Μια αντίληψη που έχει παγιωθεί στα χρόνια της κρίσης και δη στα πιο light, είναι πως οι άνθρωποι δεν έχουν τα λεφτά για να κάνουν κάτι που έκαναν παλιά ή το θεωρούν ακριβό. Ισχύει σίγουρα αυτό. Ισχύει όμως και κάτι άλλο.
Οι άνθρωποι δεν έχουν τόσο μεγάλο κόλλημα με το ποσό που θα κληθούν να δώσουν. Έχουν με το αντάλλαγμα που παίρνουν. Αν ξέρουν ότι θα δώσουν 10-15-20 ευρώ και αυτό που θα πάρουν πίσω θα είναι τουλάχιστον πολύ κοντά σε αυτό που πλήρωσαν, δεν πρόκειται να το σκεφτούν πάρα πολύ την επόμενη φορά. Θα το ξανακάνουν γιατί πέρασαν καλά και τους ικανοποίησε. Άξιζε.
Αυτό είναι επομένως το διακύβευμα. Οι άνθρωποι που περνάνε ζόρικα στη ζωή τους, περισσότερο από το να κόψουν παλιές συνήθειες, θέλουν να περνάνε καλά με αυτό που κάνουν. Δεν περνάνε καλά όταν δουλεύουν, ακόμα κι αυτοί που είναι σε δουλειές που λένε ότι τις ονειρεύονταν από μικροί, δεν περνάνε καλά πιθανότατα στη ρουτίνα της οικογένειας εντός του σπιτιού.
Θέλουν επομένως να δημιουργούν ευχάριστες αναμνήσεις στον ελεύθερό τους χρόνο. Αναμνήσεις που να τους αφορούν και να αφορούν τα πρόσωπα που αγαπούν. Κι ας μην είναι εκ προοιμίου αναμνήσεις απ΄αυτές που σου μένουν ανεξίτηλες.
Η παρουσία στο γήπεδο και η συμμετοχή στον αθλητισμό με την ιδιότητα του φιλάθλου δε μπορεί να ξεφεύγει απ΄αυτή τη λογική. Όχι στις μέρες μας. Δυστυχώς όμως οι ομάδες νομίζουν ότι η εταιρική τους συμπεριφορά αρκεί να εξαντλείται στα hashtags και στις πλάτες στο αληταριό που συλλαμβάνεται δικαίως και ως διά μαγείας την επόμενη μέρα είναι ελεύθερος. Και την Κυριακή είναι πάλι στο γήπεδο. Εννοείται στο τσαμπατζιλίκι. Γιατί θεωρεί τσιφλίκι του την ομάδα.
«Εμείς που βρισκόμαστε σε κάθε γήπεδο και στηρίζουμε την ομάδα είμαστε οι οπαδοί της» λένε κάποιοι. Αν η στάση τους είναι κόσμια και δεν αναλώνεται σε κατάρες και ψόφους προς κάθε συγγενή αντιπάλου και δεν περιλαμβάνει καπνογόνα και τα γνωστά συναφή, τότε ναι, είναι οι οπαδοί της.
Ελάχιστες φορές είναι έτσι. Και οι ομάδες επιλέγουν να απευθύνονται σε αυτούς τους οπαδούς. Την ίδια στιγμή αγνοούν τους φιλάθλους τους. Δεν τους παρέχουν κανένα κίνητρο για να πάνε γήπεδο και να προσφέρουν ένα καλό ποσό στα ταμεία της ομάδας. Επιλέγουν να βλέπουν τους οπαδούς ως οπαδούς και να συνδιαλέγονται μαζί τους. Αλλά και το ανάποδο. Οι φίλαθλοι επιλέγουν να τις βλέπουν ως ομάδες.
Νομίζω ότι τη σήμερον ημέρα δεν μπορεί να στέκεται αυτό μόνο του, αν θέλουν οι ομάδες να ευημερούν χάρη στις δικές τους ικανότητες. Πρέπει οι ομάδες να βλέπουν τον φίλαθλο ως πελάτη που τον θέλουν κόσμιο να βρίσκεται σε όσο περισσότερους αγώνες αντέχει η τσέπη του κι όχι να προτιμά να δώσει 50 και 60 ευρώ σε ένα συνδρομητικό.
Ναι, εκεί θα δώσει λιγότερα λεφτά. Όμως θα πάρει πίσω και μια εμπειρία που δεν θα αξίζει καν να καταγραφεί στη μνήμη του. Ενώ στο γήπεδο, αν υπάρχουν οι απαραίτητες υποδομές, θα πάει να δώσει 15 ευρώ και θα έχει μια διαφορετική πλαισίωση. Ακόμα κι αν το θέαμα που προσφέρει η ομάδα του τον απογοητεύει. Θα μπορέσει να απολαύσει το θέαμα του αντιπάλου.
Να φέρω δύο παραδείγματα αντιτιθέμενα. Τον καιρό που ο μπασκετικός Παναθηναϊκός δεν έπαιζε καλά, το ΟΑΚΑ είχε κόσμο. Παραπάνω από αυτό που θα περίμενε κανείς λόγω της ξενέρας. Γιατί συνέβη αυτό; Γιατί το τμήμα μάρκετινγκ της ΚΑΕ έχει κάνει τρομερή δουλειά και μετατρέπει την παρουσία στο γήπεδο σε μια εμπειρία.
