Το Φεβρουάριο του 2017 ο Ντε Μάρκους Κάζινς βρίσκεται στη Νέα Ορλεάνη για το All Star Game του NBA και κάνει δηλώσεις μετά το τέλος του αγώνα. Κάποια στιγμή, σε ζωντανή μετάδοση, τον πλησιάζει ένας άνδρας και του λέει κάτι στο αυτί. Αυτό το «κάτι» ήταν η είδηση ότι το Σακραμέντο μόλις είχε συμφωνήσει για την παραχώρησή του, μέσω trade, στους New Orleans Pelicans!
Με τον Λούκα Ντόντσιτς δεν έγινε ακριβώς έτσι, αν και η μόνη διαφορά είναι ότι δεν έμαθε σε απευθείας σύνδεση για το παλαβό trade, που έστειλε εκείνον στο Λος Άντζελες και τον Άντονι Ντέιβις στο Ντάλας. Είναι η μεγαλύτερη ανταλλαγή στην ιστορία του πρωταθλήματος; Δεδομένου ότι ο Ουίλτ Τσάμπερλεϊν, ο Καρίμ Αμπντούλ Τζαμπάρ και ο Σακίλ Ο’ Νιλ ανταλλάχθηκαν στην καλύτερη ηλικία τους, μάλλον όχι. Είναι όμως η πιο shocking και ασυνήθιστη αν ληφθούν υπόψιν οι συνθήκες. Δεν υπήρχε καμία φημολογία για αυτήν, ούτε καν ψίθυρος, σε μια λίγκα που σε γενικές γραμμές ισχύει το «ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιο».
Στην κουλτούρα του NBA ένα trade δεν προϋποθέτει τη σύμφωνη γνώμη του παίκτη, εκτός φυσικά αν υπάρχει στο συμβόλαιο «no trade clause. Στην περίπτωση του Ντόντσιτς προφανώς δεν υπήρξε ούτε καν ενημέρωση προθέσεων, εξ ου και η διατήρηση των στεγανών. Ο ίδιος ο παίκτης εμφανίστηκε ξαφνιασμένος από την εξέλιξη, δείγμα του ότι πιθανότατα έμαθε τελευταίος αυτό που συμφώνησαν οι Μάβερικς με τους Λέικερς. Αυτό εξελήφθη από πολύ κόσμο ως unfair του συλλόγου προς τον Σλοβένο σούπερ σταρ, με αποτέλεσμα την απώλεια 700.000 ακολούθων του επίσημου λογαριασμού των Mavs στο Instagram.
Μάλιστα ο πρώην παίκτης του ΝΒΑ (και του Ντάλας) Τσάντλερ Πάρσονς, μιλώντας στο πλαίσιο της εκπομπής «Run it back», αποκάλυψε ότι ο Ντόντσιτς μόλις αγόρασε νέο σπίτι στο Ντάλας και έκλαψε όταν έμαθε τα νέα.
«Δεν μπορείς να κάνεις κάτι τέτοιο εντελώς ξαφνικά. Προφανώς βλέπουν κάτι που ο μέσος φίλαθλος δεν μπορεί να δει. Ο Λούκα μόλις πριν από μία εβδομάδα αγόρασε σπίτι αξίας 15 εκατ. δολαρίων στο Ντάλας. Όταν έμαθε για την ανταλλαγή έκλαψε…»
Ένα ζήτημα είναι για ποιον λόγο η διοίκηση του Ντάλας ενήργησε έτσι, αλλά βέβαια το μεγάλο ερώτημα είναι γιατί έγινε αυτή η συμφωνία.
Η απάντηση είναι απλή: οι Μάβερικς δεν ήθελαν να πληρώσουν 345 εκατομμύρια δολάρια στον Λούκα Ντόντσιτς αυτό το καλοκαίρι.
