Άθλος; Ξεκάθαρα. Έπος; Σαφώς. Ένα όνειρο που ζωντάνεψε; Αδιαμφισβήτητα.
Ο Ολυμπιακός ολοκλήρωσε το αγωνιστικό του θαύμα αποκλείοντας την Άστον Βίλα και στις 29 Μαΐου θα πάει στην OPAP Arena για να γίνει η πρώτη ελληνική ομάδα που θα κατακτήσει ευρωπαϊκό τρόπαιο.
Και ναι, μπορεί οι «Χωριάτες» να μην βρίσκονται και στα καλύτερά τους το τελευταίο διάστημα, όμως αποτελούν ποδοσφαιρικό παράδειγμα προς μίμηση.
Γιατί; Γιατί…
Τα χρόνια περνούν αλλά το μάτι του παππού εξακολουθεί να κόβει. ‘Σαν το μαχαίρι το βούτυρο’ που λέει και μια ψυχή.
Ήταν 12 Αυγούστου 2023, ντάλα, λιοπύρι ακόμα, όταν μετά το 5-1 στο Saint James’ Park ο Άλεξ Φέργκιουσον ρωτήθηκε για το ποια ομάδα του έκανε εντύπωση. Προς έκπληξη πολλών, δεν αναφέρθηκε στην θριαμβεύτρια Νιούκαστλ. «Για να είμαι ειλικρινής, είδα πως έπαιξε η Άστον Βίλα και δεν μπορώ να πιστέψω το σκορ. Η Βίλα έπαιξε φανταστικό ποδόσφαιρο, έχασε από κάποια άσχημα γκολ».
Αν το είχε πει κάποιος φίλος μας αυτό, θα τον είχαμε στέψει ‘Βασιλιά Άμπαλο’ με συνοπτικές διαδικασίες, όμως ένας από τους κορυφαίους ever ξέρει να διακρίνει την πρόοδο πίσω από τα αποτελέσματα. Και η «πρόοδος» ίσως να είναι light λέξη. Γιατί αυτό που έχει κάνει ο Ουνάι Έμερι με την Άστον Βίλα τον τελευταίο χρόνο, είναι ένα από τα μεγαλύτερα comeback όλων των εποχών στην Premier League.
Μα, 15 σερί εντός έδρας νίκες για πρώτη φορά σε 149 χρόνια ιστορίας και -2 από την κορυφή…;
Η Βίλα μικρή ομάδα δεν είναι. Σε περίπτωση που κάποιος την έχει στο μυαλό του σαν ταπεινό μέγεθος, θυμίζουμε ότι μόλις πέρυσι η Μάντσεστερ Σίτι την πέρασε σε πρωταθλήματα [8-7] και την έφτασε σε Champions League [1-1]. Παρά το πλούσιο, για τα δεδομένα της Αγγλίας, παλμαρέ, ο τελευταίος τίτλος ήταν το 1996, ένα League Cup με νίκη στον τελικό κόντρα στην Λιντς. Ε, αυτό που ζουν φέτος οι fans, αξίζει πολύ περισσότερο από μια τέτοια κούπα.
Αφού το πείραμα με τον Στίβεν Τζέραρντ «άντεξε» για έναν χρόνο, την 1η Νοεμβρίου του 2022 οι Χωριάτες ανακοίνωσαν ότι πλήρωσαν τη ρήτρα των 6 εκατ. ευρώ στην Βιγιαρεάλ και επανέφεραν στην Premier League τον Ουνάι Έμερι. Ο Βάσκος αρκετά πριν αναλάβει επίσημα τα ηνία, είχε πιάσει δουλειά.
Δημιούργησε ένα team κυρίως με ισπανόφωνους, με ανθρώπους που εμπιστεύεται με κλειστά μάτια. Ο φίλος και παλιός συνεργάτης της του, Νταμιάν Βινταγκάνι, ανέλαβε ως Director of Football Operations, ο γνωστός σε όλους από τη θητεία του σε Σεβίλλη και Ρόμα, Μόντσι, έγινε President of Football Operations, ενώ πολλοί θα θυμούνται τον Πάκο Αγιεσταράν, οποίος είχε θητεία στην Λίβερπουλ ως δεξί χέρι του Ράφα Μπενίτεθ και πήρε το πόστο του Assistant Head Coach.
