Το 2014 ήταν στην αποστολή της Εθνικής Πορτογαλίας ως ποδοσφαιριστής για το Mundial. Δέκα χρόνια αργότερα, ο Ρούμπεν Αμορίμ έχει προλάβει να φτιάξει μια ιστορική προπονητική καριέρα στην Σπόρτινγκ και μόλις ανακοινώθηκε ως ο νέος τεχνικός της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Στα 40 του, είναι ο 6ος που παίρνει τη δουλειά στο Old Trafford από τη στιγμή που είπε «αντίο» ο Άλεξ Φέργκιουσον. Λίγες ώρες πριν καθίσει στον πάγκο των Red Devils για πρώτη φορά στην Premier League, εμείς απαντάμε σε 7 βασικά ερωτήματα για τον Ίβηρα, που για πολλούς αποτελεί το next-big-thing.
Γιατί στα μέσα της σεζόν;
Προφανής ερώτηση. Γιατί δεν τον έκλεισε το καλοκαίρι, να κάνει προετοιμασία με τους παίκτες; Γιατί δεν περίμενε το τέλος της σεζόν για να τον υπογράψει; Όντως η Γιουνάιτεντ μίλησε με πολλούς προπονητές μετά το τέλος της περσινής σεζόν και πιο κοντά απ’ όλους έφτασε με τον Τόμας Τούχελ, όμως οι διοικούντες αποφάσισαν ότι ο Έρικ Τεν Χαγκ αξίζει μια ακόμα ευκαιρία δίνοντας συνέχεια στην παράδοση που τους θέλει να μην απολύουν πολύ εύκολα.
Όμως μετά την ισοπαλία με την Φενερμπαχτσέ στο Europa League και την ήττα από την Γουέστ Χαμ, αποφασίστηκε ότι ο Ολλανδός θα απομακρυνθεί. Και τότε ο Αμορίμ ήταν στην κορυφή της λίστας. Ήταν ο μοναδικός με τον οποίο ήρθε σε επαφή το club και εξασφάλισε το okay ότι προτίθεται να αναλάβει. «Ζήτησα από την Γιουνάιτεντ να γίνει στο τέλος της σεζόν, όμως όταν μου είπαν ότι αυτό δεν γίνεται, ήταν ξεκάθαρο. Ή τώρα ή ποτέ. Είχα τρεις μέρες για να αποφασίσω κάτι που θα άλλαζε εντελώς τη ζωή μου και χαίρομαι που είχα τη δυνατότητα να το εξηγήσω».
Η Γιουνάιτεντ έδωσε 11 εκατ. ευρώ στην Σπόρτινγκ, ποσό που ήταν η ρήτρα αποδέσμευσης που υπήρχε στο συμβόλαιό του και που είναι ένα από τα top-5 που έχουν δοθεί ποτέ για προπονητή. Σημειώνεται ότι η αποζημίωση για την απόλυση του Έρικ Τεν Χαγκ βάρυνε με ακόμα 15 εκατ. λίρες το ταμείο.
Γιατί επέλεξαν αυτόν;
Η σκέψη για τον Αμορίμ δεν ήρθε φέτος στην Γιουνάιτεντ. Με δεδομένο ότι η ομάδα δεν πετούσε φωτιές πέρυσι, είχαν μιλήσει μαζί του λίγο πριν τον τελικό του FA Cup και ο Πορτογάλος είχε ήδη εντυπωσιάσει τους ανθρώπους του συλλόγου με την προσωπικότητα και τις ιδέες του. Εκείνο το διάστημα, υπήρχαν αμφιβολίες για το γεγονός ότι παίζει με τρεις στην άμυνα, όμως το στιλ ποδοσφαίρου και η σχέση που δημιουργεί με τους παίκτες τον είχαν βάλει πολύ ψηλά στη λίστα. Τελικά κρίθηκε ότι το σύστημα του Αμορίμ μπορεί να «κουμπώσει» πάνω στο ρόστερ.
Στο Old Trafford εκτιμήθηκαν αρκετοί ακόμα παράγοντες, το ότι κατάφερε να χτίσει από την αρχή μια ιστορική ομάδα όπως η Σπόρτινγκ, ότι δουλεύει με νεαρούς παίκτες και πως είναι και ο ίδιος νεαρός αφού ακόμα δεν έχει κλείσει τα 40 του χρόνια. Το club έχει φροντίσει να πληροφορηθεί πολύ καλά για τα πάντα γύρω από τον Αμορίμ, ο οποίος κρίνεται ως ισχυρογνώμων και ήδη οι άνθρωποι που βρίσκονται σε διάφορα πόστα, είναι προετοιμασμένοι για μακροσκελείς συζητήσεις μαζί του.