Αυτή ήταν η προβλεπόμενη αξία του νέου συμβολαίου που θα μπορούσε να υπογράψει ο παίκτης, καθώς εκπληρώνει όλες τις προϋποθέσεις για super-max extension. Για να έχει δικαίωμα ένας παίκτης σε ένα τόσο μεγάλο συμβόλαιο θα πρέπει να πληροί τα εξής κριτήρια: να μετρά τουλάχιστον επτά σεζόν στο NBA (ο Ντόντσιτς κλείνει εφτά το καλοκαίρι). Να μην έχει αλλάξει ομάδα από την επιλογή του στο draft εκτός κι αν αυτό έχει συμβεί στα πρώτα τέσσερα χρόνια της πορείας του. Και να έχει επιλεγεί είτε ως MVP είτε να ήταν All NBA (μέλος της καλύτερης πεντάδας) σε μία από τις τρεις τελευταίες σεζόν πριν υπογράψει τη συγκεκριμένη επέκταση ή να έχει επιλεγεί ο αμυντικός παίκτης της χρονιάς σε δύο από τις τρεις σεζόν πριν το super-max.
Η μέγιστη ανανέωση δεν μπορεί να υπερβαίνει το 35% του μισθολογικού χώρου του franchise. Για τον Ντόντσιτς το ποσό θα έφτανε τα 345 εκατομμύρια δολάρια για πέντε χρόνια, νούμερο που θα τον καθιστούσε τον πιο ακριβοπληρωμένο παίκτη αυτή τη στιγμή στο NBA. Δεν είναι πολλοί οι παίκτες που έχουν φτάσει σε αυτή την κορυφαία επέκταση. Τα πέντε μεγαλύτερα συμβόλαια ανήκουν στους Τζέιλεν Μπράουν (304 εκατ.), Νίκολα Γιόκιτς (270 εκατ.), Μπράντλεϊ Μπιλ (251 εκατ.), Γιάννη Αντετοκούνμπο (228 εκατ.) και Καρλ Άντονι Τάουνς (224 εκατ).
Οι Μάβερικς ζύγισαν το αν είναι value να δίνουν 70 εκατ. δολάρια ετησίως σε έναν παίκτη και είπαν «ευχαριστούμε, δεν θα πάρουμε».
Πιθανότατα δεν θα μάθουμε ποτέ το γιατί ακριβώς, αλλά ο Τιμ ΜακΜάον του ESPN, ο οποίος ετοιμάζει βιβλίο για τον Ντόντσιτς και καλύπτει τους Mavericks από την εποχή που ο Ντιρκ Νοβίτσκι βρισκόταν στην ακμή του, ανέφερε ότι το Ντάλας είχε κουραστεί να βασίζεται σε έναν σούπερ σταρ που είχε τακτικά προβλήματα τραυματισμών και τα οποία πίστευαν ότι σχετίζονταν με την φυσική του κατάσταση και τον τρόπο ζωής του.
Ο Ντόντσιτς έχασε συνολικά 92 αγώνες τις έξι προηγούμενες σεζόν και φέτος έχει αγωνιστεί μόνο σε 22 από τους 49, με την ομάδα του να είναι στην 8η θέση της Δυτικής Περιφέρειας (ρεκόρ 26-23).
Τις τελευταίες ημέρες ήταν εκτός αποστολής με τράβηγμα στη γάμπα – ένα πρόβλημα που τον έχει αφήσει εκτός δράσης και σε τρεις προηγούμενες περιπτώσεις, συμπεριλαμβανομένης της φετινής προετοιμασίας. Σύμφωνα με τον ΜακΜάον, ο Ντόντσιτς έχασε πέντε παιχνίδια νωρίτερα στην τρέχουσα σεζόν για να βελτιώσει τη φυσική κατάστασή του, αν και ο επίσημα αναφερόμενος λόγος ήταν ένας τραυματισμός στον καρπό. Βάσει των διαρροών το βάρος του έχει ξεπεράσει τα 120 κιλά, δηλαδή περίπου 20-25 κιλά περισσότερα από το προτιμώμενο βάρος για ένα δίμετρο γκαρντ.