Έχει τα κυλικεία της, έχει τους διαγωνισμούς, παίζει εν ολίγοις με τον φίλαθλο, ο οποίος ξέρει ότι ακόμα κι αν η ομάδα παίξει άσχημα, τα λεφτά που έδωσε δεν θα έχουν πάει εντελώς στράφι. Σίγουρα δεν είναι στον ιδανικό βαθμό το πράγμα, αλλά είναι σε ένα καλό επίπεδο. Κι αυτό συμβαίνει γιατί κάποια στιγμή ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος αποφάσισε να μην απευθύνεται στους τσαμπατζήδες που χαλάνε την ατμόσφαιρα.
Απευθύνθηκε κι απευθύνεται στους κατόχους των 10.000 διαρκείας. Αυτών δηλαδή που σε τέτοιες εποχές έβγαλαν μέσο όρο 300-400 ευρώ για να προπληρώσουν το βίωμα εμπειριών στο γήπεδο. Κάτι που ήρθε και ως απόρροια των προηγούμενων ετών που υπήρχε αυτός ο σεβασμός προς τον πελάτη-φίλαθλο. Δεν ήταν δηλαδή μόνο το θέαμα ή μη της ομάδας.
Αντιθέτως, στον μπασκετικό Ολυμπιακό τα εισιτήρια διαρκείας που κόπηκαν τα περασμένα χρόνια και φέτος, ήταν απότοκο μόνο του μπάσκετ. Ήταν επιβράβευση στην ομάδα και στις υπερβάσεις της. Η εμπειρία απόλαυσης στο ΣΕΦ δεν αξίζει για διαρκείας.
Τι έχει κάνει για παράδειγμα η επιχείρηση ΚΑΕ Ολυμπιακός για αυτούς τους 2.000 που βρέθηκαν στο ΣΕΦ σε ένα αδιάφορο ματς Ευρωλίγκας με αδύναμο αντίπαλο, με το ξενέρωμα του αποκλεισμού και με μια ομάδα που δεν ικανοποιούσε με το μπάσκετ της, για να στηρίξουν τον Ολυμπιακό; Σχεδόν τίποτα.
Θεώρησαν ότι η σχέση τους αρχίζει και ολοκληρώνεται στο κομμάτι του παρκέ. Κι απευθύνθηκαν σε οπαδούς, όχι στους φιλάθλους πελάτες. Κι όταν απευθύνεται κανείς σε οπαδούς, οι φίλαθλοι-πελάτες έχουν μια διαβρωμένη εμπειρία και αρχίζουν να σκέφτονται σοβαρά αν θα ξαναπάρουν διαρκείας ή αν θα πάνε γήπεδο.
Αλλά ας μην το συγκεκριμενοποιώ τόσο. Άλλωστε για τις ομάδες με μεγάλη μάζα φιλάθλων, υπάρχουν πολλοί παράλογοι λόγοι που δεν είναι εφικτά όσα λέω. Με εξαίρεση σίγουρα τον ΠΑΟΚ και ίσως την ΑΕΚ.
Ας δούμε τις ομάδες τις θεωρητικά μικρομεσαίες. Ατρόμητος, Ξάνθη, Παναιτωλικός, Λαμία, Πας Γιάννινα, Λάρισα. Γενικώς οι ομάδες λεκανοπεδίου και επαρχίας που έχουν ένα σεβαστό κομμάτι κόσμου και μια διοίκηση με σταθερότητα και αξιόπιστη οικονομικά. Ειδικά στην επαρχία ο αθλητισμός είναι θεσμός συγκέντρωσης, μοιράσματος χαράς και λύπης, αγωνίας και θαυμασμού κτλ.
Τι λόγο έχουν οι φίλαθλοι αυτών των ομάδων να πάνε στο γήπεδο πέραν της αγάπης για την ομάδα; Αυτή η αγάπη αρκούσε το 1980. Σήμερα δεν αρκεί. Πρέπει να υπάρχουν υποδομές που θα κάνουν το γήπεδο μια εμπειρία που δεν διαρκεί όσο διαρκεί ο αγώνας. Είναι σαν κι αυτό που λησμονούν οι ΑΕΚτζήδες και περιμένουν να ζήσουν ξανά στη Νέα Φιλαδέλφεια.
Να μαζεύονται πριν από ματς σε μεζεδοπωλεία να μοιράζονται την αγωνία τους και να πηγαίνουν εύθυμοι στο γήπεδο. Αυτή ακριβώς την σαββατιάτικη ή κυριακάτικη ξεγνοιασιά θα πρέπει να προσφέρουν ΠΑΕ, ΚΑΕ και όποια άλλη μορφή επιχείρησης γύρω από τον αθλητισμό. Μόλις το κάνουν αυτό, να είναι σίγουροι ότι τα οικονομικά τους θα ανθίσουν. Όχι μόνο άμεσα, από την αύξηση των εισιτήριων. Αλλά κι έμμεσα από την αύξηση των χορηγών.
Στην ελληνική πραγματικότητα αυτό συμβαίνει ελάχιστα σε κάποιες ομάδες και δεν είναι ο κανόνας. Εξακολουθούν να ποντάρουν στο βραχυπρόθεσμο και το σαθρό. Τον φανατικό που θα ανάψει 10 καπνογόνα για να κάνει ατμόσφαιρα. Κάποια στιγμή θα πρέπει να καταλάβουμε ότι αυτό δεν είναι ατμόσφαιρα.
Ότι αυτό είναι λόγος απώθησης κάποιου. Ότι αυτό είναι αντικίνητρο και δίκαια κάποιος θα απαγορεύσει στον εαυτό του το γήπεδο για το επόμενο διάστημα.