Δεν είναι ότι δεν τον ξέρουμε- γνωριζόμαστε χρόνια τώρα: τον θαυμάσαμε στο εκκωφαντικό σκηνοθετικό του ντεμπούτο πίσω στο 1992 (το υπέροχα αιματοβαμμένο “Reservoir Dogs”), τον απολαύσαμε στο ανυπέρβλητο “Pulp Fiction”, όταν και κέρδισε το πρώτο του Όσκαρ σεναρίου, και συνεχίσαμε να υποκλινόμαστε στα κινηματογραφικά του διαμάντια στο πέρασμα των ετών (“Jackie Brown”, “Kill Bill 1 & 2”, “The Hateful Eight”, “Djanko” ), σε σημείο που αρχίσαμε να θυμίζουμε έμβιο Γάμα.
Επομένως, ναι: προφανώς και όλοι μας ξέρουμε τον ταλαντούχο κ. Ταραντίνο. Ο Αμερικάνος σκηνοθέτης και σεναριογράφος έχει γράψει τη δική του ιστορία στην 7η τέχνη και έχει αναγνωριστεί- δικαίως, δικαιότατα- σαν ένας από τους σπουδαιότερους auteurs στα χρονικά.
Ωστόσο, το ότι τον ξέρουμε δεν σημαίνει πως τον ξέρουμε κιόλας: υπάρχει μια «πτυχή» του πιο λατρεμένου και ιδιαίτερου storyteller του σύγχρονου σινεμά που μέχρι πρότινος δεν την γνωρίζαμε- και που χωρίς την αρωγή των Ελληνικών Γραμμάτων κατά πάσα πιθανότητα θ’ αργούσαμε πάρα πολύ να τη μάθουμε.
Σε τι αναφερόμαστε;
Στον συγγραφέα Κουέντιν: το εκρηκτικό “Once upon a time… in Hollywood” με πρωταγωνιστές τους Λεονάρντο Ντι Κάπριο, Μπραντ Πιτ και Μαρκό Ρόμπι καθήλωσε θεατές και κριτικούς πίσω στο 2019, φέρνοντας στη μεγάλη οθόνη ένα από τα μεγαλύτερα ταραντινικά “What if…?” και βρίσκοντας το δρόμο για 10 ολόκληρες υποψηφιότητες για Χρυσό Αγαλματίδιο.
Το «Κάποτε στο Χόλιγουντ» περνάει από το πανί στο χαρτί, με τον δεξιοτέχνη Ταραντίνο να πατάει εντέχνως τα πλήκτρα: στο Λος Άντζελες του 1969, όπου όλα αλλάζουν, ένας διάσημος τηλεοπτικός αστέρας και ο επί χρόνια κινηματογραφικός του «παρτενέρ», που εκτελεί χρέη κασκαντέρ, βρίσκονται σε μια βιομηχανία που δεν μπορούν πλέον να αναγνωρίσουν.
Ένα παιγνιώδες, οξυδερκές, βουτηγμένο στο αστείρευτο χιούμορ και με τις απαραίτητες τονωτικές πινελιές καλοδεχούμενου σπλάτερ βιβλίο ξεδιπλώνεται μπροστά στα αδηφάγα μάτια μας, με τη ματαιοδοξία του Χόλιγουντ πανταχού παρούσα και ένα ιδιόμορφο “whodunnit” να φοράει το μανδύα του λεκτικού soundtrack μιας από τις πιο γνωστές (και παντελώς αλλαγμένες) ιστορίες δολοφονίας στην ιστορία της Αμερικής.
Το εύλογο ερώτημα που γεννάται εδώ είναι αν και κατά πόσον το βιβλίο αποτελεί απλή μεταφορά της ταινίας (είθισται να γίνεται η αντίθετη «διαδρομή) ή έχει δική του, αμιγώς λογοτεχνική, ζωή.
