Τελικα, μήπως τα ντουβάρια παίζουν μπάλα;

Ρητορικό το ερώτημα...

Η νίκη της ΑΕΚ επί του ΠΑΟΚ ήταν η οριστική επιβεβαίωση πως η φετινή χρονιά είναι διαφορετική προς το καλύτερο για την Ένωση σε σχέση με τις προηγούμενες: ναι, η ομάδα του Αλμέιδα εδώ και κάποιες αγωνιστικές παίζει πολύ ωραίο ποδόσφαιρο και παίρνει σχετικά εύκολες νίκες αλλά χρειαζόταν και μια νίκη σε ντέρμπι (από αυτές που είχε ξεχάσει για τα καλά τα προηγούμενα καταστροφικά χρόνια) για να επικυρώσει την αλλαγή επιπέδου. Ταυτόχρονα, ήταν και το πρώτο ουσιαστικό crash test της δυναμικής του νεου γηπέδου: άλλο να νικάς τον Ιωνικό και άλλο τον ΠΑΟΚ που πριν δύο αγωνιστικές έφυγε με διπλό από το Φάληρο.

Είναι ωστόσο η συζήτηση για τη δυναμική του γηπέδου πραγματικά ουσιαστική ή μήπως τελικά, τα πάντα κρίνονται στο χορτάρι και είτε παίζεις στο ΟΑΚΑ είτε σε μια αληθινή έδρα, τη σημερόν ποδοσφαιρική μέρα δεν παίζει και κανένα ρόλο; Άραγε η πορεία της φετινής ΑΕΚ, της ΑΕΚ που επιτέλους επέστρεψε σπίτι της μετά από 19 χρόνια, έρχεται να επιβεβαιώσει αυτό που τόσα και τόσα χρόνια έλεγαν οι πιο πιστοί οπαδοί της ανέγερσης της OPAP Arena ότι οι «αντίπαλοι θα χάνουν από τη Δεκελείας» ή απλά επιτέλους έφτιαξε ομάδα και απλά έτυχε αυτό να συμπέσει με την είσοδο στο νέο γήπεδο;

Ας μην λέμε ό,τι θέλουμε: ΔΕΝ παίζουν μπάλα τα ντουβάρια, ΔΕΝ φέρνουν νίκες τα καθίσματα, ΔΕΝ νικάει μια ομάδα επειδή η ακουστική σε ένα γήπεδο είναι καλή. Ο ισχυρισμός αυτός άλλωστε θα ήταν υποτιμητικός για την ποδοσφαιρική δουλειά που κάνει ο Αλμέιδα (μια δουλειά που κάποια στιγμή πρέπει να αναλυθεί στα σοβαρά γιατί έχουμε χρόνια να δούμε τόσο καλο ποδοσφαιρικό σχέδιο στην Ελλάδα, αλλά υπάρχει χρόνος για αυτό…). Αυτό όμως δεν σημαίνει πως μια έδρα δεν παίζει κανένα ρόλο στη φυσιογνωμία μιας ομάδας: αυτός ο ισχυρισμός είναι εξίσου αφοριστικός.

Οι παρεξηγήσεις που δημιουργούνται από όσους πιστεύουν πως ένα γήπεδο μπορεί να πάρει μόνο του νίκες έχει σε μεγάλο βαθμό να κάνει από τι ορίζουμε στην Ελλάδα «δυνατή έδρα». Στα μυαλά των περισσότερων, «δυνατή έδρα» σημαίνει ατελείωτο τραγούδι και συνεχόμενα συνθήματα: όσο περισσότερο φωνάζει το πέταλο και όσο πιο πολύ τα συνθήματά του εξαπλώνονται στο υπόλοιπο γήπεδο τόσο πιο «δυνατή» γίνεται η έδρα. Δεν είναι έτσι.

Είναι προφανές ότι ο Λιβάι Γκαρσία, ο Βίντα, ο Πινέδα και οι συμπαίκτες τους δεν ήταν ΑΕΚ από μικρά παιδιά ώστε να τους λένε κάτι τα συνθήματα που ακούγονται και να τους δίνουν ώθηση – το πιθανότερο είναι να μην τα καταλαβαίνουν καν. Ουτε φυσικά το να βρίζεις με συνθήματα τους αντιπάλους τους χαλάει την ψυχλογία: ο σύγχρονος ποδοσφαιριστής έχει μάθει απλά να παίζει με σάουντρακ τα συνθήματα, κατά τα άλλα είτε αυτά βρίζουν την ομάδα του είτε την αποθεώνουν δεν παίζει κανένα ρόλο.

Τι είναι αυτό που κάνει πραγματικά δυνατή μια έδρα; Η «συμμετοχή» του κόσμου που την απαρτίζει στο παιχνίδι. Για παράδειγμα, το «Άνφιλντ» δεν ξεχωρίζει σε σχέση με όλα τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά γήπεδα επειδή οι οπαδοί της Λίβερπουλ σκαρφίζονται τα καλύτερα συνθήματα ούτε επειδή τα φωνάζουν πιο δυνατά από όλους, αλλά γιατί ο κόσμος που το γεμίζει έχει την κουλτούρα της «συμμετοχής» στο ματς. Κάθε επιτυχημένο τάκλιν, καθέ καλή προσπάθεια επιβραβεύεται μαζικά από την κερκίδα, τόσο ο γηπεδούχος όσο και ο αντίπαλος παίκτης «νιωθεί» τον οπαδό πάνω από το κεφάλι του, διότι ασχολείται μαζί του και τα 90 λεπτά και κάθε ενέργεια γίνεται υπό έναν (θετικό ή αρνητικό) αντίκτυπο. Αν οι οπαδοί της Λίβερπουλ χωρίζονταν απλά σε αυτούς που τραγουδάνε και σε αυτούς που απλά βλέπουν το ματς, το «Άνφιλντ» θα ήταν απλά μια έδρα όπως όλες οι άλλες.