Υπήρχαν και άλλα ζητήματα, όπως το ότι η άμυνα του Ντόντσιτς είναι συνήθως υποτυπώδης. Και αυτό ακριβώς ήταν που ανέδειξε, εμμέσως πλην σαφώς, ο γενικός διευθυντής των Μάβερικς, Νίκο Χάρισον, στα μοναδικά δημόσια σχόλια για το trade.
«Πιστεύω ότι η άμυνα κερδίζει τα πρωταθλήματα. Πιστεύω ότι η απόκτηση ενός All-Defensive σέντερ και ενός All-NBA παίκτη με αμυντική νοοτροπία μας δίνει περισσότερες πιθανότητες να κερδίσουμε τώρα και στο μέλλον», δήλωσε στο ESPN.
Βεβαίως, ακόμα και αν δεχτούμε ως αλήθειες όλα τα παραπάνω, ο Χάρισον μπορεί να αποδειχτεί ότι έχει κάνει μία από τις πιο μεγαλύτερες γκάφες στην ιστορία του NBA. Ο Ντέιβις διανύει μια εξαιρετική σεζόν, είναι ένας από τους 10 κορυφαίους παίκτες του πρωταθλήματος και έχει μέσο όρο 25,7 πόντους, 11,9 ριμπάουντ, 3,4 ασίστ και 2,1 μπλοκ ανά αγώνα. Ο πολυτάλαντος φόργουορντ – σέντερ θα γίνει μέλος του Hall of Fame και αποτελεί τον κύριο λόγο που οι Λέικερς κατέκτησαν τον τίτλο το 2020 και είναι στο 28-19 αυτή τη στιγμή. Ωστόσο, σε ένα μήνα κλείνει τα 32 του χρόνια και έχει το δικό του ιστορικό τραυματισμών που χρήζει διαχείρισης (αυτή τη στιγμή είναι εκτός με τράβηγμα στους κοιλιακούς).
Και ας είμαστε ρεαλιστές: παρά τα ελαττώματα του ο Ντόντσιτς είναι ένας από τους πέντε κορυφαίους παίκτες στο ΝΒΑ και αυτό ισχύει από τη δεύτερη σεζόν του στο πρωτάθλημα. Πέρα από τους Νίκολα Γιόκιτς, Σάι Γκίλτζιους-Αλεξάντερ, Γιάννη Αντετοκούνμπο και Βίκτορ Ουεμπανιάμα κανείς δεν ανήκει στην ίδια συζήτηση με τον Ντόντσιτς όσον αφορά την ικανότητά του να επηρεάσει την πορεία μίας ομάδας σήμερα ή τα επόμενα τρία έως πέντε χρόνια.
Οι Μάβερικς αντάλλαξαν έναν παίκτη στην ακμή του, ο οποίος έχει 28,6 πόντους, 8,7 ριμπάουντ και 8,3 ασίστ κατά μέσο όρο στην καριέρα του και κλείνει 26 χρόνια ζωής στο τέλος αυτού του μήνα. Έναν παίκτη που οδήγησε πέρσι το Ντάλας στους τελικούς, έχοντας αριθμούς Μάικλ Τζόρνταν (και βάλε…), συγκεκριμένα είχε κατά μ.ο. 33,9 πόντους, 9,8 ασίστ και 9,2 ριμπάουντ. Και έναν παίκτη που μπορεί να έχει τα… κιλάκια του, αλλά αποδεδειγμένα ξέρει τόσα κιλά μπάσκετ όσο κανένας άλλος παίκτης αυτή τη στιγμή στον πλανήτη Γη.
Και αυτό, λογικά, το Ντάλας θα το βρει, αργά ή γρήγορα, μπροστά του…