Ποιος ήταν ο ρόλος της… Μάντσεστερ Σίτι στην πρόσληψή του;
Τη στιγμή που στο Old Trafford αποφάσισαν ότι είναι απαραίτητη η αλλαγή προπονητή, τα δεδομένα δεν ήταν όσο απλά όσο φαίνονται τη στιγμή που μιλάμε. Πολύ απλά γιατί ο Γκουαρδιόλα δεν είχε βάλει υπογραφή σε νέο συμβόλαιο μέχρι το καλοκαίρι του 2026 με την Σίτι. Και η Γιουνάιτεντ είχε την τύχη να διαθέτει μια inside πληροφορία από κάποιον που επί σειρά ετών εργαζόταν στην γαλάζια πλευρά του Μάντσεστερ. Αυτός είναι ο Ομάρ Μπεράντα, σημερινός CEO των Cityzens, ο οποίος είχε ψηλά τον Αμορίμ λόγω των όσων έκανε με την Σπόρτινγκ και γνώριζε καλύτερα από πολλούς ότι ο νεαρός τεχνικός είχε θεωρηθεί ιδανικός αντικαστάτης του Πεπ. Ο κίνδυνος να τον χάσει από την Σίτι ήταν σχεδόν φόβος και έτσι η Γιουνάιτεντ έκρινε ότι δεν έχει την πολυτέλεια να περιμένει.
Ποιο είναι το βιογραφικό του;
Είναι σαφές ότι ο Αμορίμ δεν κρατιόταν. Από τότε που ήταν παίκτης, ήθελε να γίνει προπονητής. Έβαλε τέλος στην καριέρα του σαν παίκτης στα 32 και άμεσα διακρίθηκε στα σεμινάρια High Performance Football Coaching της Σχολής Ανθρώπινης Κινησιολογίας του Πανεπιστημίου της Λισαβόνας. Το 2018 ξεκίνησε στην 3η κατηγορία με την Κάζα Πία και το 2019-20 η Μπράγκα του έδωσε τη 2η ομάδα της. Εκεί χρειάστηκε μόλις μερικές μήνες για να πάρει προαγωγή στη μεγάλη, αφού το έκανε τον Ιανουάριο του 2020.
Και εκεί, έδωσε ρέστα. Ήταν ο πρωταγωνιστής σε ένα από τα σενάρια που γράφει μόνο η πραγματική ζωή. Ο Αμορίμ προπόνησε την Μπράγκα για μόλις 9 αγώνες με απολογισμό 8 νίκες και 1 ισοπαλία. Όμως δεν ήταν οι αριθμοί που έκαναν το όνομά του να ακουστεί εντός και εκτός Πορτογαλίας, αλλά οι αντίπαλοι κόντρα στους οποίους πέτυχε αυτά τα αποτελέσματα. Με τον ίδιο στον πάγκο της, η Μπράγκα νίκησε 1-2 την Πόρτο, 1-0 την Σπόρτινγκ και 0-1 την Μπενφίκα στο πρωτάθλημα, ενώ στο Κύπελλο, στα ημιτελικά απέκλεισε με 2-1 την Σπόρτινγκ και επιβλήθηκε με 1-0 της Πόρτο στον τελικό. Κόντρα στους μεγάλους, έκανε ένα αδιανότητο 5×5. Μύθος;
Μια από τις ομάδες που έπεσαν θύμα του, η Σπόρτινγκ, αν και δεν ήταν στα καλύτερά της οικονομικά, αποφάσισε να παίξει το στοίχημα και έσκασε 10 εκατ. ευρώ για να πάρει τον ταλαντούχο προπονητή, ηλικίας 36 ετών, από την Μπράγκα. Τον Μάρτιο έγινε η πρόσληψη και το φινάλε του 2019-20 βρήκε τα Λιοντάρια στην 4η θέση. Στην πρώτη του ολόκληρη σεζόν στο club χάρισε το πρώτο πρωτάθλημα έπειτα από 19 χρόνια και πέρυσι, το 2023-24 το σήκωσε ξανά έχοντας πολλές φορές χαμηλότερο budget από τους δύο άλλους. Δύο πρωταθλήματα και 3 League Cup, όχι κι άσχημα.
Τι σύστημα παίζει και ποια είναι η προσέγγισή του;
Το ξέρουν και αυτοί που δεν βλέπουν μπάλα πλέον. Ο Αμορίμ παίζει με 3άδα στην άμυνα. Σύμφωνα μάλιστα με την Opta, δεν υπήρξε ματς σε Πορτογαλία και Ευρώπη που να μην παρατάξει την Σπόρτινγκ με σύστημα που να μην είναι παραλλαγή του 3-4-3. Όταν αναλαμβάνει νέος τεχνικός έχουμε συνηθίσει να λέμε ότι αυτός θα τα κάνει όλα σωστά σε αντίθεση με τον απερχόμενο που δεν ήταν καλός, όμως ο Αμορίμ ξεκινά με μια αμφιβολία. Την 3άδα στην άμυνα στην Αγγλία, κάτι που απέτρεψε και την Λίβερπουλ από το να τον επιλέξει.
Ο ακριβής σχηματισμός είναι 3-4-2-1, με βάση την κατοχή και στόχο να αποτρέψει το αντίπαλο να φτιάξει φάσεις. Στην επίθεση χρησιμοποιεί πολλά διαφορετικά μοτίβα για να ξεπεράσει την πίεση του αντιπάλου και στέλνει τους μπακ-χαφ πάνω στη γραμμή για να σπάσουν την συνοχή της άμυνας. Όταν η Σπόρτινγκ επιτίθεται ποτέ δεν ξεχνά την άμυνα, με τους 3 σέντερ-μπακ και έναν από τους αμυντικούς μέσους να βρίσκονται πάντα πίσω από την μπάλα για να μην δεχθούν κόντρα.
