«Δεν έχει σουτ», «δεν διαθέτει ηγετική στόφα», «είναι σοφτ» κ.λπ. κ.λπ. Μερικές από τις επικριτικές φράσεις που ακούγονται συχνά για τον Νικ Καλάθη. Καταρχήν θα πρέπει να τονιστεί το προφανές. Ότι είναι άδικο για οποιονδήποτε μεταγενέστερο να συγκρίνεται με σύγχρονους legends του αθλήματος, όπως ο Δημήτρης Διαμαντίδης, ο Βασίλης Σπανούλης και ο Θοδωρής Παπαλουκάς. Όταν η ιστορία έχει αναδείξει σε κορυφαίους Έλληνες γκαρντ του αιώνα μας αυτούς τους τρεις, μοιραία, όλοι οι επόμενοι θα εκκινούν από μειονεκτική θέση.
Είναι σαν να γίνεται σύγκριση μεταξύ του Νίκου Ξυλούρη, η φωνή του οποίου θαρρείς πως δεν έβγαινε από ανθρώπινο λαρύγγι, με κατοπινούς Κρητικούς τραγουδιστές. Να το πούμε διαφορετικά; Και κάποιος καλύτερος να βγει, τον τρώει αυτομάτως η μαρμάγκα. Άρα το πιο τίμιο σε τέτοιες περιπτώσεις είναι να αποφεύγονται οι ταυτίσεις με «ιερά τέρατα» του παρελθόντος.
Ο Νικ Καλάθης οδεύει πλέον προς την μπασκετική δύση. Το ευρωπαϊκό κοινό τον έμαθε το 2009, όταν αποφάσισε να απαρνηθεί το NBA για να υπογράψει τριετές συμβόλαιο με τον Παναθηναϊκό. Τότε η ομάδα του Ζέλικο Ομπράντοβιτς είχε μόλις κατακτήσει το πέμπτο της ευρωπαϊκό τρόπαιο και το δεύτερο triple-crown.
Το ίδιο έτος, ο αμερικανοθρεμμένος άσος κλήθηκε στην Εθνική Ανδρών, με τη φανέλα της οποίας κατέκτησε το χάλκινο μετάλλιο στο EuroBasket της Πολωνίας.
Από την πρώτη του σεζόν φανέρωσε πολύ καλά δείγματα γραφής, αλλά τα διαπιστευτήρια του τα έδειξε την επόμενη χρονιά στα playoffs της EuroLeague με την Μπαρτσελόνα. Στο Game 4 του ΟΑΚΑ έβαλε 12 πόντους (τότε ρεκόρ καριέρας) και συνέβαλε τα μέγιστα για τη νίκη που σήμαινε Final-4. Ο Τσάβι Πασκουάλ χαρακτήρισε MVP της σειράς τον Διαμαντίδη και παίκτη-κλειδί τον ομογενή γκαρντ.
Ένας συμπαίκτης του, ο Ίαν Βουγιούκας, δήλωσε: «Ο Καλάθης έπαιξε τέσσερα εξαιρετικά παιχνίδια, ιδίως στην άμυνα, και ήταν κλειδί για εμάς». Παρεμπιπτόντως, οι αριθμοί του Νικ στις αναμετρήσεις με τους «μπλαουγκράνα» ήταν 7.8 πόντοι, 2.5 ριμπάουντ, 2.3 ασίστ και 1 κλέψιμο σε 26 λεπτά ανά αγώνα.
Στον ημιτελικό του Final-4 της Βαρκελώνης κόντρα στη Σιένα, ο ομογενής γκαρντ έβαλε 17 πόντους και πήρε 6 ριμπάουντ, ενώ στον τελικό με τη Μακάμπι Τελ Αβίβ μοίρασε 6 ασίστ.
Το καλοκαίρι του 2012, έπειτα από δύο πρωταθλήματα, ένα Κύπελλο και μία EuroLeague, ο Καλάθης έκανε αποδεκτή την πρόταση της Λοκομοτίβ Κουμπάν για διετές συμβόλαιο αξίας 2.200.000 ευρώ.
Το highlight του ήταν η ανάδειξή του σε MVP του EuroCup της σεζόν 2012-13 (πρώτευσε η ρωσική ομάδα), λίγους μήνες προτού υπογράψει για δύο χρόνια με τους Μέμφις Γκρίζλις.
Το NBA δεν ξυπνά ευχάριστες αναμνήσεις στον Καλάθη, αφού βρέθηκε θετικός στην απαγορευμένη ουσία αμοξιφαίνη, με αποτέλεσμα να αποκλειστεί για 20 αγώνες από το NBA.
Το καλοκαίρι του 2015, ο ομογενής γκαρντ επέστρεψε στον Παναθηναϊκό και μέχρι το 2020. Με την πράσινη φανέλα προσέθεσε άλλα τέσσερα πρωταθλήματα και τρία Κύπελλα, ενώ παράλληλα αναδείχθηκε τρεις σερί φορές MVP της Basket League (2017, 2018, 2019).
Το καλοκαίρι του 2020, ο Καλάθης μεταπήδησε στην ομάδα που πίκρανε το 2011, δηλαδή την Μπαρτσελόνα, με την οποία κατέκτησε το νταμπλ του 2021 και το Κύπελλο του 2022.
Δύο χρόνια αργότερα, η απόφαση της καταλανικής ομάδας να προβεί σε περικοπές, όπως επίσης το αρνητικό κλίμα με τον άλλοτε συμπαίκτη και νυν προπονητή του Σαρούνας Γιασικεβίτσιους, έφεραν τον Καλάθη στην πόρτα της εξόδου.
Οι δυο τους, πάντως, συνυπάρχουν αρμονικά πλέον στη Φενέρμπαχτσε, τη φανέλα της οποίας ο Έλληνας γκαρντ φορά από τον Αύγουστο του 2022.
Τώρα, στα 35 του χρόνια, ο Καλάθης έστειλε την τουρκική ομάδα στο Final-4 με την «αχίλλειο πτέρνα» του, δηλαδή ευστοχώντας σε δύο τρίποντα στα τελευταία δευτερόλεπτα της παράτασης κόντρα στη Μονακό, συμβάλλοντας τα μέγιστα για το πρώτο break της ιστορίας σε Game 5 στη EuroLeague.
Ήταν το επιστέγασμα μιας σπουδαίας σειράς για τον πολύπειρο γκαρντ, ο οποίος περιόρισε αισθητά τη δράση του Μάικ Τζέιμς, παραμένει δεινός ριμπάουντερ για το ύψος του και, βέβαια, συγκαταλέγεται στους 3-4 κορυφαίους πασέρ.
Με τα ποσά που δίνονται στο NBA τα τελευταία χρόνια, αν ο Καλάθης είχε και σουτ, θα ηταν παίκτης του mid-level και θα λάμβανε 20-25.000.000 ετησίως.
Κι ουδείς θα πρέπει να λησμονεί ότι πρόκειται για τον ρέκορντμαν της EuroLeague σε ασίστ (2.077) και κλεψίματα (446). Όλα τα παραπάνω θα πρέπει να ληφθούν πολύ σοβαρά υπ’ όψιν από τον Εργκίν Αταμάν και το σταφ του. Ο Παναθηναϊκός κινδυνεύει από ένα πρώην «παιδί» του, ασχέτως αν αυτό έχει φτάσει αισίως τα 35 του.