Στην Ελλάδα των μεγάλων ποδοσφαιρικών παρεξηγήσεων πιστεύουμε πως τα τραγούδια αρκούν. Αυτό όμως οπου λείπει πραγματικά σε επίπεδο έδρας δεν είναι πέταλα που εντυπωσιάζουν επειδή δεν σταματάνε τα συνθήματα. Είναι ποδοσφαιρικό κοινό σε όλο το γήπεδο που σε όλο το 90λεπτο συμμετέχει στον αγώνα. Που συμπεριφέρεται όχι σαν οπαδός που κάνει το δικό του κομμάτι αλλά σαν επέκταση του πάγκου της ομάδας. Αυτό είναι το αληθινό στοίχημα της έδρας που θέλει να είναι η OPAP Arena: μπορεί το νέο σπίτι της ΑΕΚ να φέρει τον κόσμο της κοντά στην ομάδα με τέτοιους όρους; Αν αυτό συμβεί τότε ναι, η ΑΕΚ θα μπορεί να καυχιέται πως στη δική της έδρα οι αντίπαλοι θα έχουν αληθινό αγωνιστικό πρόβλημα.

Στο μοναδικό παιχνίδι που μέχρι στιγμής πήγε να στραβώσει εντός έδρας για την ΑΕΚ, αυτό με τον Ατρόμητο, η επίδραση της έδρας δεν ήταν αυτή. Ναι, το πέταλο συνέχιζε να τραγουδάει αλλά συνολικά το γήπεδο δεν μπορούσε να καυχηθεί πως «συμμετείχε» στο ματς. Ο κόσμος απλά καθόταν και παρακολουθούσε τις προσπάθειες των παικτών της ΑΕΚ να βάλουν γκολ: είτε το έκανε από την τηλεόραση είτε από την κερκίδα δεν υπήρχε κάποια διαφορά.

Με τον ΠΑΟΚ πρέπει να το παραδεχθούμε: υπήρχαν διαστήματα που αυτό δεν ίσχυε. Υπήρξε μια φάση για παράδειγμα που ο Ρότα πιάνει ένα κακό σουτ και η μπάλα αντί να καταλήξει άουτ κατέληξε πλάγιο στο ύψος της περιοχής του ΠΑΟΚ. Ο κόσμος αντιλήφθηκε αμέσως ότι αυτό ήταν ευκαιρία για να ανέβει ψηλά η ομάδα και να πιέσει και ξαφνικά, εκτός από τον Αλμέιδα που φώναζε στους παίκτες του να ανέβουν, υπήρχαν κάτι χιλιάδες χέρια και κάτι χιλιάδες φωνές που το έκαναν παράλληλα με τον Αργεντίνο τεχνικό: το γήπεδο μετέδιδε ένταση στους παίκτες με αγωνιστικούς όρους.

Αλλά και σε άλλα σημεία του παιχνιδιού κόντρα στο ΠΑΟΚ υπήρχε η αίσθηση της συμμετοχικότητας μέσα στον αγώνα: ειδικά μετά το 1-0 και μέχρι το τέλος του ημιχρόνου, ο κόσμος δεν αρκέστηκε απλά σε ένα «γκολ» αλλά μπήκε σε μια διαδικασία να κάνει τους ποδοσφαιριστές να νιώθουν ότι κάθε κίνησή τους έχει μια τροφοδότηση στις αντιδράσεις της κερκίδας. Προφανώς, την νίκη την πήραν οι παίκτες του Αλμέιδα πρώτα και κύρια αλλά ο κόσμος της ΑΕΚ μπορεί να λέει πως είχε αληθινή συμμετοχή. Συμμετοχή όχι απλά συνθήματα (αυτά ΔΕΝ είναι συμμετοχή).

Η OPAP Arena είναι μια φρέσκια, οπτική ανανέωση στον χάρτη του ελληνικού ποδοσφαίρου. Στα πρώτα ματς της ΑΕΚ δείχνει πως σταδιακά μπορεί να μετασχηματίσει τον κόσμο της σε έναν ενεργητικό ποδοσφαιρικό θεατή με όρους που στην Ελλάδα δύσκολα συναντιέται. Αν ο ενθουσιασμός των οπαδών της ΑΕΚ για το νέο γήπεδο είναι αρκετός για να ολοκληρωθεί αυτός ο μετασχηματισμός μένει να φανεί.

Σε κάθε περίπτωση όμως, η νέα εποχή της ΑΕΚ στην Νέα Φιλαδέλφεια εκτός από την απαρχή για μια σειρά νέων γηπέδων στην Ελλάδα, θα πρέπει να παρακαλάμε να είναι μια νέα εποχή και στο επίπεδο της έντασης και επίδρασης που ανταλλάζει (μια) ομάδα και κόσμος. Λείπει πολύ αυτό από το ελληνικό ποδόσφαιρο. Στην τελική, μπορεί να μας μάθει και λίγο μπάλα…