Το 2023-24, σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε το Athletic, στα top-7 πρωταθλήματα της Ευρώπης μόνο οι Μάντσεστερ Σίτι και Ίντερ είχαν μεγαλύτερο αριθμό σε μέσο όρο αληλλουχίας μεταβιβάσεων, ενώ μόνο Άρσεναλ και Φέγενορντ καλύτερο score στη στατιστική κατηγορία ‘chance prevention’. Σύμφωνα με τον Analyst, τα 0.73 xG-against έκαναν την Σπόρτινγκ την καλύτερη άμυνα της Ευρώπης. Στη φάση της άμυνας, το σύστημα γίνεται 3-5-2 ή 5-4-1 με στόχο να στείλει τον αντίπαλο στα πλάγια, να μην τον αφήσει να περάσει από μέσα.
Ο Αμορίμ δουλεύει με ό,τι έχει στη διάθεσή του χωρίς να απαιτεί τρέλες από τη διοίκηση, χρησιμοποιεί πολύ νεαρούς από τους οποίους απαιτεί σκληρή δουλειά και όπως έχει δείξει η πρόσφατη ιστορία, είναι οι παίκτες που στο τέλος βγαίνουν κερδισμένοι. Στη μικρή θητεία του στην Σπόρτινγκ έχει ήδη οδηγήσει σε μεταγραφή στην Premier League τους Ματέους Νούνες [Μάντσεστερ Σίτι], Πέδρο Πόρο [Τότεναμ], Ζοάο Παλίνια [Φούλαμ, σήμερα Μπάγερν], Μανουέλ Ουγκάρτε [Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ] και τον Νούνο Μέντες στην Παρί Σεν Ζερμέν.
Ποιοι θα βγουν κερδισμένοι από την πρόσληψή του;
‘Working hard’. Αυτή η ήταν η απάντησή του Πορτογάλου σε ερώτηση για το τι δεν διαπραγματεύεται με τους ποδοσφαιριστές του. Η επιτυχία του βασίστηκε στην σκληρή δουλειά των παικτών του, στο να καλύπτουν το γήπεδο με ακατάπαυστο τρέξιμο και να κάνουν τη ζωή δύσκολη στον αντίπαλο με πολλά τάκλιν. Στόχος είναι η ομάδα να αποκτά πλεονέκτημα και στις δύο φάσεις του παιχνιδιού, οπότε τα χαφ του πρέπει να είναι physical και να κάνουν τάκλιν.
Πάντα παίζει με destroyer στο κέντρο, οπότε ο Ουγκάρτε που ξέρει και το σύστημα και τη φιλοσοφία έχει προβάδισμα, όπως και το τεράστιο όνομα, Καζεμίρο. Μαζί τους μάχη θα δίνει ο Κόμπι Μαϊνού, παίκτης με work-rate και stamina. Στο τέρμα ο καλός passer, Ονάνα, δύσκολα θα χάσει τη θέση του, ενώ σίγουροι πρέπει να θεωρούνται ο Μπρούνο Φερνάντες στη μια από τις δύο θέσεις μεσοεπιθετικών στο 3-4-2-1 και ο φορ, Χόιλουντ, που έχει κοινά στοιχεία με τον Γιόκερες.
Η άμυνα με 3άδα έχει πολλούς υποψηφίους, ενώ στα μπακ-χαφ ένας πρέπει να βγάζει σέντρες και ένας να συμμετέχει περισσότερο στο passing-game. Με εξαιρετικό ενδιαφέρον αναμένεται τι θα γίνει με αυτό το παλικάρι τον Άντονι, όπως και με τον Γκαρνάτσο, ο οποίος είναι πολλά υποσχόμενος, όμως ούτε Νο10 ούτε wing-back. Το μόνο σίγουρο, όπως έχει αποδείξει, είναι ότι παίρνει το 400% από κάθε παίκτη και τους κάνει overachievers, όμως πρέπει να περιμένουμε να δούμε πως θα πείσει τα μεγάλα ονόματα να φτύσουν αίμα στο χορτάρι.
Ποιο είναι το μεγαλύτερο όπλο του;
Είπαμε, όλοι μιλούν για το σύστημα που παίζει και κατά πόσο αυτό θα μπορέσει να δουλέψει στο συγκεκριμένο club και το συγκεκριμένο πρωτάθλημα, όμως το όπλο του δεν είναι αυτό. «Ενώνει τους πάντες, τους ποδοσφαιριστές, το staff, τη διοίκηση. Έχει μια νοοτροπία νικητή και ταυτόχρονα ισχυρή προσωπικότητα» λέει ο Πάουλο Μενέσες, επικεφαλής του recruitment της Σπόρτινγκ. «Η μεγαλύτερη δύναμή του δεν είναι το 3-4-3, είναι η επικοινωνία με τα media, τους οπαδούς, τους παίκτες…».