που θυμίζει ντόπιο εργαστήρι και πατάρι με μπαλκόνι που επιτρέπει πανοραμική άποψη.
Και την (κάτι παραπάνω από) φιλική εξυπηρέτηση του προσωπικού, που συμβαδίζει απόλυτα με την πατροπαράδοτη κρητική φιλοξενία.
Οπότε την επόμενη φορά που θα βρεθείς στο Ηράκλειο και θ’ ακούσεις την κοιλιά σου να γουργουρίζει… ξα σου!
Αν και ξέρεις (πλέον) που πρέπει ν’ απευθυνθείς…