Η Βίλα έδωσε τα κλειδιά του ποδοσφαιρικού τμήματος στον Έμερι και ελεύθερο «γήπεδο». Για τον 52χρονο, σημαντικό ρόλο έπαιξε ότι [σε αντίθεση με την Άρσεναλ] πλέον δεν χρειαζόταν να κάνει πράγματα πέρα από τα καθαρά ποδοσφαιρικά. Δεν υπήρχε η ανάγκη για «πολιτική» ή «δημόσιες σχέσεις». Για το φαίνεσθαι, θα πούμε εμείς.
Πριν πατήσει Αγγλία έφτιαξε ντοσιέ για όλους τους παίκτες και ζήτησε από το team του να ετοιμάζει clips για κάθε έναν ξεχωριστά. Οι ποδοσφαιριστές κατάλαβαν τη διαφορά από τη στιγμή που ανέλαβε. «Με τον Τζέραρντ, ήταν απλά μια προπόνηση» λένε πηγές για τα sessions του Βάσκου, ο οποίος στο πρώτο κομμάτι της θητείας του έκανε τους υπαλλήλους στο Villa Park να τον βρίζουν αφού έφευγε μετά τις 10 το βράδυ.
«Είναι εμμονικός» λένε όσοι έχουν δουλέψει μαζί του και πως είναι «ευχή και κατάρα» ανάλογα με το πού βρίσκεται. Για την Βίλα, δεν χρειάζεται μεγάλη συζήτηση για το πώς πάει. Γιατί οι άνθρωποι του club του Μπέρμιγχαμ είχαν την ευφυία να καταλάβουν πως αξίζει να δεχθούν όλες τις ποδοσφαιρικές εμμονές του και σήμερα απολαμβάνουν τα αποτελέσματα. Ο Έμερι έχει εξαιρετικές σχέσεις με τους ιδιοκτήτες, Wes Edens και Nassef Sawiris, και αφού δεν έχει να ασχολείται με τίποτα άλλο πέρα από την μπάλα, το πράγμα τσουλάει αδιανόητα καλά.
Στις αρχές του περασμένου Μαρτίου, η Βίλα επικράτησε 1-0 της Κρίσταλ Πάλας και η ιστορία άρχισε να γράφεται. Ήταν η πρώτη από τις 15 διαδοχικές νίκες στην Premier League, σε ένα σερί που αν το είχαν κάνει Σίτι ή Λίβερπουλ θα λέγαμε για Πεπ και Κλοπ ότι μπορεί να ξοδεύουν ένα καράβι λεφτά, αλλά το επίπεδο στην Αγγλία είναι τόσο υψηλό που το επίτευγμα εξακολουθεί να είναι μεγάλο. Φαντάσου να κάνεις κάτι τέτοιο με την Άστον Βίλα και να έχεις γκολ 39-7.
Δείτε αυτή τη δημοσίευση στο Instagram.
Τη σεζόν 2022-23 ακολούθησαν τα σκαλπ των Μπόρνμουθ, Νότιγχαμ Φόρεστ, Νιούκαστλ, Φούλαμ, Τότεναμ, Μπράιτον και φέτος με σκυμμένο το κεφάλι από το Villa Park έφυγαν Έβερτον, Κρίσταλ Πάλας, Μπράιτον, Γουέστ Χαμ, Λούτον, Φούλαμ. Επόμενος αντίπαλος ήταν η Σίτι στην οποία η Βίλα επέτρεψε να κάνει μόλις μια φάση και τη νίκησε 1-0 για να γίνει το πρώτο «μπαμ», ενώ η επικείμενη επίσκεψη της Άρσεναλ, της τελευταίας ομάδας που είχε αλώσει την έδρα της, έκανε πολλούς να πιστέψουν ότι το σερί θα λάβει τέλος. Οι Χωριάτες όμως ήταν πολύ σκληροί κ@ρι@ληδες και με νέο 1-0 έκαναν σαφές ότι μπορούν να νικήσουν οποιαδήποτε ομάδα…
Το extreme-makeover με τον Έμερι, πήρε την Βίλα από την επαφή με την ζώνη του υποβιβασμού – όπου την είχε αφήσει ο Τζέραρντ – και της χάρισε τη θέση στο Conference League. Φέτος, τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές, βρίσκεται στην 3η θέση της Premier League και το -2 από την κορυφή. Το ρεκόρ του Βάσκου είναι 26 νίκες σε 41 αγώνες [6 ισοπαλίες, 9 ήττες], απολογισμός καλύτερος από εκείνον που είχε με την Άρσεναλ και που τον βάζει στο Νο2 στο 2023 πίσω μόνο από τον Γκουαρδιόλα.