Ο συγγραφέας και μεταφραστής Βαγγέλης Γιαννίσης δίνει την απάντηση: «Ενώ ακολουθεί τα γεγονότα της ταινίας, το βιβλίο δεν τελειώνει στο ίδιο σημείο με αυτή, ενώ παράλληλα ρίχνει ματιές (άλλες φορές κλεφτές, άλλες πιο ευκρινείς) στο παρελθόν και το μέλλον των ηρώων, πρωταγωνιστών και μη. Μαθαίνουμε, για παράδειγμα, πώς ξεκίνησε η φιλία του Ρικ Ντάλτον και του Κλιφ Μπουθ, πώς ο Κλιφ υιοθέτησε τη σκυλίτσα Μπράντι αλλά και τι έκανε στον Δεύτερο Παγκόσμιο, τι έκανε ο Ρικ έπειτα από το σημείο που τελειώνει η ταινία, αλλά και ποιοι ήταν οι αφανείς ήρωες μίας ολόκληρης γενιάς του Χόλιγουντ. Σκηνοθέτες, καρατερίστες, πρωταγωνιστές.
Είναι- βιβλίο και ταινία- σαν δύο δίδυμα: επιφανειακά μοιάζουν, ωστόσο το καθένα έχει τη δική του προσωπικότητα και χαρακτήρα.»
Το «βάπτισμα του πυρός» του Ταραντίνο ως λογοτέχνη είναι όπως ακριβώς το περιμέναμε: θορυβώδες, εντυπωσιακό, μ’ ένα υποδόριο χιούμορ σε κάθε σελίδα και με μια διαολεμένα καλή ιστορία στο επίκεντρο, την οποία αφηγείται με περίσσια μαεστρία (όπως κάνει πάντοτε και στα φιλμ του, δηλαδή) ο συγγραφέας.
Οι στακάτοι διάλογοι-σήμα κατατεθέν του 58χρονου σκηνοθέτη είναι, εξυπακούεται, αυτοί που ξεχωρίζουν, ενώ το να προσπαθήσεις να σταματήσεις την ανάγνωση μοιάζει εγχείρημα πιο δύσκολο κι από το να μη δείξει πλάνα με πατούσες σε κάποια από τις ταινίες του ο ίδιος ο Ταραντίνο- απλά δε γίνεται.
Τα Ελληνικά Γράμματα με το «Κάποτε στο Χόλιγουντ» μπαίνουν επάξια στα παπούτσια του Άγιου Βασίλη, καθώς το συγκεκριμένο βιβλίο είναι το απόλυτο δώρο για την περίοδο των εορτών.
Το μόνο που έχετε να κάνετε είναι ν’ «αποθέσετε» τα μάτια σας στην πρώτη σελίδα (εντάξει, όχι αυτή με τα περιεχόμενα, εννοούμε την πρώτη σελίδα της ιστορίας). Από εκείνο το σημείο κι έπειτα, ο Κουέντιν θα σας αρπάξει όπως πάντα από τα μούτρα και θα σας κάνει να φτάσετε απνευστί έως και το συνταρακτικό- μακριά από μας τα spoilers- φινάλε.
Το βιβλίο είναι τόσο page turner (που λέγαμε και μικροί στο χωριό μας) που ακόμα και ο όρος “page turner” ωχριά για να το περιγράψει. Έχουμε να κάνουμε μ’ ένα σαγηνευτικό μυθιστόρημα που αποτελεί φόρο τιμής του βραβευμένου σεναριογράφου για τον μαγικό κόσμο του κινηματογράφου, με το κάθε τι να είναι ειπωμένο μέσω μιας καθηλωτικής αφήγησης.
Το γνωρίζουμε πως η προνοητικότητα επιτάσσει να φάει κανείς μια μεγάλη μπουκιά παρά να πει μια μεγάλη κουβέντα, όμως το menshouse είναι χορτάτο εσχάτως, οπότε θα το ξεστομίσει: το βιβλίο του “Once upon a time… in Hollywood” στέκεται μισό σκαλοπάτι πάνω από την σπουδαία ταινία- ορίστε, το είπαμε.
Αριστούργημα το ένα.
Υπεραριστούργημα (συγγνώμη ελληνική γλώσσα…) το άλλο.
Κι αν για το πρώτο, για την ταινία, ήμασταν εξοικειωμένοι με τις ικανότητες του σκηνοθέτη, το δεύτερο αποτελεί μια ευχάριστη λογοτεχνική έκπληξη.
Γι’ αυτό, ας συστηθούμε ακόμα κι αν τον ξέρουμε: Κουέντιν τα παιδιά, παιδιά ο Ταραντίνο.
Ο (άδωξος) μπάσταρδος, είναι ένας πραγματικά καλός συγγραφέας.