Η βάση στη λεπτομέρεια και οι ατέλειωτες ώρες μπροστά στα μόνιτορ, είναι κάποια από τα όπλα του Έμερι που δεν σταματά να ψάχνει στις οθόνες τις αδυναμίες των αντιπάλων. Η video-ανάλυση στους παίκτες του μπορεί να διαρκέσει ακόμα και 1 ώρα και 15 λεπτά, όμως, όπως φαίνεται, αξίζει τον κόπο σύμφωνα με τον αρχηγό, ΜακΓκιν. «Μπαίνεις στο ματς και ξέρεις τι ακριβώς πρέπει να κάνεις».
Πέρα από την τακτική προσέγγιση και την τεχνογνωσία που κάθε μέρα ανεβαίνει ένα επίπεδο, τεράστια σημασία έχει το πώς νιώθουν οι παίκτες. Σε αυτό βοηθάει ο ίδιος ο Βάσκος, ο οποίος το καλοκαίρι, στην πρώτη του προετοιμασία με το club έπιασε ξεχωριστά κάθε πιτσιρικά και του έδειξε μεγάλο ενδιαφέρον κάνοντας σαφές πόσο τους πιστεύει. «Οι παίκτες είναι πολύ ενωμένοι, δεμένοι μεταξύ τους, αυτή είναι η Νο1 δύναμή τους» λέει πηγή κοντά στ’ αποδυτήρια. «Η μεγαλύτερη αλλαγή είναι στη νοοτροπία, στο πνευματικό κομμάτι».
— Aston Villa (@AVFCOfficial) December 9, 2023
Και πώς παίζει; Από μέσα σου την έχεις κάνει την ερώτηση…
Το 4-4-2 είναι το σύστημα που χρησιμοποιεί ο Έμερι, ο οποίος θέλει οι παίκτες του να είναι υπομονετικοί στη φάση της ανάπτυξης, όμως τους δίνει το δικαίωμα να παίξουν με μακρινές μπάλες όταν κρίνουν ότι οι συνθήκες το ευνοούν. Καθοριστικός σε αυτό το στιλ είναι ο Άγγλος φορ, Όλι Γουότκινς. Μεταμορφωμένος μετά την άφιξη του Βάσκου, ο 27χρονος έχει το physical να κυνηγήσει μπάλες και να παίξει ξύλο, όμως μπορεί και να κατεβάσει και να εκτελέσει. Σκυλί που ξέρει καντάρια μπάλα, σε πιο λαϊκή γλώσσα.
Όπως και πολλοί άλλοι προπονητές του σήμερα, ο Έμερι παίζει το γνωστό τετράγωνο στο κέντρο με τα στόπερ να το σχηματίζουν με τους κεντρικούς μέσους, ενώ οι μπακ πάνε πολύ πλάγια για να προσφέρουν μια εύκολη επιλογή. Όσον αφορά τους εξτρέμ και τους επιθετικούς, και οι 4 παραμένουν ψηλά για να απασχολούν και να έχουν σε πίεση την αντίπαλη άμυνα. Εννοείται ότι ο στόχος είναι οι επιθέσεις να χτίζονται από πίσω, σε μια μέθοδο που επίσης βλέπουμε πλέον συχνά, με σκοπό να δημιουργηθεί η πίεση του αντιπάλου και να είναι πιο εύκολο να παίξεις ανάμεσα στις γραμμές.
Ένα από τα δυνατά σημεία της Βίλα είναι ότι δεν υπάρχει ένας και μόνο τρόπος. Για παράδειγμα, σε άλλα ματς ένας εξτρέμ μπορεί να μείνει στον πάγκο και ο μπακ να έχει τη «δουλειά» να ανεβαίνει όσο πιο ψηλά, ενώ όταν ο εξτρέμ είναι στο γήπεδο ο μπακ ενδέχεται να μένει όσο πιο πίσω αν κρίνεται ότι τα στόπερ χρειάζονται κάλυψη. «Έχει προσθέσει ένα ισπανικό στιλ στην ομάδα» λέει για τον Έμερι ο αρχηγός ΜακΓκιν. «Οι αντίπαλοι δεν ξέρουν καν σε τι ακριβώς είμαστε καλοί».
Εκτός από τον Γουότκινς, ο οποίος έχει δει άπειρα video με τους Καβάνι, Ομπαμεγιάνγκ, Μπάκα, από τις ομάδες του Έμερι, ο Βάσκος τεχνικός έχει βελτιώσει κι άλλους παίκτες. Ο Πάου Τόρες, σέντερ-μπακ, που είχαν δουλέψει μαζί στην Βιγιαρεάλ πήρε τη φανέλα σπίτι του μετά τον σοβαρό τραυματισμό του Μινγκς, ενώ ο παρτενέρ του, Κόνσα, είναι ο καλύτερος αμυντικός με ταχύτητα που είναι πολύτιμη στο σύστημα του Βάσκου.
Είναι αυτή τη στιγμή ο κορυφαίος Άγγλος στόπερ και προκαλεί, αν όχι γέλιο, απορία το ότι ο Σάουθγκεϊτ εξακολουθεί να καλεί τον Μαγκουάιρ και όχι εκείνον. «Δεν μπορώ να το πιστέψω ότι δεν είναι διεθνής» είπε πρόσφατα ο δεξιός μπακ, Μάτι Κας. Άλλο level είναι προφανώς ο ΜακΓκιν, ο οποίος γουστάρει να περνά ώρες με αναλύσεις με τον προπονητή του και ακόμα και ο keeper, Έμι Μαρτίνες, που συμμετέχει όλο και περισσότερο στο ματς και κάθε ΣΚ κάνει και μία μεγάλη επέμβαση.
Αφού έμαθε στα σέντερ-μπακ να είναι καλύτεροι στην υποδοχή και στη φάση που έχουν την μπάλα στα πόδια τους, αξίζει να σημειώσουμε το ότι, όπως προκύπτει από τα στοιχεία που έβγαλαν οι Άγγλοι, η Βίλα παίζει την πιο επιτυχημένη offside-trap στην Αγγλία, βγάζοντας εκτεθειμένους τους αντιπάλους περισσότερες φορές από κάθε άλλη ομάδα αυτούς τους μήνες. Σε αντίθεση με τον Τζέραρντ, ο Έμερι έχει φτιάξει μηχανισμό και δεν περιμένει μια στιγμή μαγείας από κάποιον παίκτη για να πάρει νίκες.
«Αφήνουμε στον Ουνάι τις ποδοσφαιρικές αποφάσεις, μαζί με τον Μόντσι διαλέγουν τους παίκτες και οι υπόλοιποι χτίζουμε μια συμπαγή δομή μέσα στην ομάδα, σαν ένα κάστρο» λέει ο Βινταγκάνι. «Τους δίνουμε χρόνο να βελτιώσουν το project. Γιατί στην τελική, η διαφορά ανάμεσα στην επιτυχία και την αποτυχία, είναι ο χρόνος».
Ο Έμερι στην καριέρα του έχει κατακτήσει 4 Europa League, 3 με την Σεβίλλη και ένα με την Βιγιαρεάλ. Έχει επίσης πρωτάθλημα Γαλλίας και λοιπούς «αδιάφορους» τίτλους με την Παρί Σεν Ζερμέν, όμως αυτό που έχει κάνει φέτος με την Άστον Βίλα είναι πιθανότατα πολύ πιο δύσκολο από κάθε τίτλο. Ακόμα και αν το τέλος της σεζόν τον βρει χωρίς κούπα και χωρίς θέση στην 5άδα της PL, ο Βάσκος έδειξε ότι το έμαθε το μάθημά του και επέστρεψε στην Αγγλία για να τινάξει τη σκόνη πάνω από το όνομά του.
Κι ας αποκλείστηκε, δικαίως, από τον Ολυμπιακό…